Pandemi, Hırvatistan ekonomisini fena vurdu
Turism country of the Balkans rallied but Pandemic hits Croatian economy hard
2013’te Avrupa Birliği’ne 28’inci ve son üye olarak girmek suretiyle uluslararası ilişkilerde ismini bir kez daha duyuran Hırvatistan, gelirinin büyük bir yüzdesini turizmden elde ediyor. Hırvatistan, AB üyesi olmanın avantajlarını kullanıyor, gelişen sanayi üretimi ve yüksek standartlarıyla küresel yatırımcıların ilgi odağı olmayı sürdürüyor.
Croatia, which once again made its name in international relations by becoming the 28th and last member of the European Union in 2013, derives a large percentage of its income from tourism. Croatia is enjoying the benefits of becoming an EU member, and continues to be the focus of attention for global investors with its developing industrial production and high standards.
Adriyatik kıyılarındaki harika sahilleriyle bir turizm ülkesi olarak bilinen Hırvatistan, özellikle Balkanlar coğrafyasına oranla aslında yüksek yaşam standartları ve ekonomik dinamizmiyle öne çıkıyor.
Hırvatistan’da hayat standartları oldukça yüksek. Ortalama ömür, okur-yazarlık oranları ve homojen gelir dağılımı bakımından da Orta Avrupa ülkeleri arasında iyi ülkeler arasında yer alıyor. Yüksek eğitim ve sağlık kalitesi Hırvatistan’ı sadece turizm değil, ekonomi dünyası ve yatırımcılar arasında da çekici bir noktaya getiriyor.
Hırvatistan, 1 Temmuz 2013’te Avrupa Birliği’ne (AB) 28’inci ve son üye olarak girerek uluslararası ilişkilerde ismini bir kez daha duyurdu. Hırvatistan, gelirinin büyük bir yüzdesini turizmden elde ediyor. Ancak ülke, AB üyesi olmanın avantajları, gelişen sanayi üretimi ve yüksek standartlarıyla küresel yatırımcıların ilgi odağı olmayı sürdürüyor.
2020 YILINDA KORONAVİRÜS KRİZİYLE YENİDEN AĞIR HASAR ALDI
Hırvatistan ekonomisi, tam toparlanmaya başlamış ve nispeten istikrarlı bir döneme girmişti. Ülke, 2020 yılında koronavirüs kriziyle yeniden ağır hasar aldı. Bir turizm ülkesi olan turizm ve gelirlerinin ihracat gelirlerine oranı yüzde 38-40 seviyesine ulaşan (Türkiye’de bu oran yüzde 3-4) Hırvatistan, salgının turizmi vurmasıyla büyük bir darbe aldı. Ülkenin ekonomisi 2020’de yüzde 8.4 küçüldü, toplam gayrisafi yurtiçi hasılası 61.5 milyar dolara düştü. İşşizlik yeniden yükselmeye başladı, azalan gelirlerle birlikte cari denge açık verdi, borçlanma yeniden arttı ve kamu borçlarının milli gelirin yüzde 87’sine çıktı.
İÇ SAVAŞTA SANAYİSİNİN % 30’UNU KAYBETTİ
Hırvatistan ekonomisinin bugünkü durumunu anlamak için, ülkenin yakın geçmişine de bakmak gerekir.
Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle 1990’da Doğu Bloku’nda başlayan çözülme, hızla
Croatia, known as a tourism country with its wonderful coastlines on the Adriatic coast, stands out with its high living standards and economic dynamism, especially compared to the Balkan geography.
Living standards are quite high in Croatia. It is also one of the good countries in Central Europe in terms of average life expectancy, literacy rates, and homogeneous income distribution. The high quality of education and health makes Croatia an attractive destination not only for tourism, but also for the world of economy and investors.
Croatia once again made its name in international relations by becoming the 28th and last member of the European Union (EU) on 1 July 2013. Croatia derives a large percentage of its income from tourism. However, the country continues to be the focus of attention for global investors with the benefits of becoming an EU member, developing industrial production and high standards.
HEAVY DAMAGE AGAIN WITH THE CORONAVIRUS CRISIS IN 2020
Croatia’s economy had started to fully recover and entered a relatively stable period. The country suffered severe damage again with the coronavirus crisis in 2020. The rate of tourism and its revenues to export revenues, which is a tourism country, reached 38-40% (this rate is 3-4% in Turkey), and Croatia took a great blow when the pandemic hit tourism. The country’s economy shrank by 8.4% in 2020, with total gross domestic product falling to $61.5 billion. Unemployment began to rise again, with decreasing incomes, the current account balance gave a deficit, borrowing increased again, and public debt rose to 87% of national income.
CROATIA LOST 30% OF INDUSTRY IN CIVIL WAR
It is also necessary to consider the country’s recent past to understand the current state of the Croatian economy.
Yugoslavya Federasyonu’na da yansıdı. Hırvatistan, 1991’de bağımsızlık kararı aldı. Bu kararın alınmasıyla birlikte Sırbistan ile çatışmalar yaşayan ülke, 1992’de Birleşmiş Milletler’e üye oldu. Ancak bölgede 1992-1995 yılları arasında devam eden çatışmalarda yüz binlerce sivil ya öldü ya da göçe zorlandı. Bu yıkıcı süreçte sanayisinin yüzde 30’a yakınını kaybeden Hırvatistan, 1991 yılında bağımsızlığını kazandıktan sonra, yeni bir devletin gerektirdiği yapılanmayı oluşturdu. Savaşın ekonomi ve sosyal yapı üzerinde bıraktığı izler silindi ve pazar ekonomisini kurmak için çalışmaya başladı.
Arka arkaya 5 yıl büyüme kaydeden Hırvatistan, 1999 yılında durgunluk sürecine girdi. Ekonomi ve özellikle ülkenin en önemli döviz kaynağı olan turizm sektörü Kosova’da yaşanan gerginlikten büyük oranda etkilendi. İşsizlik yüzde 15’e yükseldi, reformların gecikmesi yüzünden doğrudan yabancı yatırımlar düşük bir düzeyde kaldı.
2000 yılından itibaren ülke, iç talebin ve ihracatın artması sayesinde durgunluktan kurtularak yıllık yüzde 4 oranında büyüme kaydetmeye başladı. Bu ekonomik büyüme, özellikle 20002002 arasında birden artan bir cari açığa da sebep oldu. Cari açık, büyük dış borçlarla kapatılmaya çalışıldı. Sıkı para
Hırvatistan ekonomisi tam toparlanmaya başlamış ve nispeten istikrarlı bir döneme girmişti. Ancak ülke, 2020 yılında koronavirüs kriziyle yeniden ağır bir hasar aldı. Bir turizm ülkesi olan Hırvatistan’da, turizm gelirlerinin ihracat gelirlerine oranı yüzde 38-40 seviyesine yükselmişti. Salgın, Hırvatistan turizmine bir darbe vurdu.
Croatia’s economy had started to fully recover and entered a relatively stable period. However, the country suffered severe damage again with the coronavirus crisis in 2020. The proportion of tourism revenues to export revenues rose to 38-40% in Croatia, a tourism country. The outbreak struck a blow against Croatian tourism.
The dissolution, which began in the Eastern Bloc in 1990 with the end of the Cold War, was rapidly reflected in the Yugoslavia Federation. Croatia adopted a resolution on independence in 1991. The country, which faced conflicts with Serbia with the adoption of this decision, became a member of the United Nations in 1992. However, hundreds of thousands of civilians died or were forced to emigrate in the conflict that continued in the region between 1992 and 1995. Croatia, which lost nearly
30% of its industry in this devastating process, created the structure required by a new state after it gained independence in 1991. The traces left by the war on the economy and social structure were erased and the market started to work to establish the economy.
Croatia grew five years in a row and entered a recession in 1999. The economy and especially the tourism sector, the country’s most important source of foreign currency, have been heavily affected by tensions in Kosovo. Unemployment rose to 15%, with foreign direct investment remaining at a low level due to delayed reforms.
The country has recovered from the recession thanks to the increase in domestic demand and exports since 2000, and started to grow by 4%
politikaları ve turizmden elde edilen gelir sayesinde cari açık bir nebze azalmış olsa da 2005 yılı itibariyle 36 milyar dolar olan (GSYIH’nın yüzde 92’si) dış borçlar, ekonominin kırılganlığını artırdı.
Öte yandan Hırvatistan, yapısal reformların uygulanmasında ilerleme gösterdi. Bankacılık sektöründe özel kesimin payı giderek genişledi ve sektörde etkinlik arttı. Sektörün
GSYİH’ya katkısı her dönem artan bir ivme kazandı.
KÜRESEL FİNANSAL KRİZİN ETKİLERİ UZUN SÜRDÜ
2008’deki global finansal krize kadar özellikle ülkede büyük ölçüde yabancıların elinde bulunan bankacılık sektörü kanalıyla Hırvatistan’a ciddi sermaye akımı başladı. Bu akım, 2008 yılına kadar ekonomik büyümeyi destekledi. Ancak, merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerinde bulunan başlıca ekonomilerden (AB-10: Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Latviya, Litvanya, Polonya, Slovakya, Slovenya ve Romanya) farklı olarak
Hırvatistan ekonomisi 2020’nin tamamında yüzde 8.4 daralarak bölgenin en çok küçülen ekonomilerinden biri oldu. Hırvatistan, 2021 yılının ilk çeyreğinde de yüzde 0.7 küçüldü. 2019 yılında tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 69.1 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşan Hırvat ekonomisi, geçen yıl 61.5 milyar dolara düştü.
annually. This economic growth also led to an increased current account deficit, especially between 2000 and 2002. The current account deficit was tried to be closed with large external debts. Foreign debt, which was $36 billion (92% of GDP) as of 2005, has increased the fragility of the economy even though the current account deficit has slightly diminished thanks to tight monetary policies and income from tourism.
Croatia, meanwhile, has made progress in implementing structural reforms. The share of the private sector in the banking sector has gradually expanded and the efficiency in the sector has increased. The sector’s contribution to GDP has gained increasing momentum in every period.
THE EFFECTS OF THE GLOBAL FINANCIAL CRISIS LAST LONG
A serious capital flow began to Croatia, especially through the banking sector, which is largely in the hands of foreigners in the country until the global financial crisis in 2008. This trend supported economic growth until 2008. However, foreign capital flows to Croatia largely did not turn to the trade sector/real sector unlike the main economies in central and eastern European countries (EU-10: Bulgaria, Czech Republic, Estonia, Hungary, Latvia, Lithuania, Poland, Slovakia, Slovenia, and
Romania).
Domestic demand increases due to foreign capital investments led to a rapid
Croatia’s economy shrank by 8.4% during 2020, making it one of the region’s most shrinking economies. Croatia also shrank by 0.7% in the first quarter of 2021. The Croatian economy, which reached an all-time high of $69.1 billion in 2019, decreased to $61.5 billion last year.
Hırvatistan’a gelen yabancı sermaye akımları, büyük ölçüde ticaret sektörüne/ reel sektöre yönelmedi.
Bu bağlamda, yabancı sermaye yatırımları kaynaklı iç talep artışları, ülkede ithalatın hızlı bir şekilde artmasına yol açtı. Fiyat ve ücret dinamikleri göreli olarak aynı kalırken, verimlilik dinamiklerinin baskılanması birim işgücü maliyetlerini artırdı. Ayrıca sıkı yönetilen Euro döviz kuru ortamında maliyet nedeniyle kayıplar arttı. Hırvatistan’da halihazırda zaten zayıf olan ihracat performansı daha da kötüleşti.
2008’de başlayan küresel kriz ile birlikte resesyona giren Hırvat ekonomisi, uzun yıllar boyunca durgunluk içindeydi. 2014 yılına kadar negatif büyüme gösteren ekonomi 2015’in başından itibaren toparlanmaya başladı. 2008’den bu yana daralan ekonomi, yedi yılın ardından ilk defa 2015’te pozitif büyümeyi yakalayarak, yüzde 2.4 oranında büyüdü. 2015-19 arasında koronavirüs salgını krizine kadar pozitif büyüme gösteren Hırvatistan’da bu süreçte ekonomi toparlandı ve ekonomik aktivite canlandı. 2016 yılında yüzde 3.5 büyüyen Hırvat ekonomisi, 2017’de ise yüzde 3,4’lük bir büyüme oranı yakaladı, 2018 ve 19’da sırasıyla yüzde 2.8 ve 2.9 büyüyen Hırvat ekonomisi, tüm dünyada olduğunu gibi koronavirüs krizine tutuldu.
2020’DE % 8.4 İLE BÖLGEDE EN ÇOK KÜÇÜLEN EKONOMİLERDEN OLDU
Ağırlıklı olarak turizme ve ithalata dayalı olan ekonomi, krizin zirve yaptığı 2020’nin ikinci çeyreğinde yüzde 14.4 küçüldü, üçüncü çeyrekte yüzde 10.1, yılın son çeyrek döneminde de yüzde 7.2 daraldı. Hırvatistan ekonomisi 2020’nin tamamında yüzde 8.4 daralarak bölgenin en çok küçülen ekonomilerinden biri oldu. Hırvatistan 2021 yılının ilk çeyreğinde de yüzde 0.7 küçüldü.
Netice olarak 2019 yılında tüm zamanların en yükseği olan 69.1 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşan Hırvat ekonomisi, geçen yıl 61.5 milyar dolara düşerek 2016 yılı seviyesine indi. Kişi başı gelir ise 14 bin 944 dolardan 13 bin 828 dolara düştü.
Koronavirüs krizi, düzelmekte olan Hırvat ekonomisinin dengelerini de bozdu. İşsizlik 2019’da yüzde 7.8’e düşmüş iken, 2020’de yüzde 9.2’ye çıktı. 2014-2019 döneminde artıya geçen cari işlemler 2020’de iki milyar dolar açık verdi. Kamu borcunun GSYİH’ya oranı yüzde 87.2’ye çıktı. Bu oran, son yılların en yüksek seviyesini işaret ediyor.
increase in imports in the country in this context. Price and wage dynamics remained relatively the same while suppression of productivity dynamics increased unit labour costs. In addition, losses increased due to cost in the tightly managed euro exchange rate environment. Croatia’s already weaker export performance has worsened.
The Croatian economy, which has been in recession since the global crisis began in 2008, has been in stagnation for many years. The economy, which grew negatively until 2014, started to recover from the beginning of 2015.
The economy, which has contracted since 2008, grew by 2.4% in 2015, the first time after seven years, catching up with positive growth. The economy recovered and economic activity revived in Croatia, which grew positively until the coronavirus outbreak crisis between 2015-19. The Croatian economy, which grew by 3.5% in 2016 and 3.4% in 2017 and by 2.8% and 2.9% in 2018 and 2019, respectively, were hit by the coronavirus crisis as it was all over the world.
IT WAS ONE OF THE MOST SHRINKING ECONOMIES IN THE REGION WITH 8.4% IN 2020
The economy, which is predominantly based on tourism and imports, shrank by 14.4% in the second quarter of 2020, when the crisis peaked, by 10.1% in the third quarter and by 7.2% in the last quarter of the year. Croatia’s economy shrank by 8.4% during 2020, making it one of the region’s most shrinking economies. Croatia also shrank by 0.7% in the first quarter of 2021.
The Croatian economy, which reached an all-time high of $69.1 billion in 2019, decreased to $61.5 billion last year and reached the level of 2016 as a result,. Per capita income decreased from $14,944 to $13,828.
CORONAVIRUS CRISIS DESTABILISES RECOVERING CROATIAN ECONOMY
The coronavirus crisis has also destabilised the recovering Croatian economy. Unemployment decreased to
The coronavirus crisis has also destabilised the recovering Croatian economy. Unemployment decreased to 7.8% in 2019; however, it increased to 9.2% in 2020. The current transactions that increased in the 2014-2019 period gave a deficit of $2 billion in 2020. The ratio of public debt to GDP has risen to 87.2%. This rate points to the highest level in recent years.
KORONAVİRÜS KRİZİ, DÜZELMEKTE OLAN HIRVAT EKONOMİSİNİN DENGELERİNİ BOZDU
Koronavirüs krizi, düzelmekte olan Hırvat ekonomisinin dengelerini de bozdu. İşsizlik 2019’da yüzde 7.8’e düşmüştü, ama 2020’de yüzde 9.2’ye çıktı. 2014-2019 döneminde artıya geçen cari işlemler, 2020’de iki milyar dolar açık verdi. Cari işlemler dengesinin gayrisafi yurtiçi hasılaya (GSYİH) oranı geçen yıl yeniden eksiye geçerek yüzde -3.5 oldu.
Koronavirüs krizinin bozduğu bir başka denge de kamu borçlanması oldu. 2016 sonrasında iç borçlanmasında olumlu gelişmeler yaşayan Hırvatistan’da 2020 yılında kamu borcunun GSYİH’ya oranı yüzde 87.2’ye çıktı. Bu, son yılların en yüksek oranı demek. Bu oran, 2013 ile 2016 arasında yüzde 80’li seviyelerdeydi, ancak 2020’deki kadar yüksek olmamıştı.
AB MEVZUATINA UYUM SÜRECİ SORUNLARI BERABERİNDE GETİRDİ
Hırvatistan ekonomisi, bağımsızlığını kazandığı tarihten bu yana piyasa ekonomisine geçiş çabalarını sürdürüyor ve bu geçiş sürecinin beraberinde getirdiği olumsuzlukları yaşıyor.
Çoğu gözlemciye göre, ülkede halen düzgün işleyen bir piyasa mekanizması kurulabilmiş değil. 2013 yılında AB üyeliği ve AB mevzuatına uyum süreci, ilave problemleri de beraberinde getirdi.
Hırvatistan bu süreç içinde, düşük enflasyon oranı, istikrarlı para birimi
7.8% in 2019; however, it increased to 9.2% in 2020. The current transactions that increased in the 2014-2019 period gave a deficit of $2 billion in 2020. The ratio of current account balance to gross domestic product (GDP) was -3.5% last year.
Another equilibrium that the coronavirus crisis has disrupted has been public borrowing. The ratio of public debt to GDP rose to 87.2% in
2020 in Croatia, which has seen positive developments in domestic debt after 2016. This is the highest rate in recent years. This rate was 80% between 2013 and 2016, but it was not as high as in 2020.
THE PROCESS OF HARMONISATION WITH EU LEGISLATION BRINGS PROBLEMS
Croatia’s economy has continued its transition efforts to the market economy since it gained independence, and is experiencing the downsides of this transition process. A properly functioning market mechanism has still not been established in the country according to most observers. The process of EU membership and compliance with EU legislation brought additional problems in 2013.
Croatia gained a view of an economic structure, characterised by volatile growth, high current account deficit, foreign debt ratio and low competitiveness, in response to stable data such as low inflation, stable currency in the process. Efforts to improve the economy have always been among the most important items on the agenda in Croatia.
UNEMPLOYMENT DECREASED, BUT ONLY ON PAPER?
The economic recession that continued in the country’s economy between 2008 and 2014 was reversed by the positive growth rates recorded in 2015 and
2019. Unemployment also started to decrease in this period. Unemployment, which was at a very high rate of 17% to 30% between 2010 and 2015, started to descend with the effect of growth and increase in tourism activities in the following years.
The unemployment rate, which decreased to 12.4% in 2017, decreased to the lowest level of long years with 7.8% in 2019. However, the coronavirus outbreak
gibi istikrar göstergesi verilere karşılık, dalgalı bir büyüme, yüksek cari açık, dış borç oranı ve düşük rekabet gücüyle tanımlanan bir ekonomik yapı görünümü kazandı. Ekonominin iyileştirilmesine yönelik çalışmalar her zaman Hırvatistan’da en önemli gündem maddeleri arasında yer aldı.
İŞSİZLİK AZALDI, ANCAK KAĞIT ÜZERİNDE Mİ?
Ülke ekonomisinde 2008-2014 yılları arasında devam eden ekonomik durgunluk, 2015-2019 yıllarında kaydedilen pozitif büyüme oranlarıyla tersine çevrildi. Bu dönemde işsizlik de azalmaya başladı. 2010-2015 arasında yüzde 17 ile yüzde 30 gibi çok yüksek bir oranda olan işsizlik, daha sonraki yıllarda büyümenin ve turizm faaliyetlerindeki artışın etkisiyle inişe geçti.
2017’de yüzde 12.4’e düşen işsizlik oranı 2019 yılında yüzde 7.8 ile uzun yılların en düşük seviyesine geriledi. Ancak, koronavirüs salgını 2020 yılında işsizliğin yeniden yüzde 9.2 seviyesine çıkmasına neden oldu.
Öte yandan bazı uzmanlar, kayıtlı işsizliğin gerilediğini, bunun iş arayanların iş bulması değil, işsizlik kayıtlarından silinmesi olduğunu savunuyor. İşsizlik, istihdamdan daha keskin bir şekilde düşerken faal işgücü oranındaki artış çok düşük seviyelerde oldu. Çalışanların yüzde 70’inin hizmet sektöründe olduğu Hırvatistan halen, AB içindeki işgücü kullanım oranı en düşük ülke konumunda. Hırvatistan, aynı zamanda AB içinde dördüncü en yüksek işsizlik oranına sahip ülke.
YAZ AYLARI BOYUNCA TURİZM SEKTÖRÜNDEN BÜYÜK GELİR ELDE EDİYOR
Ekonomisinde turizm gelirlerinin önemli bir payı olmasına paralel, Hırvatistan hemen hemen her sektörde net ithalatçı konumunda olup, son yıllarda yıllık ortalama 25-30 milyar dolar ithalat gerçekleştiriyor. Ekonomide özel sektörün ağırlığı, genel olarak yüzde 60 oranında. Bu oran, tüm Orta Avrupa ve Baltık ülkelerinin altında. Bu oran, hala özelleştirme konusunda alınması gereken ciddi bir mesafe olduğunu gösteriyor.
Ülke ekonomisinin büyük bölümü, hizmet sektörüne dayalı. Sanayi ve tarım diğer önemli sektörler. Dünyanın en çok tercih edilen 18. turistik ülkesi olan Hırvatistan, özellikle yaz ayları boyunca turizm sektöründen büyük gelir elde ediyor.
Devlet, kayda değer hükûmet harcamalarıyla ekonomiyi bir ölçüde kontrol ediyor. AB üyeleri ülkenin en önemli ticaret ortakları. 2000 yılından beri özellikle Pan-Avrupa koridorları üzerindeki ulaştırma rotaları ve tesisler üzerinde altyapı çalışmaları gerçekleştiriyor. İç kaynaklar Hırvatistan enerjisinin kayda değer bir bölümünü oluşturuyor.
KOBİ AĞIRLIKLI BİR EKONOMİ
Hırvatistan ekonomisinde küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) payı yıllar itibariyle artış gösteriyor. Toplam kurulu firmaların % 99’u KOBİ niteliğinde olup, toplam istihdamın yüzde 65,5’ini KOBİ’ler sağlıyor. Uzun vadeli finansman sorunu yaşayan KOBİ’lere destek sağlanması hükümetin orta vadeli ekonomi politikasının önemli bir unsuru olarak görülüyor.
Üretimde KOBİ’lerin payının artmasına paralel olarak özel sektörün üretimdeki payı da yıllar itibariyle artış gösteriyor. Ancak gemi inşa sanayi ve demir-çelik gibi önemli sektörlerde devlet mülkiyetinin devam etmesi nedeniyle kamuda çalışanların oranı bu sektörlerde epey yüksek bulunuyor.
BALIKÇILIK SEKTÖRÜ ÖNE ÇIKIYOR
İş gücünün sadece yüzde 5’inin tarım sektöründe olduğu Hırvatistan’da toplam 3.2 milyon hektarlık tarım arazilerinin
Türkiye’nin Hırvatistan ile ticaret hacmi, 2019’da 666 milyon dolar ile şimdiye kadarki en yüksek seviyesine çıktı. Hırvatistan ile ticaretimiz, 2020’de krize rağmen çok düşmedi ve 632 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. 2021’in ilk yarısında 431 milyon dolar ile bu yılda da yeni bir rekorun sinyalleri geliyor. Ticaret hacminin öncelikle 2 milyar dolara, daha sonra da 5 milyar dolara çıkması hedefleniyor.
caused unemployment to rise again to 9.2% in 2020.
Meanwhile, some experts argue that registered unemployment has declined, not because job seekers find work, but because it has been removed from unemployment records. Unemployment fell sharper compared to employment, while the increase in the active workforce ratio was at very low levels. Croatia, where 70% of the workers are in the service sector, is still the country with the lowest rate of labour use in the EU. Croatia is also the fourth country in the EU with the highest unemployment rate.
CROATIA HAS A GREAT INCOME FROM THE TOURISM SECTOR DURING THE SUMMER MONTHS
Croatia is a net importer in almost every sector and has been importing an average of $25-30 billion annually in recent years, in parallel with the significant share of tourism revenues in the economy. The weight of the private sector in the economy is 60% overall. This rate is below all Central European and Baltic countries. This rate shows that there is still a serious distance to go in terms of privatisation.
Most of the country’s economy is based on the service sector. Industry and agriculture are other important sectors. Croatia, the 18th most preferred tourist country in the world, has a great income from the tourism sector, especially during the summer months.
The state controls the economy to some extent with considerable government spending. EU members are the country’s most important trading partners. It has been carrying out infrastructure works especially on transport routes and facilities on the Pan-European corridors since 2000. Internal sources make up a notable part of Croatia’s energy.
AN ECONOMY WITH A FOCUS ON SMES
The share of small and medium-sized enterprises (SMEs) in the Croatian economy has been increasing over the years. 99% of the total established companies are SMEs, and 65.5% of the total employment is provided by
SMEs. Providing support to SMEs with long-term financing problems is seen as an important element of the government’s medium-term economic policy.
The share of the private sector in production has been increasing over the years in parallel with the increase in the share of SMEs in production. However, due to the continued state ownership in important sectors such as shipbuilding sector and iron and steel, the rate of public employees is fairly high in these sectors.
Turkey’s trade volume with Croatia rose to its highest level ever, with $666 million in 2019. Our trade with Croatia did not fall much in 2020 despite the crisis and reached $632 million. A new record is coming this year with $431 million in the first half of 2021. It is aimed that the trade volume will first increase to $2 billion and then to $5 billion.
yüzde 65’inden fazlası işleniyor. Toprakların geri kalanı meralara veriliyor. Sektörün yüzde 82’si özel mülkiyetin elindedir ve ileri düzeyde makinalaşmış durumda.
Hırvatistan, tarım ve hayvancılığa dayalı gelirin büyük bir kısmını süt, tütün, kahve, bira ve içecek üretiminden elde ediyor. Bu sektörde kayıtlı 1344 firma bulunmasına rağmen, en büyük 10 firma, toplam üretimin yüzde 41.4’üne ve çalışan işçi sayısının yüzde 30’una sahip. En ünlü Hırvat ürünleri arasında “Slavalı salam”, “Dalmaçyalı tütsülenmiş jambon”, “paški sir” üretilen füme jambon bulunuyor.
Tarımda balık ve kabukluların yetiştiriciliği önemli bir yer tutuyor. Hırvatistan oldukça gelişmiş bir balıkçılık ve balık işleme endüstrisine sahip. Ülkede 19 adet deniz Ürünleri İşleme Fabrikası bulunuyor. Aynı zamanda, gıda, içecek ve tütün ürünlerinin üretimi, GSYİH’nın yaklaşık yüzde 22’sini oluşturuyor.
GEMİ İNŞA SEKTÖRÜ OLDUKÇA İDDİALI
Gemi inşası, Hırvatistan’ın en önemli ve uluslararası alanda da iddialı olduğu sektörlerden biri... Gemi inşaası, Hırvatistan’ın ihracatında önemli bir yere sahip. Pula (Uljanik), Split (Brodosplit), Trogir (Brodotrogir), Rijeka’da iki tane (Kraljevica ve 3 Maj) olmak üzere beş büyük tersane bulunuyor. Bu tersanelerde her tür deniz ulaşım aracı, sondaj platformu, tanker ve savaş gemisi üretiliyor. Gemi üretiminde dünya sıralamasında ilk 10’da olan Hırvatistan, pazarın yüzde 2.5’ine sahip.
Ülkede toplam 13,500 gemi kapasiteli 37 marina bulunmasına karşın tersanelerin modernizasyona ihtiyacı olduğu, bu sektörün yatırıma çok elverişli olduğu görülüyor.
TÜRKİYE-HIRVATİSTAN DIŞ TİCARETİ 600 MİLYON $ SEVİYESİNDE
Türkiye ile Hırvatistan arasındaki ticari hacmi, iki ülke arasındaki coğrafi yakınlığa rağmen genel olarak potansiyelinin oldukça altında. Ticari ilişkilerin istikrarsız seyrettiği söylenebilir.
TÜİK verilerine göre 1996 yılında yaklaşık 55 milyon dolar olarak gerçekleşen iki ülke ticaret hacmi, 10 yıl sonra 2006 yılında 274 milyon dolara, 2008 yılında 434 milyon dolara kadar çıktı.
İkili dış ticaret hacmimiz ilk kez 500 milyon barajını 2011 yılında 553 milyon dolarla aştı. Ancak daha sonraki yıllarda yeniden 400 milyon dolar seviyesine takıldı. 2017’de bir kez daha 542 milyon dolar olan ikili ticaret, daha sonraki yıllarda 600 milyon doların üzerine çıktı.
2019’da 666 milyon dolar ile şimdiye kadarki en yüksek seviyeye çıkan Hırvatistan ile ticaretimiz, 2020’de krize rağmen çok düşmedi ve 632 milyon dolar oldu. 2021’in ilk yarısında dış ticaretimiz, 431 milyon dolar ile bu yılda da yeni bir rekor kıracağı sinyallerini veriyor.
Bu veriler, son yıllarda ikili siyasi ilişkilerde yakalanan hareketliliğe karşın, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin sahip olunan potansiyeli yansıtmaktan uzak olduğunu ortaya koyuyor.
İKİ ÜLKE ARASINDA 2 MİLYAR DOLARLIK TİCARET HEDEFLENİYOR
Türkiye ile Hırvatistan arasındaki ticaret hacminin öncelikle 2 milyar dolara, daha sonra da 5 milyar dolara çıkması hedefleniyor. Bu nedenle iki ülke ticaret bakanları ve yetkililer, karşılıklı ziyaretlere, çalışmalara, iş dünyasının bu sürece aktif olarak katılmasına, hem yatırım hem de ticaretin artırılması yönündeki teşviklere son derece önem verdiklerini belirtiyor.
Türkiye, özellikle otomotiv ve yan sanayisi, tekstil, hazır giyim, demir çelik, mobilya, ayçiçeği, bisküvi, şekerleme, çikolata gibi ürünlerde Hırvatistan pazarında potansiyel ihracatçı konumunda bulunuyor. İki ülkenin iyi eğitimli genç nüfusunun bulunması nedeniyle yenilikçi iş alanları geliştirmek hedefleniyor. Bu anlamda Türkiye, Hırvatistan ile özellikle teknoloji, inovasyon, müteahhitlik, turizm alanlarında işbirliği yapabilir.
Türkiye Hırvatistan ile yapılan ticarette yoğunluklu olarak demir-çelik, makineler, kara taşıtları ve tekstil ürünleri ihraç ediyor, Hırvatistan’dan gübre, metal cevherleri, hurda metal, teknik cihazlar ve plastik ithal ediyor.
THE FISHING INDUSTRY STANDS OUT
Croatia, where only 5% of the workforce is in the agricultural sector, handles more than 65% of the total 3.2 million hectares of agricultural land. The rest of the land is given to pastures. 82% of the sector is privately owned and is highly mechanised.
Croatia derives a large part of its agricultural and livestock income from the production of milk, tobacco, coffee, beer, and beverages. The 10 largest companies have 41.4% of total production and 30% of the number of employees even though there are 1344 registered companies in this sector. Among the most famous Croatian products are “Slavic salami”, “Dalmatian smoked ham”, and smoked ham produced, “paški sir”.
Fish and crustacean farming plays an important role in agriculture. Croatia has a highly developed fishing and fish processing industry. There are 19 seafood processing factories in the country. Meanwhile, the production of food, beverages and tobacco products accounts for about 22% of GDP.
THE SHIPBUILDING INDUSTRY IS FAIRLY AMBITIOUS
Shipbuilding is one of Croatia’s most important and internationally ambitious sectors. Shipbuilding has an important place in Croatia’s exports. There are five large shipyards in Pula (Uljanik), Split (Brodosplit), Trogir (Brodotrogir), Rijeka (Kraljevica and 3 Maj). All kinds of sea transportation vehicles, drilling platforms, tankers and warships are produced in these shipyards. Croatia, which ranks top 10 in the world in shipbuilding, has 2.5% of the market.
It is seen that the shipyards need modernisation and this sector is very suitable for investment even though there are 37 marinas with a total capacity of 13,500 ships in the country.
TURKEY-CROATIA FOREIGN TRADE AT $600 MILLION
The trade volume between Turkey and Croatia is generally well below its potential, despite the geographical proximity between the two countries. It can be said that commercial relations are unstable.
the trade volume of the two countries, which was approximately $55 million in 1996, increased to $274 million in 2006 after 10 years and $434 million in 2008 according to TurkStat data.
Our bilateral foreign trade volume exceeded its 500 million threshold for the first time with $553 million in 2011. However, it was once again set at $400 million in later years. Bilateral trade, which was once again $542 million in 2017, increased to over $600 million in the following years.
Our trade with Croatia, which reached its highest level ever with $666 million in 2019, did not fall much in 2020 despite the crisis and reached $632 million. Our foreign trade signals that it will break a new record this year with $431 million in the first half of 2021.
These data reveal that despite the mobility of bilateral political relations in recent years, trade and economic relations between the two countries are far from reflecting the potential they have.
TARGET IS $2 BILLION TRADE BETWEEN TWO COUNTRIES
It is aimed that the trade volume between Turkey and Croatia will first increase to $2 billion and then to $5 billion. The trade ministers and officials of the two countries state that they attach utmost importance to mutual visits, studies, the active participation of the business world in this process, and incentives to increase both investment and trade for this reason.
Turkey is a potential exporter in the Croatian market, especially in products such as automotive and subindustry, textiles, ready-to-wear, iron and steel, furniture, sunflower, biscuits, confectionery, and chocolate. The aim is to develop innovative business areas due to the presence of a well-educated young population in the two countries. Turkey can cooperate with Croatia especially in the fields of technology, innovation, construction, and tourism in this sense.
Turkey mainly exports iron and steel, machinery, land vehicles, and textile products in its trade with Croatia, and imports fertiliser, metal ores, scrap metal, technical devices, and plastic from Croatia.