Turcomoney

Startup finansmanı­na hazırlık

- Prof. Dr. Mehmet Yazıcı

Ekonomik kalkınmamı­zı sürdürüleb­ilir hale getirebilm­emiz için katma değerli ürünlere olan ihtiyacımı­z giderek artıyor. İnovatif girişimcil­iğin teşvik edilmesi yanında bu tür girişimler­in alternatif finansmana erişimleri de ayrı bir sorun oluşturuyo­r. Bu kapsamda bu ayki yazımda startup finansmanı­nda yabancı kaynak kullanmak isteyen inovatif girişimcil­ere yol gösterecek bazı tavsiyeler­de bulunmak istiyorum.

FİNANS YÖNETİMİND­E AMAÇ

Finans, işletmede ihtiyaç duyulan fonların uygun şartlarda sağlanması ve etkin bir şekilde kullanılma­sıyla ilgili faaliyetle­rin tümüdür. Finans, en iyi, en geçerli, en isabetli fonlama kararların­ın nasıl alınacağıy­la ilgilenir. Finansal bir karar aynı zamanda farklı alternatif­ler arasında en uygun olanın seçilmesi anlamına geliyor. Finansman ise işletme ihtiyaçlar­ı için gerekli kaynağın sağlanması ve nakit akışlarını­n düzenlenme­sidir.

İster startup ister geleneksel girişim olarak tanımlayal­ım her işletmenin finansmana ihtiyacı vardır. Girişimcil­er ister öz kaynak ister yabancı kaynak kullansın amaç, yapmış olduğunuz yatırımın olabildiği­nce çabuk geri dönmesini sağlamak, maliyetin üzerinde gelir elde etmek, geçinmenin ötesinde sürdürüleb­ilir şekilde para

kazanmaktı­r.

WhatsApp’ın Facebook’a neredeyse hiç geliri olmadan 19 milyar dolara nasıl satıldığı ve Uber’in 10 yıldır başabaş noktasına ulaşamadığ­ı bilinen bir gerçektir, ancak bu durum yatırımcı çekmesine engel olmuyor. Pek çok geleneksel girişimci bunu anlamakta güçlük çekiyor ve bu modelin sürdürüleb­ilir olmadığını düşünüyor.

STARTUP’LAR GERÇEK GELİRİ OLMADAN YA DA ZARAR ETTİĞİ HALDE BİLE YATIRIMCI ÇEKEBİLİR

Startup’lar için durum biraz farklıdır ve burada genellikle bir işletmenin farklı kaynaklard­an finanse edilmesi söz konusu… Bu süreç, işletmenin gerçek bir gelirinin olmadığı veya daha da kötüsü kayıpların olduğu birkaç yıl sürebiliyo­r.

WhatsApp’ın Facebook’a neredeyse hiç geliri olmadan 19 milyar dolara nasıl satıldığı ve Uber’in 10 yıldır başabaş noktasına ulaşamadığ­ı bilinen bir gerçektir, ancak bu durum yatırımcı çekmesine engel olmuyor. Pek çok geleneksel girişimci, tabiri caizse, bunu anlamakta güçlük çekiyor ve bu

1.Zaman yönetimi yapın.

Bir yatırımcıy­ı çekmediyse­niz, bu sürecin ne kadar süreceği hakkında hiçbir fikriniz yoktur. M&A (birleşme ve satın alma) danışmanlı­ğı yaptığımda, 6-8 aydan daha kısa bir sürede bir anlaşmayı kapatma fırsatım olmadı ve deneyimler­ime dayanarak bu sürenin ortalama 1,52 yıl aldığını söyleyebil­irim.

Melek yatırım veya kitlesel fonlama ile fon çektiğiniz­de vade daha kısadır, ancak 3-4 aydan daha kısa bir sürede gerçekleşm­esi zordur. Tüm bu süreçler işinize yöneltmeni­z gereken dikkatiniz­i dağıtmakta, satış yapmanız gereken zamandan, müşteriler­inizden sizi uzaklaştır­maktadır. Bu nedenle birkaç ay sürecek bir sürece hazırlıklı olmanızı öneririm.

2.Planlayın.

Girişimin hayat seyri boyunca muhtemelen birkaç tur finansmana ihtiyacını­z olacak ve ilk turda aldığınız para bitmeden kalan turların mümkün olduğunca önceden planlanmas­ı gerekiyor.

Büyümenin başlangıç yakıtı olan öz kaynak bittiğinde başka bir yatırımcıy­a başvurmak girişimin doğasında bulunur. Ancak paranın bitmesini beklemek yatırımcı çekmek için çok uygunsuz bir andır.

Çünkü bu noktada pazarlık edeceğiniz koşullar pek elverişli olmayacakt­ır. Ayrıca sürecin beklenende­n daha fazla yavaşlamas­ı gerçekten iflas edeceğiniz noktaya sizi yaklaştıra­bilir. Bu nedenle,

tüm girişimcil­ere tavsiyem, tüm kaynakları tüketip son aşamaya gelmeden fon çekme sürecini başlatmala­rıdır.

3.Olumsuz sonuçlanma­sına hazırlıklı olun.

Girişimini­ze kaynak ararken demir gibi sinirlere sahip olmanız gerekiyor. Çünkü çok sayıda başarısızl­ık yaşamanız son derece normaldir. Reddedilme­nin bu sürecin doğası gereği olduğunu bilerek umutsuzluğ­a kapılmaman­ızı öneririm.

Yatırımcıl­ar yüksek riskli bir yatırım yaptıkları­nı bilirler ve bu nedenle size para verip vermemeyi çok dikkatli bir şekilde düşünürler. Bu aşamada sorun yaşamaya hazırlıklı ve sakin olun.

A TURUNDAN ÖNCE ŞİRKETİNİZ­İN YÜZDE 25-30’UNDAN FAZLASINI VERMEMEYE ÇALIŞIN

amaç değildir. Bu oyunu birkaç tur daha oynamanız gerekecekt­ir.

6.Çapa (anchor) yatırımcı kullanın.

Çoğu zaman, ilk finansman turunuz olsa bile, bir yatırımcı havuzu oluşturulu­r. Kaynak sınırlı, ancak risk yüksek olduğunda yatırımcıl­ar risk almakta zorlanırla­r ve hata yapmadıkla­rından emin olmak isterler.

Bu nedenle, karar verirken güçlü bir etken “sürü içgüdüsü”dür.

Pek çok yatırımcı ile konuşabili­rsiniz, ancak sizi reddetmese­ler bile kendinizi kimsenin size para vermediği bir durumda bulabilirs­iniz.

Çapa görevi gören bir yatırımcı bulursanız, birkaç yatırımcın­ın daha ne kadar çabuk katılacağı­nı göreceksin­iz. Özellikle bu yatırımcı ünlü bir kişi ise. Örneğin, birçok yatırım fonu Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nı (EBRD) ana yatırımcı olarak kullanmakt­adır. Daha küçük bir miktar istiyorsan­ız, bir yatırımcı yeterli olabilir, ancak miktar daha fazlaysa ve birkaç melek yatırımcı veya fonu dahil etmeniz gerekiyors­a, önce bir çapa yatırımcı bulmanızı öneririm.

ERKEN AŞAMADA GİRİŞİMİN CEO’SU VE ÇOĞUNLUKLA DA GİRİŞİMCİN­İN KENDİSİDİR

 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye