Sihirli rakam yüzde 35
Otomotiv endüstrisi pandemi sonrası hedefini yukarı yönlü revize etti
Otomotiv sektöründe gelecek 10 yıldaki gelişmeler geçmiş 50 yıldakinden çok daha etkili olacak. Teknolojinin gelişimiyle tüketici tercihlerinin kökten değiştiği sektörün 2030’a kadar bambaşka bir yola gireceğini öngörülüyor. Sektör, Türkiye’de ise 2020 sonu hedefini yukarı yönlü revize ederken pazarın bu yıl yüzde 35’e yakın büyüyerek 650 bin civarı satış rakamını yakalayacağı tahmin ediliyor.
Küresel ekonomi içinde büyüklük, etkileşim, hacim ve yaygınlık gibi değerler açısından en önemli sektörlerden biri otomotiv. Ulaşım ihtiyacının karşılanmasıyla sürüş zevki sarkacında dünyanın altıncı büyük ekonomisi olacak kadar önemli bir büyüklüğe sahip. Global ölçekte otomobil üretimi 2018’de 96 milyonda kaldı. Amerika 20,8 milyonla küresel üretimin yüzde 21’lik kısmını oluşturuyor. Avrupa otomotiv üretimi ise 21,3 milyona geriledi. Bu gerileme 2017’deki 22,2 milyona göre çok küçük bir oran ama düşüş devam etti ve 2019’da Avrupa otomotiv pazarı (28 AB ve EFTA ülkesi) yüzde 0,3 daraldı. Avrupa’nın en büyük 5 otomobil pazarından Almanya yüzde 4 büyümeyle ağırlığını hissettirmeye devam etti. Birleşik Krallık pazarı yüzde 3, Fransa yüzde 0.2, İtalya yüzde 0.6 ve İspanya yüzde 6 daraldı. Bu arada Rusya baz etkisiyle de olsa yüzde 14 gibi dikkat çekici bir büyüme kaydetti.
2019’DA TÜRKİYE’DE 387 BİN OTOMOBİL SATILDI
Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörü olan otomotiv, 2019 yılında en kötüden en iyiye geniş bir çalkantının içinde kaldı. 2017’deki 1 milyonluk iç satışın yapıldığı otomotiv sektörü 2018’de yüzde 35’lik küçülmenin ardından 2019 yılında her türlü desteğe rağmen yüzde 23 daha küçüldü. İki yıl önce 1 milyona yaklaşan pazar, iki yıl gibi kısa bir sürede 500 binin altına indi. Yani otomotivde son 16 yılın en düşük üretimi gerçekleşti.
2019’da iç pazarda otomotiv sektörü açısından büyük dalgalanmaların yaşandığı bir yıl olarak geride kaldı. Yılın ilk 6 ayında otomotiv sektörüne yönelik ÖTV ve hurda indirimi uygulandı. Buna rağmen satışlarda yüzde 50 seviyelerinde düştü. Temmuz ve ağustos aylarında satışlar tarihi dip seviyelerine indi. Eylül ayında az da olsa kıpırdayan satışlara ekim sonunda yerli üretim araçlara kamu bankalarının düşük faiz desteği geldi. Psikolojik etkisi daha güçlü olan bu desteğin ardından satışlar yükselişe geçti. 2019’da Türkiye’de 479 bin 60 otomobil ve hafif ticari araç satışı gerçekleşti. Otomobil satışları 387 bin olurken hafif ticari araç satışları 92 binli rakamlarda kaldı. 2019 sonu itibariyle 18 aydır kesintisiz uygulanan hurda teşviki de kaldırıldı. Makro iktisadi gelişmelerle hızlanan kredi faizlerindeki indirim, ertelenmiş talebin de tekrar canlanmasıyla 2019’un son çeyreğinde kredi talebinin ivmelenmesini sağladı. Kamu bankalarının yerli üretim araçlara yönelik düşük faizli kredi desteği ise 2020 yılında yeniden hayata geçirildi.