NEFSİMİZİ Mİ, BAŞKALARINI MI?
Kendimizle, nefsimizi tanımamız ve keşfetmemizle ilgili şu hakikatleri kim inkâr edebilir? “Nefsini beğenen ve nefsine itimad eden, bedbahttır. Nefsinin ayıbını gören, bahtiyardır.” “Nefsini ıslah etmeyen başkasını ıslah edemez. Öyle ise nefsimizden başlamalıyız.
Eskiden büyük ölçüde tekke-zaviye ve medreselerde gerçekleştirilen nefis eğitimi, terbiyesini her yerde Risale-i Nur’la gerçekleştiren Bediüzzaman da öyle yapar. Risale-i Nur, baştan ayağa bir “nefis terbiyesi / marifetünnefs”tir.
Bediüzzaman, Sözler’de “Bismillah”ı tefsire başlarken, dört kere nefsine hitap eder:
“Ey kardeş! Benden birkaç nasihat istedin… Birkaç hakikati nefsimle beraber dinle. Çünkü, ben nefsimi herkesten ziyâde nasihate muhtaç görüyorum. Vaktiyle sekiz âyetten istifade ettiğim ‘Sekiz Söz’ü, biraz uzunca, nefsime demiştim. Şimdi, kısaca ve avâm lisânıyla nefsime diyeceğim. Kim isterse beraber dinlesin…
“Ey insan!” dediğim vakit, nefsimi murad ediyorum. Bu ders kendi nefsime has iken, ruhen benimle münâsebettar ve nefsi nefsimden daha hüşyâr zâtlara, belki medâr-ı istifade olur.
“Yazdığım hakaik-i imaniyeyi doğrudan doğruya nefsime hitap etmişim. Herkesi dâvet etmiyorum. Belki ruhları muhtaç ve kalbleri yaralı olanlar, o edviye-i Kur’âniyeyi arayıp buluyorlar.
Nefsini tebrie etmediğini, temize çıkarmadığını, onun her fenalığı istediğini, nefsiyle musalaha (anlaşma, sulh) yapmadığını söyleyen Bediüzzaman, Risale-i Nur’da, yüzlerce yerde kendisine şöyle hitap eder: Ey nefis! Cehl-i mürekkeb içinde, tembellik döşeğinde, galet uykusunda söylediğin şu söze mukabil“beş İkaz”ı benden işit. Ey bedbaht nefsim!
Ve ey nefsimle beraber bu hikâyeyi dinleyen adam! Ey nâdan nefsim, bil ki!
Ey bîçare nefsim! Ey şikemperver nefsim! Ey sabırsız nefsim! Ey dünyaperest nefsim!
Ey nefisperest nefsim, ey dünyaperest arkadaşım! Sen, ey mağrur nefsim!
Sen ey riyâkâr nefsim! Ve ey namazdan hoşlanmayan nefsim! Ey tenbel nefsim!
Gençliğinde gülmüş, şimdi güldüğüne ağlayan nefsim! Ey kör nefsim!
Ya Rab! Hâkimiyetinin ve rahmetinin hakkı için, nefsimi bana musahhar eyle!
O halde, nefis ve duyguları terbiye etmenin yollarını gösteren Üstadın kendisini ıslah edememesi asla düşünülemez!
D pnotlar:
1- Bediüzzaman Said Nursî, Mektubat, s. 316. 2- Bediüzzaman, Sözler, s. 243. 3- Bediüzzaman, Sözler, s. 11. 4- Bediüzzaman, Sözler, s. 14. 5- Bediüzzaman, Şuâlar, 405.