KORONAVIRÜS, ECZACILIK DEVLERINE YARADI

KÂRLARINA KÂR KATTILAR

Küresel eczacılık firmaları ciro ve kar patlaması yapıyor. Sadece koronavirüs yüzünden değil elbet. Eczacılık firmaları, yıllar boyunca dünyada görülen her türlü hastalığa karşı ilaçları ve aşıyı geliştiriyor, üretiyor. Bu faaliyetleri sonucunda bu şirketlerin yıllık gelirleri milyar dolarları buluyor.

Koronavirüsün tüm dünyaya yayılması, teknoloji şirketleri ile birlikte eczacılık şirketlerine yaradı. Dünya çapında eczacılık piyasasının cirosu geçen yıl 1.4 trilyon dolara ulaştı. Bu rakam, küresel ilaç satışlarında 2015 yılına göre yüzde 32 artışı ifade ediyor.

Covid-19 aşısını Alman BioNTech firmasıyla birlikte geliştiren ABD’li ilaç devi Pfizer’ın bu aşıdan ciro beklentisi yüzde 29 artarak 33,5 milyar dolara çıktı. Şirketin yıllık ciro beklentisini yükseltmesinin altında, bu sene içinde yapılan 2,1 milyar doz aşı anlaşması yatıyor. Koronavirüse karşı tek dozluk aşı geliştiren Johnson&Johnson ise, bu yıl aşı satışlarından 2.5 milyar dolar ciro bekliyor.

Eski kuşaklar ne demişti?: Allah kimseyi doktora düşürmesin eksik de etmesin... Sanki bugünler için söylenmiş değil mi?

Tüm dünyayı kasıp kavuran koronavirüs salgınıyla bu sözümüz bir kez doğrulandı. Sadece doktorlar değil, tüm sağlık çalışanları ve kuşkusuz sağlık endüstrisi için de geçerli... Covid-19 virüsüne karşı aşı çalışmaları yapan ve bu hastalığa karşı ilaç geliştiren yüzlerce ilaç firması için de rahatlıkla diyebiliriz.

Sadece koronavirüs değil, yıllar boyunca dünyamızda görülen her türlü hastalığa karşı çeşitli ilaçları ve aşıyı araştıran, geliştiren ve üreten bu firmalar bugünlerde iyice gündemimize girdi. Tabii ki eczacılık sektöründeki devleri büyük kar marjlarına ulaşıyor ve yıllık gelirleri milyar dolarları buluyor. Dünya çapında eczacılık piyasasının cirosu geçen yıl 1.4 trilyon dolara ulaştı. Küresel ilaç satışlarında 2015 yılına göre yüzde 32 artış var.

En güncel olandan gidecek olursak: Covid-19 aşısını Alman BioNTech firmasıyla birlikte geliştiren ABD’li ilaç devi Pfizer’ın bu aşıdan ciro beklentisi yüzde 29 artarak 33,5 milyar dolara çıktı.

Şirketin yıllık ciro beklentisini yükseltmesinin altında, bu sene içinde yapılan 2,1 milyar doz aşı anlaşması yatıyor. Şirket, eğer ek anlaşmalar sağlanırsa bu satış hedefinin artabileceğini de belirtiyor. Pfizer’ın şu anda kârının çoğunu aşıdan elde ettiği tahmin ediliyor. Hem harcamalar hem de kar BioNTech firmasıyla yarı yarıya bölüşülüyor.

Firma yöneticileri pandemi sebebiyle Pfizer-BioNTech ortaklığının dünya eczacılık tarihinin en büyük aşı satışı ve gelirini elde edebileceğini ifade ederek, diğer ilaç ve tıbbi malzeme satışlarıyla birlikte şirketin yıllık cirosunun da 60 milyar doları geçebileceği kaydedildi.

Aşı geliştiren diğer ABD’li eczacılık devlerinden Johnson&Johnson firması, 2021 aşı ciro beklentisini 2,5 milyar dolar

olarak öngördü. Moderna’nın ise yıl sonu tahmini ise 19,2 milyar dolar.

Eskilerin sözünü dikkate alarak “onlarsız da olmuyor onlarla da” diyerek, ilaç endüstrisinin devlerini mercek altına alalım istedik:

İşte gelirleri milyar dolarları bulan ilaç firmaları...

JOHNSON & JOHNSON: AŞIDAN 2.5 MİLYAR DOLAR BEKLİYOR

1886 yılında kurulan dünyanın en büyük ilaç firması, ciro bakımından ABD’nin en büyük 500 firması arasında 36’ıncı sırada yer alıyor.

60 ülkede faaliyet gösteren ve 175’ten fazla ülkede satılan ürünleri olan yaklaşık 250 bağlı şirkete sahip olan Johnson&Johnson, 2020 mali yılında dünya çapında 82,6 milyar dolarlık satış gerçekleştirdi. Şirketin sadece ilaç satış gelirleri ise 45.6 milyar dolar.

2020 itibarıyla 134 bin 500 çalışanı olan şirketin 2020 yılı faaliyet karı 19.7, net karı ise 14.7 milyar dolar.

Koronavirüse karşı tek dozluk aşı geliştiren Johnson&Johnson, bu yıl aşı satışlarından 2.5 milyar dolar ciro bekliyor.

Johnson & Johnson’ın markaları arasında çok sayıda evde kullanılan ilaç isimleri ve ilk yardım malzemeleri yer alıyor. Tanınmış tüketici ürünleri arasında Band-Aid Brand bandaj serisi, Tylenol ilaçları, Johnson’s Baby ürünleri, Neutrogena cilt ve güzellik ürünleri, Clean & Clear yüz yıkama ve Acuvue kontakt lensler bulunuyor. Johnson &Johnson’ın ilaç kolu Janssen Pharmaceutica’dır.

Ar-Ge çalışmalarına önem veren firmanın son 5 senede çıkardığı ürünler, şirketin karının yaklaşık yüzde 20’sine denk geliyor. Johnson & Johnson her sene ortalama 10 milyar dolar araştırma geliştirme ve laboratuvar çalışmalarına harcarken, kozmetik ve hijyenik ürünler üreten çok uluslu bir yapıya sahip.

PFIZER: YILIN İLK YARISINDA 14 MİLYAR DOLARLIK AŞI SATTI

1849 yılında iki Alman göçmen, Charles Pfizer ve kuzeni Charles F. Erhart tarafından New York’ta kurulan Pfizer, immünoloji, onkoloji, kardiyoloji, endokrinoloji ve nöroloji için ilaçlar ve aşılar geliştiriyor ve üretiyor. Şirketin, her biri yıllık 1 milyar ABD dolarından fazla gelir sağlayan çok sayıda satış rekorları kıran ilaçları veya ürünleri var. 2020’de şirketin gelirlerinin yüzde 50’si ABD’den, yüzde 8’i Çin ve Japonya’dan ve yüzde 36’sı diğer ülkelerden geldi.

2020 yılında ciro bakımından ABD’nin 500 büyük şirketi sıralamasında 64’üncü olan Pfizer, 2020’de 41.9 milyar dolar cirosu ile 8.16 milyar dolar net kar elde etti. 2019 yılında ise 51.8 milyar dolar ciro elde etmiş, 16.27 milyar dolar net kar beyan etmişti.

Türkiye’deki faaliyetlerine 1957 yılında başlayan ABD menşeili Pfizer, dünyanın en büyük ikinci ilaç firması konumunda yer alıyor. Johnson & Johnson’ın büyük oranda kozmetik ve kişisel bakım ürünleri ürettiğini farz edersek Prfizer için «dünyanın en büyük ilaç firması» demek yanlış olmaz.

Lyrica, Enbrel, Tygacil ve Viagra gibi popüler ilaçları üreten şirket, Biontech ile birlikte koronavirüs aşısı sayesinde büyük bir ciro ve kar beklentisinde...

2021’in ikinci çeyreğinde şirketin cirosu yüzde 86 artarak 19 milyar dolar oldu. Koronvavirüs aşısı haricinde ise şirketin ikinci çeyrek cirosu yüzde 10 artarak 11.1 milyar dolar oldu. Yılın ilk yarısında ise cirosu yüzde 68 artışla 33.55 milyar dolar olurken, net karı ise yüzde 53 artarak 10.44 milyar dolara çıktı.

Pfizer’ın yılın ilk yarısında aşı satışları 14.1 milyar dolar olurken, kanser ilacı satışları yüzde 18 artarak 6 milyar dolar, ilaç satışları yüzde 8 artarak 6 milyar dolara çıktı.

ROCHE: DÜNYA VİTAMİN PAZARININ YÜZDE 40’INA SAHİP

1896 yılında İsviçre’nin Basel şehrinde kurulan Fritz Hoffmann-La Roche tarafından kurulan şirket, dünya vitamin pazarının yaklaşık yüzde 40’ına sahip ve bu alanda dünya lideri...

Roche, 2020 cirosuyla dünyanın en çok ilaç satan şirketi durumunda... Küresel olarak 90 binden fazla çalışanı olan Roche, 26 farklı ülkede üretim yapıyor ve onkoloji, immünoloji, bulaşıcı hastalıklar, oftalmoloji ve sinirbilim alanlarında ön saflarda yer alıyor. 2020’de hastaların Covid-19 pandemisi nedeniyle sağlık kuruluşlarına gitmekten kaçınması

nedeniyle Roche’un ilaç segmentinin satışları yüzde 6 azaldı. Şirketin 2020 cirosu 49.5 milyar dolar oldu. İlaç satışları şirketin gelirinin dörtte üçünü oluşturuyor

İlaç sektöründeki tekelcilik faaliyetleri sebebiyle birçok ülkede ceza alan firma 2001 yılında ABD›de 500 milyon dolar, aynı yıl Avrupa Komisyonu tarafından da 462 milyon euro cezaya çarptırılmıştı. Şirketin dünya genelinde 90 bini aşkın çalışanı bulunuyor.

NOVARTIS: SEKTÖRE YENİ GİRDİ, KISA ZAMANDA DEVLERDEN BİRİ OLDU

İsviçre’nin Basel şehrinde 1996 yılında kurulan çok uluslu şirket Novartis, eczacılık sektörüne gireli çok uzun süre olmasa da 2020 yılına gelindiğinde 48.6 milyar dolar gelir elde ederek kısa sürede sektör devleri arasına girmeyi başardı.

Yaklaşık 125 bin çalışanı olan Novartis’in en çok satan ilaçları arasında Cosentyx, Entresto, Promacta/Revolade,

Tafinlar+Mekinist, Alcon ve Sandoz yer alıyor.

250 yılı aşkın süredir çığır açan ilaçlar geliştiren, üreten ve pazarlayan İsviçreli çok uluslu ilaç şirketi Novartis dünya çapında 155 ülkede bulunuyor. Novartis, jenerik ve biyobenzerlerin yanı sıra yenilikçi ilaçlara da odaklanıyor. Şirket, 2020’de 48.6 milyar dolar ciro yaptı.

Kronik kalp yetmezliği ilacı Entresto’nun satışları, 2020’de yüzde 45 artarak 2.5 milyar dolara çıkarak

pazar merdivenini istikrarlı bir şekilde tırmanmaya devam ediyor ve Şubat ayında FDA tarafından kalp yetmezliği hastalarının çoğunu içerecek şekilde genişletilmiş bir izin verildi. 2020’de bir dizi patent kaybıyla şirket, bilimsel ilerlemeler ve diğer şirketin yeni ürünlerinden kaynaklanan sert bir rekabetle karşı karşıya.

ABBVİE: TEDAVİSİ ZOR HASTALIKLARA ODAKLANIYOR

İnovasyon odaklı AbbVie, 2020’de ciro açısından üçüncü en büyük ilaç şirketi oldu. AbbVie, şirketin Abbott’tan ayrıldığı 2013 yılında kuruldu. Dünya çapında 70’den fazla ülkede 48 bin uzman istihdam ediyor.

AbbVie, Ar-Ge çabalarını tedavisi zor hastalıklara yönlendirme eğiliminde ve Mayıs 2020’de tamamlanan Allergan’ın başarıyla satın alınması operasyonu, şirketin immünoloji, onkoloji ve sinirbilim dahil bir dizi alanda konumunu güçlendirdi.

MERCK & CO: ABD MERKEZLİ EN ESKİ İLAÇ DEVLERİNDEN BİRİ

1891 yılında, 1668 yılında Merck ailesi tarafından kurulmuş olan Alman Merck KGaA firmasının yan kuruluşu olarak ticari faaliyetlerine başlayan ABD merkezli Merck & Co., I. Dünya Savaşı sırasında ABD hükûmeti tarafından kamulaştırıldı ve daha sonra 1917’de bağımsız bir Amerikan şirketi olarak yeniden kuruldu.

Geçen yıl 43 milyar dolar gelir elde eden şirket Kuzey Amerika’da Merck & Co. olarak faaliyet gösterirken, Almanya’nın Darmstadt şehrinde bulunan orijinal Merck şirketi, Merck isminin haklarına sahip.

Ar-ge çalışmalarına yılda 7.3 milyar dolar harcayan Merck & Co’nun genel merkezi New Jersey’de olup ABD’nin en büyük 78. şirketi konumunda.

BRİSTOL-MYERS SQUİBB: YENİ SATIN ALMAYLA CİROSUNU %64 ARTIRDI

134 yıldır faaliyet gösteren BristolMyers Squibb, onkoloji, hematoloji, immünoloji ve kardiyovasküler hastalıklarda önemli tıbbi ilerlemeler kaydetti. Şirketin ürün satışları, büyük ölçüde şirketin Kasım ayında tamamladığı MyoKardia’nın satın alınması sayesinde 2020’de yüzde 64 arttı ve 41.3 milyar dolar oldu.

SANOFİ: AR-GE ÇALIŞMALARINA YILLIK 6.5 MİLYAR $ HARCIYOR

Fransa merkezli şirket 2004 yılında Sanofi-Synthélabo ile Aventis şirketlerinin birleşmesi sonucu kuruldu. Geçen yıl 30.6 milyar dolar gelir elde eden şirketin dünya genelinde 100 binden fazla çalışanı bulunuyor. Firma, ilaç ar-ge faaliyetleri yanında aşı geliştirme çalışmalarıyla da biliniyor. Dev şirket ar-ge çalışmalarına yıllık 6.5 milyar dolar harcıyor.

GLAXOSMİTHKLİNE: ÜÇ İNGİLİZ İLAÇ ŞİRKETİNİN BİRLEŞMESİYLE OLUŞTU

Aralık 2000’de Londra’da kurulan İngiltere merkezli GlaxoSmithKline tüm ürünleriyle yıllık 43 milyar dolara

yakın geliriyle dünyanın en büyük kişisel bakım ürünleri ve ilaç firmaları arasında üst sıralarda yer alıyor.

Kısaca GSL olarak bilinen firma ilaç ar-ge çalışmaları yanında ürettiği kişisel bakım ürünleri ve aşılarıyla da biliniyor. GSL, Glaxo Wellcome ve SmithKline Beecham şirketlerinin birleşmesi sonucunda 2000 yılında kurulmuş olsa da, bu ilaç firmalarının tarihi 18. yüzyıla kadar dayanıyor.

BAYER: İLK OLARAK ASPİRİN AKLA GELİYOR OYSA ÜRÜN YELPAZESİ ÇOK GENİŞ

İlk olarak 1 Ağustos 1863’te boya üretimi için kurulan Almanya merkezli şirket 1888’de Duisberg Sağlık Ürünleri Departmanı’nı kurdu ve Merkezi Bilimsel Laboratuvar’ı oluşturdu. Bu iki kurum, birçok öncü buluşa ev sahipliği yaptı.

Toplamda yıllık yaklaşık 30 milyar dolar gelir elde eden Bayer firması 1912 yılında Köln’ün 25 kilometre kuzeyinde yer alan Leverkusen şehrine taşındı.

Dünyanın en popüler ağrı kesicisi olan Aspirin’i üreten firma, ilaç dışında kişisel bakım ve hayvan sağlık ürünleri de üretiyor.

AMGEN: BİYOTEKNOLOJİNİN POTANSİYELİYLE YENELİKÇİ İLAÇLAR ÜRETİYOR

Biyolojinin potansiyelini ortaya çıkarmaya kararlı olan Amgen, yenilikçi ilaçlar üretiyor ve bunları dünya çapında 100 ülke ve bölgeye pazarlıyor. 2019’daki gelir düşüşünden sonra Amgen, özellikle sedef hastalığı ve psoriatik artrit tedavisi, Otezla, anti-kanser biyobenzeri, Mvasi ve kardiyovasküler için portföyünü genişletti. Yüksek hacimli büyüme ile 2020’de cirosunu yüzde 9 artırarak 25.4 milyar dolar bir ciro büyüklüğüne ulaştı.

TAKEDA: ASYA’NIN JAPONYA MERKEZLİ EN BÜYÜK İLAÇ ŞİRKETİ

Asya’nın en büyük ilaç şirketi olan Japonya merkezli Takeda, çabalarını dört temel alana odaklandırıyor: Onkoloji, nadir hastalıklar, sinirbilim ve gastroenteroloji. 2020’de Takeda’nın satışları, esas olarak döviz ve şirket satışlarından etkilenerek yüzde 6 düştü ve 29.2 milyar dolar oldu.

GİLEAD SCİENCES: 1987’DE ABD’Lİ BİR DOKTOR TARAFINDAN KURULDU

1987 yılında Michael L. Riordan adlı bir doktor tarafından Oligogen ismiyle kurulan kaliforniya merkezli ABD’li şirket uyuşturucuları araştıran, geliştiren ve ticarileştiren bir Amerikan biyofarmasötik şirketidir.

Şirket öncelikle Harvoni ve

Sovaldi dahil olmak üzere AIDS, kanser, karaciğer ve solunum yolları hastalıklarına karşı antiviral ilaçlara odaklanmaktadır.

Yıllık yaklaşık 26 milyar dolar gelir elde eden firma, 2017’de 12 milyar dolar harcayarak Kite Pharma ve Cell Design laboratuvarlarını kurdu.