Gerçekler ortada

DÜNYA yazarı Alaattin Aktaş, Merkez Bankası’nın net rezervinin Ağustos sonunda eksi 37 milyar doları aştığını kaydettiği yazısında döviz kurlarının sebep yükseldiğini “Cari açığı kapatacak kalemlerde giriş olmadığı gibi bir de aksine çıkış yaşanıyor. Bu yıl en çok işaret ettiğimiz konu oldu; yabancı yatırımcı hisse senedinden de, devlet iç borçlanma senedinden kaçarcasına uzaklaşıyor. Doğrudan yatırım, zaten yıllardır ara ki bulasın. Bunlar döviz arzı yönünden yaşanan sıkıntılar. Diğer tarafta talep de hız kesmiyor ki...”diye açıkladı. Türkiye’nin dövize ihtiyaç duyduğunu ancak döviz elde edecek kaynaklarının sınırlı olduğunu belirten Aktaş, “Kamu ve özel sektör borç ödemek için dövize ihtiyaç duyuyor. Dövize bir hücum yaşanmış. Bütün bunların üstüne rezerviniz de yok olmuş ve eksiye düşmüş... Uluslararası alanda yaşanan yalnızlığa hiç girmiyorum. Şimdi bütün bu gerçekler ortada dururken, “Döviz niye artıyor” sorusu biraz havada kalmıyor mu?” diye sordu.

Yurtdişinda Türkiye’nin itibarının çok düştüğünü belirten Sönmez, MB rezervlerinin ekside olduğunu ve bunun ismi açıklanmayan bir ilâs anlamına geldiğine değinerek şunları söylüyor: “Dolgularla rezerv varmış gibi bir görüntü yaratılıyor ancak bugün MB verileri açıklandı. Bu dolguların 64 milyar dolar ile yüzde 76 oranına ulaştığını görüyoruz. Yani eksi 40 milyar dolar içeride rezervlerimiz. Swapları çektiğiniz anda 40 milyar dolar eksideyiz. Dünyada tabi bunlar izleniyor ve bu kırılganlığın farkındalar. Dışarıdan adı ilas olarak konmasa da bu kadar zayıf bir rezerviniz varsa bu ne demek? Siz kısa vadeli borçlarınızı şu anda eldeki dövizlerle ödeyemezsiniz. Dolayısıyla adını koymasalar da fiili olarak ‘yükselen’ değil ‘az gelişmiş’ ülke görüntüsü ortaya çıkıyor.”