હિ¦ન્દુુ નેેશનેાલીીઝમ ઇને ધ ઇન્ડિન્િયને િાયસ્પોોરાા: ટ્રાાન્સનેેશનેલી પોોહિલીટિક્સ એન્િ હિđટિશ મલ્ીકલ્ચરાાહિલીઝમ

હિં¦ં

દુુ રાાષ્ટ્રવાાદુ વાધુુનેે વાધુુ પ્રભાાવાશાાળીી હિંવાચાારાધુારાા અનેે રાાજકીીય બળી તરાીકીે ભાારાતનેે બદુલીી રાહ્યોો છેે. તે એકી વાૈહિંſકી ઘટનેા પણ છેે, જેમાંાȏ ભાારાતનેા હિંવાશાાળી ડાાયસ્પોરાાનેા હિંવાભાાગોો રાાઇટ હિંવાȏગો હિં¦ંદુુ રાાષ્ટ્રવાાદુ તરાફ ખેંંચાાય છેે અથવાા તેનેે સહિંĀયપણે સમાંથથને આપે છેે. હિંવાદુેશામાંાȏ વાસતા ભાારાતીયોનેે ચાળીવાળીનેા એકી માં¦ત્વાનેા, અહિંવાભાાજ્ય પાસાȏ તરાીકીે જોઈ શાકીાય છેે. વાળીી આ કીોઈ નેવાુȏ ડાાયનેેહિંમાંકી ડાાયસ્પોરિરાકી હિં¦ંદુુત્વા ('હિં¦ન્દુુ-નેેસ') નેથી, તે ઘણા દુાયકીાઓથી હિંવાકીસ્યુȏ છેે.

આ પુસ્તકી વાીસમાંી સદુીનેા ઉત્તરાાધુથથી ભાારાતીય ડાાયસ્પોરાામાંાȏ આ ચાળીવાળી કીેવાી રાીતે અનેે શાા માંાટે લીોકીહિંપ્રય બનેી તે શાોધુે છેે. આ પુસ્તકી દુશાાથવાે છેે કીે હિં¦ંદુુત્વાનેી હિંવાચાારાધુારાા, અનેે તેનેા સȏગોઠનેોનેી હિંવાપુલીતા, એકી હિંવાહિંશાષ્ટ પડાઘો પાડાે છેે અનેે હિંવાદુેશામાંાȏ કીાયથ કીરાવાાનેી રાીત ધુરાાવાે છેે; ચાળીવાળી અનેે તેનેા હિંવાચાારાો ડાાયસ્પોરાા સમાંુદુાયો માંાટે નેંધુપાત્ર, હિંવાહિંશાષ્ટ કીાયો કીરાે છેે. હિંđટને પરા ધ્યાને કીેન્દ્રિન્િત કીરાીનેે, પુસ્તકીનેા લીેખેંકી એડાવાડાથ ટી.જી. એન્ડારાસને દુલીીલી કીરાે છેે કીે આȏતરારાાષ્ટ્રીય હિં¦ંદુુત્વાનેે ફક્ત હિંનેકીાસ તરાીકીે જોઈ શાકીાતુȏ નેથી: આ ઘટનેા હિંવાકીહિંસત થઈ છેે અનેે ડાાયસ્પોરિરાકી ઓળીખેંનેા એકી માં¦ત્વાપૂણથ પાસામાંાȏ આકીારા પામાંી છેે, જે લીોકીો માંાટે તેમાંનેા વાતને સાથે જોડાાવાા માંાટેનેો એકી માંાગોથ છેે.

લીેખેંકીે આ પુસ્તકીમાંાȏ હિંđરિટશા બહુસાȏસ્કીૃહિંતકીવાાદુ, સ્થળીાȏતરિરાત રાાજકીારાણ અનેે હિંવાહિંવાધુ લીઘુમાંતી સમાંુદુાયો વાચ્ચેેનેા સȏબȏધુો પરા રૂરિચાુસ્ત ભાારાતીય રાાજકીારાણનેી અસરા પરા પણ પ્રકીાશા પાડ્યોો છેે. ભાારાતમાંાȏ હિં¦ંદુુત્વા ચાળીવાળી અનેે હિંđટનેમાંાȏ ઓળીખેંનેી રાાજનેીહિંતનેે સȏપૂણથ રાીતે સમાંજવાા માંાટે, આપણે બȏનેે ક્યાȏ એકી સાથે આવાે છેે તે જોવાુȏ જોઈએ.

• 'ડાાયાસ્પોરિરાકી અનેુભાવાનેી જરિટલીતાઓ અનેે ભાારાત સાથેનેા તેનેા સȏબȏધુોનેી આપણી સમાંજણમાંાȏ વાધુારાો કીરાતુȏ સમાંયસરા અનેે માં¦ત્વાપૂણથ પુસ્તકી છેે' - કીહિંવાતા પુરાી, લીેહિંખેંકીા અનેે đોડાકીાસ્ટરા, બીબીસી.

• 'આ પુસ્તકી એટલીુȏ અસાધુારાણ અનેે

માં¦ત્વાપૂણથ છેે કીે તે ખેંૂબ જ હિંવાશાાળી વાાચાકીોનેે લીાયકી બનેે છેે... વાૈહિંſકી પ્રોજેક્ટ તરાીકીે હિં¦ંદુુ રાાષ્ટ્રવાાદુનેા તાજેતરાનેા ઉદુયનેો અજોડા પરિરાપ્રેક્ષ્ય દુશાાથવાે છેે. હિં¦ંદુુ રાાષ્ટ્રવાાદુનેા વાૈહિંſકી પદુહિંચાહ્નમાંાȏ રાસ ધુરાાવાનેારાાઓ માંાટે તે માં¦ત્ત્વાનેુȏ વાાȏચાને છેે.' - જોયા ચાેટરાજી એફબીએ, સાઉથ એહિંશાયને હિં¦સ્ટ્રીીનેા પ્રોફેસરા, હિંટ્રીહિંનેટી કીોલીેજ, યુહિંનેવાહિંસથટી ઓફ કીેન્દ્રિ¿đજ.

• કીાળીજીપૂવાથકી સȏશાોધુને કીરાેલી, ડાાયસ્પોરાા ફીનેોમાંેનેોનેનેા હિં¦ન્દુુત્વામાંાȏ ઊંȏડાી ડાૂબકીી માંારાતુ પુસ્તકી છેે. એન્ડારાસનેનેા ઉત્કીૃષ્ટ, ઐહિંત¦ાહિંસકી-રાાજકીીય કીાયથનેુȏ કીેન્િહિંબȏદુુ હિંđટને છેે, પરાંતુ તેઓ એકી એવાી વાાતાથ કી¦ે છેે જે ભાારાત, તેનેા ડાાયસ્પોરાા અનેે વાૈહિંſકી નેેટવાકીકવાાળીા રાાષ્ટ્રવાાદુનેે વાધુુ વ્યાપકીપણે ફેલીાવાે છેે. તે આ સમાંય માંાટે અનેે આવાનેારા સમાંય માંાટેનેુȏ પુસ્તકી છેે.' હિંનેરિકીતા સુદુ, પ્રોફેસરા ઓફ ધુ પોહિંલીટીક્સ ઓફ ડાેવાલીપમાંેન્ટ, ઓક્સફડાથ યુહિંનેવાહિંસથટી

• પુસ્તકી 'સાવાચાેતીભાયો અનેે પ્રકીાહિંશાત અભ્યાસ છેે. વાૈહિંſકી પ્રોજેક્ટ તરાીકીે હિં¦ન્દુુ રાાષ્ટ્રવાાદુનેી આપણી સમાંજમાંાȏ માંોટો ફાળીો આપે છેે.' - થોમાંસ બ્લીોમાં ¦ેન્સને, રિરાલીાયન્સ-ધુીરુભાાઈ અȏબાણી પ્રોફેસરા, સ્ટેનેફોડાથ યુહિંનેવાહિંસથટી.

એડાવાડાથ ટી.જી. એન્ડારાસને નેોથથન્દ્રિ¿đયા યુહિંનેવાહિંસથટી, ન્યૂકીાસલી ખેંાતે ઇહિંત¦ાસનેા આસીસ્ટન્ટ પ્રોફેસરા તરાીકીે સેવાા આપે છેે. તેઓ અગોાઉ કીેન્દ્રિ¿đજ યુહિંનેવાહિંસથટીમાંાȏ કીોમાંનેવાેલ્થ સ્ટડાીઝમાંાȏ સ્માંટ્સ રિરાસચાથ ફેલીો ¦તા, જ્યાȏ તેમાંણે ઇહિંત¦ાસમાંાȏ પીએચાડાી માંાટે પણ અભ્યાસ કીયો ¦તો.

Book: Hindu Nationalism in the Indian Diaspora: Transnational Politics and British Multiculturalism

Author: Edward T.G. Anderson Publisher : C Hurst & Co Publishers Ltd

Price: £30.00