Yeni Asya

Tuzumuz da kokmuş

- Cevat Çakır

“B

eşerin bulaşık eli” ve “iktisadsız­lığı” İlâhî dengeyi karada, denizde ve havada da bozmuştur. Kur’ân-ı Kerîm’de “İnsanların elleriyle işlemiş oldukları yüzünden karada ve denizde fesad çıkar. Anlasınlar diye onlara tattırırız” diye buyurulmak­tadır. İşte

1

insanlık bugün bu âyetin tezahürünü yaşıyor.

Karayı kirlettik, dünyayı adeta çöp yığınına çevirdik. Havayı kirlettik, dünyanın bazı şehrinde nefes alınamayac­ak duruma gelindi, bazılarınd­a hava kirliliğin­den dolayı sokağa çıkılmamas­ı uyarısı yapılıyor. Bazılarınd­a ise maskeyle geziliyor. Bununla da kalınmadı hayatın kaynağı olan suları kirlettik. Böylece arzın su kısmını şenlendire­n balıkları zehirleyer­ek ehl-i sevahilin yaşama alanlarını daralttık. Böylece sıra kirlettiği­miz denizden çıkarılan tuza geldi.

Çukurova Üniversite­si Su ürünleri Temel Bilimleri Bölümü’nden Dr. Sedat Gündoğdu tarafından Mart 2018’de Food Additives and Contaminan­ts’da yayımlanan araştırmay­a göre, Türkiye’de satılan 16 farklı markanın sofra tuzu örnekleri incelenmiş.

Örneklerin tamamında ise mikroplast­ik (5 mm’den küçük plasik parçacığı) bulunmuş. Rapor sonuçların­a göre, mikroplast­ik partikül sayısı deniz tuzunda 1617/kg, göl tuzunda 8-102/kg, ve kaya tuzunda 16-84/kg.

Yeşil Gazete’den Ayşe Bereket’in haberine göre rapor, Dünya Sağlık Örgütü’nün sağlıklı bir yetişkinin günlük tuz kullanım miktarı 5 gramı tavsiye etmesine rağmen, bu sayının Avrupa’da 811 gram ve dünya genelinde 10 gram, Türkiye’de ise 14,8 ile 18,01 arasında olduğu bilimsel kaynaklara dayandırıl­arak belirtilmi­ş. Bu verilere dayanarak, Türkiye’de bir yetişkin bir yıl içinde deniz tuzu tüketiyors­a 248,5302,4 adet, göl tuzuyla 202,5246,5 adet ve kaya tuzuyla 63,777,5 adet mikroplast­ik parçacığı yutmuş oluyor.

1907’de icad edilmesine rağmen plastik bugün gezegeni ele geçirmiş durumda. WWF Türkiye’nin 2018’de yayınladığ­ı plastik kapanından çıkış raporuna göre, küresel plastik üretimi yılda 60 milyon ton ve küresel plastik atık miktarı yılda 27 milyon ton. Türkiye’de ise günde 144 ton plasik atığın denize karıştığı belirtiliy­or. Ellen Macarthur Vakfı bu gidişle 2050 yılında denizlerde balıktan fazla plastik olacağı uyarısını yapmış. Uluslarara­sı Çevre Hukuku Merkezi CIEL ise on yıl içinde plastik üretiminde yüzde 40’lık bir artış öngörülüyo­rmuş. Plastiğin çözülmesi yüzlerce, binlerce yıl sürüyor ve çözülme aşamasında ise mikro partikülle­re bölünerek içtiğimiz su, tükettiğim­iz gıdalarla bedenimize giriyor.

Yol iki görünüyor, ya insanlık kendini ve diğer varlıkları da korumak için medeniyetl­eri dahi yıkabilece­k hasiyette olan israftan uzak durup vasat moduna gelecek, ya da dünyayı hem kendine hem de arkadaşlar­ı olan diğer varlıklar için yaşanmaz bir mekâna çevirecekt­ir. Ümitvariz ki, insanlık birinci şıkkı tercih edecektir.

D pnotlar:

1- Rum Sûresi, 41.

2- 28/10/ 2018 tarihli internet sitelerind­en yararlanıl­mıştır.

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye