Selin S. Yıldırım
Dünyanın yeni gücü, “Yapay Zeka Lideri” olan ülke olacak
Ocak ayındaki yazımda, sizlere dünyada genel olarak sağlık alanında yapay zekanın kullanım örneklerinden bahsettim. Bu yazımda ise, yapay zeka stratejisini belirlemiş olan ülkelerin yayınlamış oldukları Yapay Zeka Stratejik Planlarını paylaşmak istiyorum.
Bazı ülkeler ödeme sistemlerinde, bazı ülkeler robotlar ve üretim gibi konularda yoğunlaşarak yapay zekâya yönelik projelere bütçe ayırıyor. Dünyanın yapay zeka konusunda lider ülkeleri ise, bütçenin büyük bir kısmını özellikle askeri ve ordu stratejilerine ayırıyor. Şimdi bir kaç ülkenin yapay zeka stratejisine ayrıntılı bakalım:
Yapay zeka konusunda bazı ülkeler ödeme sistemlerinde, bazıları robotlar ve üretim gibi konularda yoğunlaşsa da lider ülkeler, bütçenin büyük bir kısmını özellikle savunma konusuna ayırıyor.
ABD, YAPAY ZEKADA LİDERLİĞİ ELE GEÇİRMEK PEŞİNDE
Amerika Birleşik Devletleri’nin yapay zeka stratejileri konusunda lider olduğunun düşünülüyor. Ancak, Başkan Donald Trump’ın belirlediği ülke politikalarındaki farklı öncelikler sebebiyle, başka ülkelerin özellikle Çin ve Rusya’nın askeri yapay zeka stratejilerini planlama ve harekete geçme noktasında daha hızlı davrandığı gözlemleniyor.
10 Mayıs 2018 tarihinde Beyaz Saray Bilim ve Teknoloji Politikaları Ofisi, hazırlamış olduğu Amerikan Endüstrisinde Yapay Zeka Zirvesi Özet Raporunu yayınladı. Sanayi, akademi, teknoloji temsilcilerini davet ettikleri bir konferansta, Beyaz Saray Teknoloji Politikası Başkan Yardımcısı Michael Kratsios hükümetin dört hedefi olduğunu açıkladı:
(1) Amerikan liderliğini yapay zekâda sürdürebilmek,
(2) Amerikalı çalışanları desteklemek,
(3) Kamu Ar-Ge’sini desteklemek ve
(4) Yenilikçiliğin önündeki engelleri kaldırmak.
Yapay Zeka için belirlenmiş olan bütçe açıklanmamış olsa da özet belgede, hükümetin yapay zekâ ile sınıflandırılmamış tüm Ar-Ge’ye yaptığı yatırımların 2015’ten bu yana yüzde 40 arttığını paylaşılmış.
Tabi bu büyümenin içerisinde askeri kaynaklı çalışmaların en büyük kısmını oluşturmuş olduğunu unutmamak lazım. Govini’nin (Devlet Veri Analiz Grubu) 2017 yılındaki raporlarında Pentagon’un, yapay zekâyı destekleyici alanlara yaklaşık 7,4 milyar ABD Doları harcadığını belirtiyor.
Newsweek yazarı Tom O’Conner’ın 28 Ocak 2019 tarihli makalesinde, Govini’nin “Amerika’nın en büyük iki askeri rakibi (Rusya ve Çin) yapay zeka ile hızla ilerliyor, ABD ordusunu “gelecek devrime önderlik etmek mi yoksa kurban olmak mı” seçimi ile bırakıyor” açıklamasını yayınladı.
ÇİN 2.1 MİLYAR DOLARLIK YAPAY ZEKA PARKI İNŞA EDECEK
Yapay Zekâ teorileri, teknolojileri ve uygulamalarında dünyaya öncülük etme hedefini, ‘Yeni Nesil Yapay Zekâ Geliştirme Planı’nı Temmuz 2017 yılında açıkladı. Plan, Ar-Ge, sanayileşme, yetenek geliştirme, eğitim, güvenlik başta olmak üzere tüm ulusal yapay zekâ stratejilerinin en kapsamlı olanıdır. Hedeflerini 3 ana adımda planladılar:
1- Çin’in yapay endüstrisini 2020 yılına kadar rakipleriyle aynı hizaya getirmek;
2- Bazı yapay zeka alanlarında 2025 yılına kadar “dünya lideri” olabilmek;
3- 2030 yılında yapay zekâ inovasyonu için “ana” merkez haline gelmek.
2030’a gelindiğinde, hükümet, 150 milyon ABD Doları değerinde yerli bir yapay zeka endüstrisi ile lider ülke olmayı hedefliyor.
Mart 2018’de, Bilim ve Teknoloji Bakanı Wan Gang, Ulusal Halk Kongresi’nin yanı sıra Çin’in yakında yapay zeka için bir kılavuz ve ayrıntılı düzenlemeler yayınlayacağı konulu bir basın toplantısı düzenledi. Bunların güvenlik, sağlık, çevre koruma, sosyal etik, iş yapısı, kişisel gizlilik ve ulusal güvenlik konularındaki sorunları ele alacağını açıkladı.
Yeni Nesil Planı’nın yayınlanmasından sonra hükümet, “Yeni Nesil Yapay Zekâ Sektörünün Gelişimini Desteklemek için Üç Yıllık Eylem Planını” yayınladı. Pekin’de yapay zeka araştırmaları
için 2.1 milyar ABD Dolarına mal olacak Yapay Zeka Teknoloji Parkı inşa edeceklerini açıkladılar.
AB YAPAY ZEKA İÇİN BÜTÇEYİ 1,5 MİLYAR EURO’YA ÇIKARACAK
Avrupa Birliği’nde ağırlıklı çalışmaları Almanya ve Fransa’nın yürütüyor olmasının yanı sıra AB Komisyonu, 2018 Nisan ayında, Yapay Zekâ İletişimini yayınladığı 20 sayfalık bir rapor hayata geçirdi:
AB’nin yapay zekâya olan yaklaşımını ortaya koyan 20 sayfalık bu dökümanın 3 ana maddesi:
1-AB’nin teknolojik ve endüstriyel kapasitesini ve kamu ve özel sektörün yapay zekâyı kavramasını artırmayı;
2- Avrupalıları yapay zekâ tarafından ortaya konan sosyo-ekonomik değişimlere hazırlamayı;
3- Uygun bir etik ve yasal çerçevenin uygulandığından emin olunmasını amaçlamaktadır.
2017’de 500 milyon Euro olan yapay zekaya ayrılan bütçeyi 2020 yılı sonuna kadar 1,5 milyar Euro’ya çıkarmaya yönelik bir hedefleri var. Dökümanda gelecek planın hedefi ise;
“AB ve ulusal düzeyde yatırımların etkisini en üst düzeye çıkarmak, sinerji ve işbirliğini AB çapında teşvik etmek, yapay zeka konusundaki en iyi uygulamaları paylaşmak ve bir bütün olarak AB’nin küresel olarak rekabet edebilmesini sağlamak için geleceğe dönük yol haritasını tanımlamak” olarak belirtiliyor.
YAPAY ZEKA SAVAŞLARININ YAŞANACAĞI BİR DÜNYAYA DOĞRU
Açıkça görülüyor ki her ülke yapay zeka stratejisini belirlerken bile, var olan ana ülke stratejileri ve yaşam felsefeleri ile uyum içinde bir planlama içerisinde…
ABD, Amerikalı işçileri korumak konusunu ana maddeler içine almışken, Avrupa Birliği, planlamalarını ağırlıklı halklarını eğitmek ve birlikteliklerini korumak amaçlı stratejiler geliştirmişler, Çin ise diğer bir çok konu da olduğu gibi hedeflerine “Yapay Zeka Lideri” olmak yolunda daha somut projeler planlamış ve harekete geçmiş görünüyor. Gelecekte, yapay zeka savaşlarının yaşanacağı bir dünyaya doğru gidiyoruz. Dünyadaki güç dengelerini belli ki Yapay Zeka Lideri olan ülke belirleyecek.
Kaynak:
Gelecekte, yapay zeka savaşlarının yaşanacağı bir dünyaya doğru gidiyoruz. Dünyadaki güç dengelerini belli ki Yapay Zeka Lideri olan ülke belirleyecek.
https://www.whitehouse.gov/wp-content/ uploads/2018/05/Summary-Report-of-White-HouseAI-Summit.pdf https://www.newsweek.com/us-could-lose-russiachina-war-artificial-intelligence-726603 www.govini.com https://medium.com/politics-ai/an-overview-ofnational-ai-strategies www.futureoflife.org https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/ communication-artificial-intelligence-europe Tim Dutton Artificial İntelligence Article