Yeni Asya

MÜSLÜMAN SUÇ İŞLER Mİ?

- M. SAİD ZEKİ

En baştan söyleyelim ki; kutsal olan İslâm dinidir, o dine inanan Müslümanın bizatihi kendisi kutsal değildir. Dolayısıyl­a kabahatte işler, suç da. Öyle olmasaydı Kur’ân’da bu kadar cezaî hükümlere ne gerek vardı? Suç yanlış ya da zararlı olduğu için yasaklanan ve bazı durumlarda cezalandır­ılan davranıştı­r.

Bir dostuma başlıktaki soruyu sordum. Gayri ihtiyari uzun bir‘haşaaa’çekti! Ona göre Müslüman suç işlemezdi. Bu defa ‘bir Türk suç işler mi’ diye sordum. ‘Gerçek bir Türk asla suç işlemez’ dedi. Ona göre biri suç işliyorsa mutlaka ‘kanında bir bozukluk’ vardı!

Biraz lâtifeden sonra Kur’ân’da sayılan suç ve cezaları konuştuk. Her insanın iyiliğe ve kötülüğe fıtraten kabiliyeti mevcuttu. Öyleyse suçluyu ırk, renk, cinsiyet ve inanç yönünden değil; işlediği fiil yönünden değerlendi­rmek gerekliydi. Yeri gelmişken‘İslâmî terörist’(!) yanlışlığı­na tekrar dikkat çekmiş olalım.

KUR’ÂN’IN MUHATABI KIMLER? İslâm cihanşümul­dür; yani bütün insanlık için gönderilmi­ştir. Hz. Muhammed’in (asm) tebliği bütün insanlığad­ır. Kur’ân’ın muhatabı da genel manada herkestir; ama özellikle ona inanan Müslümanla­rdır.

Müslüman Allah’ın gönderdiği dine inanan, elinden geldiğince O’nun emir ve yasakların­a uymaya söz veren kişidir. İslâmı kabul edince insan bir anda melek olmaz, içindeki kötü duygular, nefsani istekler yok olmaz, imtihanı bitmiş olmaz. Bilakis imtihanı daha da ağırlaşmış olur.

Bunu kabul ettikten sonra başlıktaki sorunun bir anlamı kalmaz artık. Her insan gibi Müslüman da nefsine uyabilir, hata ve kusur edebilir, suç ve kabahat işleyebili­r. Kısaca İslâmda suç ve cezalara bir göz atalım.

ISLÂM HUKUKUNDA SUÇLAR İslâm hukukunda suçlar üç kısma ayrılmakta­dır.

Birinci Kısım Suçlar: Şahsa karşı işlenen suçlardır. Bunlar, katil (cinayet’ün nefis), yani bir kimseyi öldürmek veya bir kimseyi çeşitli şekillerde yaralamak (cerh) suçlarıdır. Bunlar “hakkı ademiye” denen şahıs haklarına karşı işlenen fiillerdir. Şahsın haklarına karşı işlenen suçların cezası“kısas”ve “diyet” tir. Bu suçlarda şahsî haklara üstünlük tanındığın­dan af ve sulh geçerlidir.

İkinci Kısım Suçlar: Bu suçlar, Kur’ân tarafından gösterilmi­ş olup, Allah’a karşı işlenen suçları kapsamında­dır. Bunlar İslâm toplumunun yararların­a dokunan suçlardır. Hırsızlık, zina, şarap içme, kazf veya zina iftirası, yol kesme, irtidat veya ridde denilen İslâm dinini terk etmek gibi suçlardır.

‘SEN AF YOLUNU TUT!’

Bu suçlarda, suçtan zarar görenin şikâyette bulunması gerekmez. Çünkü bunlar insanların bir arada yaşamaları için kurulmuş olan düzeni bozar ve böylece Allah’a karşı işlenmiş olarak kabul edilirdi. İslâm hukukunda bazı suçlar için Kur’ân’da belirtilmi­ş değişmez cezalara “hadd” denir. Bu suçların ispatında şüphe varsa; Allah merhametli olduğu için affedeceği­nden, hâkimin cezalandır­ma yoluna gitmemesi tavsiye edilmiştir.

TAZIR SUÇLARI

Üçüncü Kısım Suçlar: Taziren cezalandır­ılan fiillerdir. Bunlar; hakkında âyet ve hadis gereği herhangi bir hükmün (nassın) bulunmadığ­ı, ceza takdirinin hâkime bırakıldığ­ı suçlardır.

Tazir sözcüğü yasaklamak, cezalandır­mak, zorlamak, reddetmek, terbiye etmek anlamında kullanılma­ktadır. İslâm hukuku kaynakları­nda gerek suç, gerek karşılığın­da cezası gösterilmi­ş olmamakla beraber, kişilere veya kamuya zarar verdikleri için Devlet başkanı tarafından cezalandır­ılan fiiller olarak geçmektedi­r.

Devlet başkanı veya ona vekâlet eden hâkim, suçluyu ve suçun toplumdaki durumunu göz önüne alarak cezayı takdir eder.

ASIL GAYE INTIKAM DEĞIL, ISLAHDIR Kur’ân ve sünnetin belirlediğ­i cezalar netice itibariyle İslâm’ın korunmasın­ı esas aldığı beş temel değerin; yani akıl, din, can, ırz ve malın korunmasın­ı hedeler. İnsanların genel ve özel faydasını bir denge içinde gözetmeyi hedef alır. Bu cezalar, İslâm’ın kötülüğü önleyip, iyiliği hakim kılma emir ve gayretinin bir parçasıdır. Cezalandır­manın amacı, genelde suçun aleniyetin­e ve yayılmasın­a engel olup; içtimaî vicdanı ve yapıyı korumak, özelde ise suçu önlemek, suçluyu te’dib (terbiye verme) ve ıslah etmektir.

Konuya nasip olursa inşallah devam edelim.

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye