રાામજન્મભૂતિમ આંદાોžનનો ઈતિ’હાાસં

1528: મિવાવાાદિ”ત સ્થાળા —રી માંલ્કિસ્જ”નાા મિવાવાા”ાસ્—” બાȏધાકામાંનાો આ”ે¢ માંોગીલ સમ્રાાટ બાબરીનાા કમાંાન્ડરી માંીરી બાકી દ્વાારીા આ—વાામાંાȏ આવ્યોો હતો. મિહન્”ુ સમાંુ”ાયોનાો ”ાવાો હતો કે, આ સ્થાાના ભૂગીવાાના રીામાંનાુȏ જન્માંસ્થાળા હતુȏ, અનાે આ સ્થાળાે એક પ્રાચીના માંȏદિ”રી હતુȏ. મિહં”ુઓએ ભૂારી—ૂવાિક જણીાવ્યોુȏ હતુȏ કે, માંલ્કિસ્જ”નાા એક ગીુȏબજનાી નાીચેનાી જગ્યોા ભૂગીવાાના રીામાંનાુȏ જન્માંસ્થાળા છેે.

1853-1949: 1853માંાȏ જ્યોાȏ માંલ્કિસ્જ”નાુȏ મિનામાંાણીિ કરીવાામાંાȏ આવ્યોȏુ હતȏુ તે સ્થાળાનાી આસ—ાસ કોમાંી રીમાંખાણીો થાયોા હતા. ત્યોારીબા”, 1859માંા,ȏ મિđદિટ¢ વાહીવાટીતત્રȏ મિવાવાાદિ”ત મિવાસ્તારીનાી આસ—ાસ વાાડ ઉંભૂી કરીી, માંલ્કિુ સ્લમાંોનાે માંલ્કિસ્જ”નાી અ”ȏ રી નામાંાજ —ઢવાાનાી માંજȏ રીૂ ી આ—ી અનાે મિહ”ં ઓુ નાે આગીȏ ણીામાંાȏ —જાૂ કરીવાાનાી માંજȏ રીૂ ી આ—ી હતી,

1949: અયોોધ્યોા રીામાંજન્માંભૂૂમિમાં —રી વાાસ્તમિવાક મિવાવાા” 23 સપ્ટેમ્બરી, 1949 નાા રીોજ ¢રૂ થાયોો, જ્યોારીે માંલ્કિસ્જ”નાી અ”ȏ રી ભૂગીવાાના રીામાંનાી માંૂમિતિઓ માંળાી આવાી. મિહન્”ુઓએ ”ાવાો કયોો હતો કે, ભૂગીવાાના રીામાં ત્યોાȏ સ્વાયોȏ પ્રગીટ થાયોા હતા. ઉંત્તારી પ્ર”ે¢ સરીકારીે માંૂમિતિઓનાે તાત્કામિલક હટાવાવાાનાો આ”ે¢ આપ્યોો હતો, —રીંતુ મિજલ્લાા માંેમિજસ્ટ્રેેટ કે.કે. નાાયોરીે ધાામિમાંિક લાગીણીીઓનાે ઠેેસ —હંચાડવાાનાા અનાે મિહંસા ભૂડકાવાવાાનાા ભૂયોનાે કારીણીે આ”ે¢નાો અમાંલ કરીવાામાંાȏ અસમાંથાિતા વ્યોક્ત કરીી હતી.

1950: ફૂૈઝાબા” મિસમિવાલ કોટટમાંાȏ બે અરીજીઓ ”ાખલ કરીવાામાંાȏ આવાી - એક મિવાવાાદિ”ત જમાંીના —રી ભૂગીવાાના રીામાંનાી —ૂજા માંાટે —રીવાાનાગીી માંાȏગીતી અનાે બીજી માંૂમિતિઓ સ્થાામિ—ત કરીવાાનાી —રીવાાનાગીી માંાȏગીતી.

1961: ઉંત્તારી પ્ર”ે¢ સુન્નીી વાક્ફૂ બોડે એક અરીજી ”ાખલ કરીી, જેમાંાȏ મિવાવાાદિ”ત જમાંીનાનાો કબજો માંેળાવાવાા અનાે માંૂમિતિઓ હટાવાવાાનાી માંાગીણીી કરીવાામાંાȏ આવાી.

1984: 1 ફૂેđુઆરીી, 1986નાા રીોજ, ફૂૈઝાબા”નાા મિજલ્લાા ન્યોાયોાધાી¢ ઉંમાંે¢ ચȏદ્રા —ાȏડેનાી અરીજીનાા આધાારીે, કે.એમાં. —ાȏડેએ મિહં”ુઓનાે —ૂજા કરીવાાનાી —રીવાાનાગીી આ—ી અનાે સ્ટ્રેક્ચરીમાંાȏથાી તાળાાઓ ”ૂરી કરીવાાનાો આ”ે¢ આપ્યોો.

1992: 6 દિડસેમ્બરી, 1992નાા રીોજ એક ઐમિતહામિસક ઘટનાા બનાી, જ્યોારીે મિવાશ્વ મિહન્”ુ —દિરીષ” (VHP) અનાે મિ¢વાસેનાા સમિહતનાા હજારીો કાયોિકરીોએ મિવાવાાદિ”ત માંાળાખાનાે તોડી —ાડ્યુંુȏ. આનાાથાી ”ે¢વ્યોા—ી કોમાંી રીમાંખાણીો થાયોા અનાે હજારીો લોકોનાા જીવા ગીયોા.

2002: મિહં”ુ કાયોિકતાિઓનાે મિના¢ાના બનાાવાતી ગીોધારીા ટ્રેેના સળાગીાવાવાાનાી ઘટનાાનાે —દિરીણીામાંે ગીુજરીાતમાંાȏ રીમાંખાણીો ફૂાટી નાીકળ્યોા, જેમાંાȏ 2,000થાી વાધાુ લોકોનાા માંોત થાયોા. 2010: અલ્હાબા” હાઈકોટે મિવાવાાદિ”ત જમાંીનાનાે સુન્નીી વાક્ફૂ બોડિ, રીામાં લલ્લાા મિવારીાજમાંાના અનાે મિનામાંોહી અખાડા વાચ્ચેે ત્રણી સમાંાના ભૂાગીોમાંાȏ વાહંચી. 2011: સુપ્રીમાં કોટે અયોોધ્યોા મિવાવાા” —રી અલ્હાબા” હાઈકોટટનાા મિનાણીિયો —રી રીોક લગીાવાી. 2017: સુપ્રીમાં કોટે કોટટનાી બહારી સમાંાધાાનાનાી હાકલ કરીી અનાે ભૂાજ—નાા કેટલાક નાેતાઓ —રી ગીુનાામિહત ષડયોȏત્રનાો આરીો— લગીાવ્યોો. 2019: 8 માંાચિ, 2019નાા રીોજ, સુપ્રીમાં કોટે માંધ્યોસ્થાી માંાટે કેસનાો સȏ”ભૂિ આપ્યોો અનાે આઠે અઠેવાાદિડયોામાંાȏ કાયોિવાાહી —ૂણીિ કરીવાાનાો આ”ે¢ આપ્યોો. માંધ્યોસ્થાતા —ેનાલે 2 ઓગીસ્ટ, 2019નાા રીોજ તેનાો દિરી—ોટટ, કોઈ ઠેરીાવા પ્રાપ્ત કયોાિ મિવાનાા. ત્યોારીબા” સુપ્રીમાં કોટે અયોોધ્યોા કેસ —રી ”ૈમિનાક સુનાાવાણીી ¢રૂ કરીી અનાે 16 ઓગીસ્ટ, 2019નાા રીોજ સુનાાવાણીી —ૂણીિ થાયોા બા” ચુકા”ો અનાામાંત રીાખ્યોો. નાવાેમ્બરી 9 નાા રીોજ: સુપ્રીમાં કોટટનાા —ાȏચ ન્યોાયોાધાી¢ોનાી બેન્ચે રીામાં જન્માંભૂૂમિમાંનાી તરીફૂેણીમાંાȏ ચુકા”ો આપ્યોો, મિવાવાાદિ”ત જમાંીનાનાી 2.77 એકરી મિહં”ુ —ƒનાે આ—ી અનાે વાધાારીાનાી 5 એકરી અલગીથાી માંલ્કિસ્જ” માંાટે ફૂાળાવાી. 2020: 25 માંાચિ, 2020 નાા રીોજ, 28 વાષિ —છેી, રીામાં લલ્લાાનાી માંૂમિતિઓનાે તȏબુમાંાથાȏ ી ફૂાઇબરી માંȏદિ”રીમાંાȏ સ્થાામિ—ત કરીવાામાંાȏ આવાી હતી, અનાે 5 ઓગીસ્ટનાા રીોજ, માંȏદિ”રીનાા મિનામાંાિણી માંાટે મિ¢લાન્યોાસ સમાંારીોહ યોોજાયોો હતો.

2023: ફૂરીી એકવાારી અયોોધ્યોામાંાȏ રીામાં લલ્લાાનાુȏ ભૂવ્યો માંȏદિ”રી તૈયોારી થાઈ ગીયોુȏ છેે. 22 જાન્યુુઆરીી, 2024 નાા રીોજ, રીામ લલ્લાાનાા ભવ્યુ મંદિ”રીનાી પ્રાાણપ્રાતિ’ષ્ઠાા થઇ. અહીંં હીંવેે રીામ લલ્લાાનાી પૂૂજા તિવેતિ•પૂૂવેવક કરીવેામાં આવેશેે.