CARİ AÇIK 23 MİLYAR DOLARA ÇIKARKEN, BÜTÇE AÇIĞINDAKİ ARTIŞ HIZLANDI

Eylül ayında tüketici fiyatları yüzde 0,97 oranında artarken; yıllık enflasyon yüzde 11,75 olarak gerçekleşti. Ağustos ayında tüketici fiyatları yüzde 0,86 oranında artarken; yıllık enflasyon yüzde 11,77 olmuştu.

Temmuz ayında işsizlik oranı yüzde 13,4 seviyesinde gerçekleşti. İşsiz sayısı 4 milyon 227 bin kişi iken, işsizlik oranı erkeklerde yüzde 12,4; kadınlarda ise yüzde 14,5 oldu. Haziran ayında işsizlik yüzde 13,4, işsiz sayısı 4 milyon 101 bin kişi olmuştu.

Son olarak açıklanan ekonomik verilere göre, Eylül ayında tüketici fiyatları yüzde 0,97 oranında artarken; yıllık enflasyon yüzde 11,75 oldu. Ağustos ayında yıllık enflasyon yüzde 11,77 olmuştu.

Temmuz ayında işsizlik oranı bir önceki aya göre değişmeden yüzde 13,4 olarak gerçekleşti. İşsiz sayısı 4 milyon 227 bin kişi iken, İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 12,4; kadınlarda ise yüzde 14,5 oldu. Tarım dışı işsizlik ise yüzde 15,5 olarak tahmin edildi. Haziran ayında da işsizlik yüzde 13,4 iken işsiz sayısı 4 milyon 101 bin kişi olmuştu.

Cari işlemler açığında ise artış var. Geçen yıl Ağustos’ta 3.31 milyar dolar fazla veren cari işlemler bu Ağustos’ta 4.63 milyar dolar açık verdi. 12 aylık cari açık 23.2 milyar dolar oldu.

Bu gelişmede, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 3.94 milyar dolar artarak 5.34 milyar dolara yükselmesi ve hizmetler dengesi kaynaklı net girişlerin geçen yılın aynı ayına göre 4.6 milyar dolar azalarak 1.18 milyar dolara gerilemesi etkili oldu.

Cari işlemler Temmuz ayında 1.81 milyar dolar dolar açık vermiş, 12 aylık açık 14.94 milyar dolar olmuştu.

Bütçe açığı da artıyor. Merkezi yönetim bütçesi 2019 yılı Ocak-Eylül döneminde 85.8 milyar TL açık vermiş iken bu yılın aynı döneminde 140.6 milyar TL açık verdi. Ocak-Ağustos döneminde açık 110.9 milyar TL olmuştu. Ocak-Temmuz dönemindeki açık ise 139.1 milyar TL’ydi.

Son açıklanan verilere göre, makroekonomik gelişmeler şu yönde oldu:

Cari işlemler açığı yükseliyor. Geçen yıl Ağustos’ta 3.31 milyar dolar fazla veren cari işlemler bu Ağustos’ta 4.63 milyar dolar açık verdi. 12 aylık cari açık 23.2 milyar dolar oldu. Açığın artmasında dış ticaret açığının 5.34 milyar dolara çıkması etkili oldu.

yükselirken giyim ve ayakkabı grubunda gerilemiştir. Grup enflasyonundaki artışın sürükleyicisi dayanıklı mallar olmuş; bu artışta döviz kuru gelişmeleri ve talep koşulları belirleyici olmuştur. Altın hariç dayanıklı mallarda fiyat artışları alt kalemler genelinde hızlanarak devam etmiş (aylık yüzde 3,70), bu gelişmede beyaz eşya (yüzde 7,14), otomobil (yüzde 4,11) ve mobilya (yüzde 3,30) grupları öne çıkmıştır. Otomobil fiyatlarındaki artışta matrah ve ÖTV değişikliklerinin de etkili olduğu değerlendirilmektedir. Giyim ve ayakkabı grubunda fiyatlar mevsimsel ortalamalara kıyasla oldukça zayıf bir seyir izleyerek yataya yakın seyretmiş, yıllık enflasyon yüzde 6,79’a gerilemiştir. Bu dönemde, diğer temel mal grubu fiyatları birikimli döviz kuru etkilerine bağlı olarak yüzde 1,54 artmıştır” ifadelerine yer verdi.

İŞSİZLİK YÜKSEK SEVİYESİNİ KORUYOR

TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Temmuz ayı itibariyle işsizlik oranı yüzde 13,4 seviyesinde gerçekleşti. Bu dönemde işsiz sayısı 4 milyon 227 bin kişi iken, işsizlik oranı erkeklerde yüzde 12,4; kadınlarda ise yüzde 14,5 oldu. Aynı dönemde tarım dışı işsizlik oranı yüzde 15,5 olarak tahmin edildi.

İşgücü söz konusu dönemde 31 milyon 491 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise yüzde 50,3 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 69,2; kadınlarda ise yüzde 31,7 oldu.

Dünya ülkeleriyle karşılaştırma anlamında en uygun veri olarak açıklanan 15-64 yaş grubu tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 16,0 olarak gerçekleşti.

CARİ İŞLEMLER AÇIĞI YÜKSELİYOR

Geçen yılın Ağustos ayında 3.314 milyon ABD Doları fazla veren cari işlemler hesabında bu ayda 4.631 milyon ABD Doları açık gerçekleşti. Bunun sonucunda 12 aylık cari işlemler açığı 23.203 milyon ABD doları oldu.

Bu gelişmede, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 3.948 milyon ABD Doları artarak 5.347

milyon ABD Dolarına yükselmesi ve hizmetler dengesi kaynaklı net girişlerin geçen yılın aynı ayına göre 4.602 milyon ABD Doları azalarak 1.179 milyon ABD Dolarına gerilemesi etkili oldu.

Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı bir önceki yılın Ağustos ayında 6.249 milyon ABD Doları fazla vermişken bu ayda 973 milyon ABD Doları fazla verdi.

Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 374 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.

Portföy yatırımları 1.973 milyon ABD Doları tutarında net çıkış kaydetti. Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 1.007 milyon ABD Doları ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 502 milyon ABD Doları net satış yaptığı görülüyor. Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, bankalar 286 milyon ABD Doları net borçlanma, diğer sektörler ise 17 milyon ABD Doları net geri ödeme gerçekleştirdi.

Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 1.980 milyon ABD Doları ve yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları 2.288 milyon ABD Doları net artış kaydetti. Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak; bankalar, Genel Hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 100 milyon ABD Doları, 62 milyon ABD Doları ve 774 milyon ABD Doları net geri ödeme gerçekleştirdi. Resmi rezervlerde bu ayda 7.602 milyon ABD Doları net azalış gözlendi.

AĞUSTOS’TAKİ DÜŞÜŞTEN SONRA BÜTÇE AÇIĞI ARTTI

Merkezi yönetim bütçesi 2019 yılı Ocak-Eylül döneminde 85 milyar 818 milyon TL açık vermiş iken bu yılın aynı döneminde 140 milyar 591 milyon TL açık verdi. Aynı dönemde faiz dışı açık ise 32 milyar 767 milyon TL olarak gerçekleşti.

Bütçe verilerinin söz konusu gerçekleşmesinde bütçe giderlerinde yüzde 17,6 düzeyinde artış görülürken, bütçe gelirlerinde yüzde 11,6 düzeyinde artış olması önemli rol oynadı.

Faiz giderlerinde 2020 yılı Ocak-Eylül döneminde yüzde 32,3 artış gerçekleşmiş iken, faiz dışı giderlerdeki artış oranı yüzde 15,8 oldu.

Bütçe açığı Ocak-Temmuz döneminde 139.1 milyar TL’den OcakAğustos döneminde 110.9 milyar TL’ye gerilemişti.

Bütçe açığı da artıyor. 2019 yılı Ocak-Eylül döneminde 85.8 milyar TL açık vermiş iken bu yılın aynı döneminde 140.6 milyar TL açık verdi. Ocak-Ağustos döneminde açık 110.9 milyar TL olmuştu. Ocak-Temmuz dönemindeki açık ise 139.1 milyar TL’ydi.