Sünnete binniyet talip olmak
Rize’den Muhammed Hekim: “11. Lem’a’nın 9. Nüktesinde ‘Sünnet-i Seniyye bilfiil olmasa da, binniyet, bilkast, taraftarane ve iltizamkârane talip olmak herkesin elinden gelir.’ deniyor. Sünnete bilfiil uymanın önemini belirterek, bu kapsamda nasıl bir yol ve yöntem izlenmesi gerektiğini yazar mısınız?”
PSÜNNETE UYMAK KUR’ÂN EMRİDİR
eygamber Efendimiz’e (asm) itaat etmek Kur’ân’ın emirlerinin başında gelir. İlgili Âyetlerden bazıları şöyledir: “Allah’a ve Resulüne itaat edin.”1 “Kim Allah’a ve Peygamberine itaat ederse, Allah onu, içinden ırmaklar akan, içinde ebedî kalacakları Cennetlere sokar. İşte bu büyük başarıdır.” 2
“Kim Allah’a ve Peygambere itaat ederse, işte onlar, Allah’ın kendilerine nimet verdiği peygamberlerle, sıddîklarla, şehitlerle ve iyi kimselerle birliktedirler. Bunlar ne güzel arkadaştır.” 3
“Kim peygambere itaat ederse, Allah’a itaat etmiş olur.” 4
“Mü’min erkekler ve mü’min kadınlar birbirlerinin velileridirler. İyiliği emreder, kötülükten sakındırırlar, namazı dosdoğru kılarlar, zekâtı verirler ve Allah’a ve Resûlü’ne itaat ederler. İşte Allah’ın kendilerine rahmet edeceği bunlardır. Şüphesiz, Allah, üstün ve güçlüdür, hüküm ve hikmet sahibidir.” 5
SÜNNETİN HER MESELESİ EDEPTİR
Allah’ın Resulüne (asm) itaat etmek, Sünnet-i Seniyyesini yaşamakla mümkündür. Sünnet-i Seniyyeyi yaşadığımız dakikada âdetimiz ibadet olur. Fani ömrümüz ahirette meyve verecek bir çekirdeğe dönüşür. Böyle felâket ve fesat asrında Sünnet-i Seniyyeyi yaşamakla, yüz şehit sevabı kazanabiliriz. Bunu Peygamber Efendimiz (asm) müjdeliyor. 6
Sünnet-i Seniyyenin mertebeleri vardır: Bir kısmı vaciptir, bir kısmı nafiledir.
Nafileler de iki kısımdır: Bir kısmı ibadetlere tabi sünnetlerdir. Bir kısmı âdâp tabir edilen günlük davranışların en güzelleridir.
Şurası muhakkaktır ki, sünnet olan bir davranış, sünnet olmayan diğer davranış biçimleriyle faydalılık, nezaket, kibarlık, fıtrata uygunluk, sıhhat gibi insanî değerler açısından mukayese edilse sünnetin güzelliği ve hikmeti güneş gibi ortaya çıkar. Nice sünnetler vardır ki, tıbbın ve çeşitli ilimlerin gelişmesiyle değeri ve hikmeti ancak günümüzde anlaşılabilmiştir. Her Sünnet-i Seniyye muhakkak nur, hikmet ve edep hazinesidir. 7
BİLFİİL VE BİNNİYET UYMAK
Bununla beraber, Bediüzzaman Hazretleri gerçekçi bir tesbit yapıyor: “Sünnet-i Seniyyenin her bir nev’ine tamamen bilfiil ittiba etmek ehass-ı havassa dahi ancak müyesser olur.” 8
Bilfiil uymak, onunla bilfiil amel etmektir. Binniyet talip olmak ise, hangi sebeple olursa olsun, amel etmekten aciz kaldığımız Sünnet-i Seniyyeye kalben taraftar olmak, onunla amel etmeyi istemektir.
Biz gücümüzün yettiği kadarına uymaktan sorumluyuz. Gücümüzün yetmediğinden sorumlu değiliz. Bu, dinî emirlerin hepsinde böyledir. Cenab-ı Allah gücümüzün yetmediği emirlerden bağışlamıştır. Ancak bu, amel etmediğimiz sünnete itiraz ve taarruz etmemizi gerektirmez.
İşi vesveseye dökmeye gerek yoktur. Bildiklerimizi yaşarsak, Cenab-ı Allah bilmediklerimizi öğretir. Sünnetin bütünü ile bilfiil amel etmek elimizden gelmese de, sünnetin bütününü binniyet, bilkast, taraftarane ve iltizamkârane istemek elimizden gelir. 9 Bu yol kolaydır ve rahmete de yakındır.
Amel edemediklerimizi binniyet istemek, şu unsurları da ihtiva eder:
1- Sünnete her uyma niyetimle, Resulullah’a (asm) olan biatımı yeniliyorum.
2- Sünnete her uyma niyetimle, Resulullah’ın (asm) memuriyetini kabul ediyorum.
3- Sünnete her uyma niyetimle, Resulullah’ın (asm) getirdiği emirlerin hak olduğunu teslim ediyorum.
4- Sünnete her uyma niyetimle, Resulullah’ın (asm) Sünnet-i Seniyyesinin taarruzumdan salim olduğunu, sünneti eleştirmek gibi bir hakkım ve haddim olmadığını ikrar ediyorum. 10 D pnotlar: 1- Âl-i İmran Sûresi: 32, 132; Nisa Sûresi: 59; Maide Sûresi: 92; Enfal Sûresi: 1, 20, 46. 2- Nisa Sûresi: 13. 3- Nisa Sûresi: 69; bakınız: Nur Sûresi: 52. 4- Nisa Sûresi: 80. 5- Tövbe Sûresi: 71. 6- Feyzü’l-kadir, 9/171. 7- Lem’alar, s. 133. 8Lem’alar, s. 135. 9- Lem’alar, s. 135. 10- Lem’alar, s. 432.