Yedi Tepenin Hikâyesi

İstanbul’un üzer!ne kurulduğu yed! tepey! yen!den keşfed!n.

İstanbul yedi tepe üzerine kurulu. Her İstanbullu bilir ama hiçbiri bir çırpıda sayamaz bu tepeleri. Bazen bir dedenin torunlarıyla oynadığı, bazen iki sevgilinin birbirlerini İstanbul bilgisiyle sınadığı yedi tepe bilmecesini çözmenin vakti geldi.

Gün batımında kızıla boyanmış İstanbul panoramasını seyred%yorum. Boğaz%ç%’n%n mordan lac%verde dönen dalgaları kıyılara vurmuş. M%nareler şehr%İstanbul’un üzer%ne akşamın %lk perdes%%nm%ş. Ne zaman saymaya kalksam hep b%r eks%kle geç%şt%r%yorum şehr%n göğe uzanan eller%n%. Oysa her İstanbul âşığının b%ld%ğ%b%r gerçek bu. İstanbul da Roma g%b%yed%tepe üzer%ne kuruldu ve her tepen%n üstünde b%r cam%var. Ertes%gün Üsküdar-Em%nönü vapurunda alıyorum soluğu. Çünkü tepeler%, cam%ler%yle b%rl%kte en net göreb%leceğ%m güzergâh bu. İstanbul’un Avrupa Yakası’nda “Sur%ç%” veya “Tar%hî Yarımada” denen bölgede, üçgen şekl%ndek%b%r rotada bağlıyorum tepeler%b%rb%r%ne z%hn%mde. Bu kez kararlıyım, %lk tepeden başlayarak çözeceğ%m bu İstanbul b%lmeces%n%.

Söylenceye göre; Roma İmparatoru Konstant%n, Güneş’%, Ay’ı ve beş gezegen%tems%l edecek şek%lde şehr%yed%tepe üzer%ne kuruyor. Osmanlı Devlet%de şehr%n yed%tepes%n% koruyor ve üzer%ne görkeml%cam%ler %nşa ett%r%yor. Bugün b%rb%r%ne az çok yürüme mesafes%nde yer alan bu tepeler Sarayburnu’ndan Ed%rnekapı’ya ve Aksaray’a uzanan b%r üçgen%kapsıyor.

Sarayburnu her zamank%g%b%hareketl%. “Balık ekmek!” sesler%yüksel%yor teknelerden. Dumanı üstünde ızgaralardan yayılan koku bulutu semt%n üstünde gez%n%yor. Den%zden 45 metre yüksekl%ktek%Sarayburnu Tepes%hem Roma hem Osmanlı dönem%nde şehr%n kalb%. Tepen%n üstüne kurulu Topkapı Sarayı, Sultanahmet Cam%ve Ayasofya şehr%n görünümünü bel%rleyen tar%hî ab%deler

arasında %lk sırada. Kuzeyde S%rkec%’den güneyde Kadırga L%manı’na kadar uzanan tepen%n s%mges%%se Sultanahmet Cam%. S%ultan I. Ahmed tarafından M%mar Sedefkâr

Mehmet Ağa’ya yaptırılan 400 yıllık cam%İstanbul’un %lk altı m%narel%mabed%. İç%20 b%nden fazla İzn%k ç%n%s%yle süslend%ğ% %ç%n “Mav%Cam%” d%ye de anılıyor.

Sultanahmet-Çemberl%taş hattı İstanbul’un en güzel yürüyüş rotalarından. 10 dak%kada yürüneb%lecek mesafe b%rb%r%nden lezzetl%ürünler sunan tatlıcılar, mücevherat ve hed%yel%k eşya dükkânlarının ışıltılı v%tr%nler%sayes%nde uzadıkça uzuyor. MS 330’lu yıllarda İmparator I. Konstant%n onuruna d%k%len Çemberl%taş ufukta göründüğünde %k%nc% tepeye geld%ğ%m%anlıyorum. Temel%1460 yılında atılan, tar%h%n en büyük alışver%ş merkezler%nden Kapalıçarşı da bu tepede. Osmanlı’nın “her tepeye b%r cam%” geleneğ% Çemberl%taş’ta Nuruosman%ye Küll%yes%%le hayat bulmuş. Sultan I. Mahmut ve III. Osman tarafından M%mar Mustafa Ağa ve yardımcısı S%mon Kalfa’ya 1755 yılında yaptırılan Nuruosman%ye Cam%, İstanbul’un Barok tarzda %nşa ed%len %lk mabed%.

Kapalıçarşı’nın çok renkl%ve sesl%dükkânları arasında kaybolmak b%r İstanbul geleneğ%. Daracık yollara sarkan cam kand%ller, gümüş takılar, kahve takımları, kumaşlar, halılar ve der%çantaları ardımda bırakarak üçüncü tepeye doğru yol alıyorum. Kapalıçarşı’nın anlattığı Doğu masalı, İstanbul Ün%vers%tes%’n%n merkez kampüsü önünde son buluyor. Ün%vers%ten%n zafer takını andıran görkeml%kapısı şehr%n s%mgeler%nden. Üçüncü tepe olarak adlandırılan Beyazıt’tayım. Sırtlarında çantalar, eller%nde k%tap ve

dosyalarla sağa sola koşuşturan gençler bu tepede buluşuyor. Kanun%Sultan Süleyman tarafından 462 yıl önce M%mar S%nan’a yaptırılan Süleyman%ye Cam% tepey%çevrel%yor. B%lge m%marın “Kalfalık eser%m” ded%ğ% Süleyman%ye Cam%’n%n den%z tarafı, fotoğraf tutkunları %ç%n her mevs%m b%rb%r%nden özel manzaralar sunuyor.

Dördüncü tepeye sek%z dak%kalık sürüş mesafes%ndey%m; Fevz%paşa Caddes%’nde Fat%h Cam%’ne doğru %lerl%yorum. Fat%h Tepes%adını İstanbul’u fetheden pad%şahtan alıyor. Fat%h Tepes%’ne B%zans dönem%nde 12 havar%ye adanan b%r k%l%se yaptırılıyor. Osmanlı dönem%nde Rum Ortodoks Patr%khanes%olarak kullanılan k%l%sen%n yer%ne M%mar At%k S%nan, 1470 yılında Fat%h Cam%ve Küll%yes%’n%%nşa ed%yor. O tar%hten bu yana cam%semt%n hem d%nî hem de sosyal çehres%n%şek%llend%r%yor. Cam%n%n Çörekç%ler Kapısı’ndan Malta Çarşısı’na çıkıyorum. Fat%h Sultan Mehmed zamanında Malta’dan göç edenler%n yerleşt%r%ld%ğ%çarşı günün her saat%canlı. Balıktan c%ğere, hurmadan kahveye, zeyt%nden tereyağına her nev%y%yeceğ% bulmak mümkün burada.

Hal%ç’e doğru adım adım %lerl%yorum. Çok değ%l, 12 dak%kalık b%r yürüyüşten sonra ufukta bel%r%yor beş%nc%tepe ve Sultan Sel%m Küll%yes%. Den%zden 74 metre yüksekte, Hal%ç sah%l%nden Balat’a ulaşan vad%beş%nc%tepen%n sınırlarını bel%rl%yor. Sultan Sel%m Cam%’n%n avlusu kış olmasına rağmen mes%re yer%g%b%. Soğuktan uyuşmuş

Fotoğraf Photo - Halit Bilen

İstanbul’un yedi tepesi, Avrupa yakasında ‘sur içi’ veya ‘tarihî yarımada’ denilen bölgede, üçgen şeklindeki bir rotada yer alıyor. Istanbul’s seven hills are in a region on the European side of the city called the “walled city or “historical peninsula” on a triangle shaped route.

Osmanlı döneminde, Roma’dan kalma yedi tepenin üzerine anıtsal camiler inşa ediliyor. Bu yedi cami bugün İstanbul’un silüetini oluşturuyor. In the Ottoman period, monumental mosques were built on the seven hills from the Roman period. Today, these seven mosques form the silhuette of Istanbul.

Birbirine yürüme mesafesinde yer alan yedi tepe; cami, çarşı ve mahalle kültürüyle günümüzde de geleneği yaşatan merkezler konumunda. The seven hills, each in walking distance of one another, are centers that maintain the tradition today with their mosques, bazaars and neighborhood culture.