AİHM BAŞKANININ ZİYARETİ

AİHM Başkanı’nın, Adalet Bakanı’nın davetiyle gerçekleşen Türkiye ziyaretiyle ilgili değerlendirme ve tartışmalar devam ediyor. Ziyaret sonrası medyada çıkan “AİHM karnemiz düzeliyor, mahkemeden çıkan ihlal kararları yüzde 32 azaldı” gibi haberler Ankara’nın bu ziyareti de bir PR aracı olarak kullanmak istediği yönündeki yorumları doğruluyor.

İktidarın genelde “mağduriyet edebiyatı” diye küçümseyip geçiştirdiği ve yok saydığı, ama buna rağmen gündemden düşüremediği ihlaller için bulduğu son çare bu olmalı.

Ama yakıcı gerçekler ortadayken böyle taktiklerle işin içinden sıyrılmak mümkün mü?

Aslında 15-20 Temmuz sürecinde AİHM’IN sergilediği tavır da hayal kırıklığı uyandırdı.

Bilhassa, bir oyalama mekanizması olduğu daha baştan belli olan OHAL Komisyonu’na göz yumup, ihlal başvurularının çok büyük çoğunluğunu “İç hukuk yolları tüketilmedi” gerekçesiyle reddetmesi anlaşılır gibi değildi.

Ancak iş o hale geldi ki, Türkiye AİHM kararlarının dahi uygulanmadığı bir hukuksuzluğa sürüklendi. 15 Temmuz’dan hemen sonra tutuklanan AYM eski üyesi Alparslan Altan ve bilâhare Osman Kavala için AİHM’IN verdiği ihlal kararlarına Türkiye’de hâlâ uyulmuyor. Uymayanlara AYM ve Yargıtay da dahil... AİHM Başkanı Spano, yerine getirilmeyen bu kararlara imza koymuş bir yüksek hâkim olarak Ankara’da yaptığı görüşmelerde, ilgililere bunlar için de birşeyler söylemiş olmalı.

Özellikle hukukun üstünlüğü, yargı bağımsızlığı, ifade özgürlüğü ve AİHM kararlarına uyulmasının zorunluluğu gibi hususlarda.

Konuşmalarında uygulamadaki sorunlara değinmeyen ve teorik, ama Türkiye’nin yargı alanındaki güncel sıkıntılarına tam denk düşen mesajlar verdi AİHM Başkanı: “İktidardaki kişiler mahkemeleri kontrol edemez. Kanunlar sadece halka değil, aynı zamanda gücü elinde bulunduranlara da uygulanabilmeli. Kanunun üzerinde hiç kimse yoktur.”

Misafirinin muhalefetle ve insan hakları örgütleriyle temasına fırsat vermeyen Ankara yine işin bu cihetini geçiştirip PR tarafıyla götürmeyi tercih ederse, AİHM’IN tutumu herhalde şimdiye kadarkinden farklı olmalı.

Ağır hak ihlallerinin devamına seyirci kalarak onay veren bu tutum, AİHM’IN sicilini de lekeledi. Bu hal daha fazla devam etmemeli.