Risale-i Nur’un siyasî vazifesi

Hilmi Çekici: “Risale-i Nur bir siyaset kitabı değildir. Ama aynı zamanda siyasî vazifesi de vardır. Bunu nasıl anlayacağız?”

Ahlâklı Siyaset

Said Nursî Hazretleri’nin siyasî vazifesi vardır. Ama o, bir siyasetçi değildir. Said Nursî, siyasî vazifesini bir parti kurmadan, devletin idaresine karışmadan ve hatta siyaseti takip etmeden, manevî vazifesi içerisinde yerine getirmiştir.

Afyon Mahkemesi’ne sunduğu bir lâyihada geçen bir cümlede “affolunmaz suç” dediği, ama “dünyaya bakmadığı için” yapmadığını söylediği, bununla beraber “vatan ve millet ve din namına mükellef olduğu büyük bir vazife”1 olarak nitelendirdiği vazife, siyasî vazifesi olsa gerektir. Çünkü tarif oraya çıkıyor. Çünkü Said Nursî’nin doğrudan dünyaya bakan başkaca dünyevî vazifesi yoktur.

Hatta bu dünyevî vazife de, doğru ve ahlâklı siyaseti göstermesi hasebiyle uhrevî vazife hükmündedir. Başka bir ifadeyle, Said Nursî’nin siyasî vazifesi, Müslüman evlâdının imanını yapılandırma vazifesinin bir parçasıdır ve mütemmim cüz’üdür. Siyasetçilik değildir. Onun muharrik gücü siyaset değil, dindir.

Üç Mesele VAR

Bu mütemmim cüz’ü kendisi şöyle ifade etmiştir:“bu zaman hem iman ve din için, hem hayat-ı içtimaiye ve şeriat için, hem hukuk-u âmme ve siyaset-i İslâmiye için, gayet ehemmiyetli birer müceddid ister. Fakat en ehemmiyetlisi, hakaiki imaniyeyi muhafaza noktasında tecdid vazifesi, en mukaddes ve en büyüğüdür. Şeriat ve hayatı içtimaiye ve siyasiye daireleri ona nisbeten ikinci, üçüncü, dördüncü derecede kalıyor.”2 “Hem üç mesele var: Biri hayat, biri şeriat, biri imandır”3

Anlaşılan o ki, bu zamanda tecdit gerektiren üç ana mesele var. Risale-i Nur bu üç ana meselede de vazifelidir.

Bu meseleler şunlardır:

1- İman ve din. Bu saf dindir. Arı duru imana ve Kur’ân’a ait meselelerdir. Risale-i Nur bu meselede müceddittir.

2- Hayat-ı içtimaiye ve şeriat. Dinin ahlâkının, edebinin ve emirlerinin, toplumca amel ve yaşayış haline getirilmesidir. Toplumun, Müslüman toplum özelliklerini göstermesi, örfünü, geleneklerini buna göre tanzim etmesidir. Toplumda doğru İslâmiyet’in yaşanmasıdır. Risale-i Nur bu meselede de vazifelidir.

3- Hukuk-u amme ve siyaset-i İslâmiye. Dinin mefahirinin, şeairinin, hukukunun ve siyasetinin toplumda yerleşmesidir. Siyasetin bir yönetim sanatı olarak ortaya konması, ötekileştirme, aldatma ve algı mesleğinden çıkarılıp hizmet mesleğine dönüştürülmesidir. Risale-i Nur bu meselede de vazifelidir.

eşzamanlı Vazifeler

Birinci vazife olan“din ve iman”alanındaki tecdit vazifesi, “en mühim ve en azam”4 mes’ele olmakla ve ehemmiyetine binaen Risale-i Nur işe buradan başlamakla beraber, Risale-i Nur’un diğer iki mes’eleyi bütün bütün sonraya bırakmadığını, eşzamanlı olarak yaptığını ve beraber götürdüğünü görüyoruz.

İşte siyaset bunlardan biridir. Siyaset, en son mesele gibi görünürken, Said Nursî gerek Eski Said döneminde yazdığı Münâzarât’ta, yaptığı konuşmalarda, verdiği nutuklarda, gerek 1950 sonrası Üçüncü Said döneminde yazdığı mektuplarda ve Emirdağ Lâhikasında öyle siyasî meseleler işlemiştir ki, şu an bile tazeliğini korumaktadır. Siyasette hür ve demokratik bir fikir yapısını savunmuştur. Siyaset dünyası bu düsturların çok gerisindedir.

Türkiye’nin, Said Nursî’nin çizdiği modern siyaset ufkuna âcilen, ekmek ve su kadar ihtiyacı vardır.

Dipnotlar: