રંંગ અને ઉમંંગનરી લીરીલીથા
લીીલીી મેેરેે લીાલીકીી જિત દેેખુંંȏ ઉત લીાલી લીાલીી દેેખુંન મેં ગઇ મેં ભીી હોો ગઇ લીાલી
મુુરલીીમુનોોહર નોટવીરનોાગરનોી પ્રેેમુદિવીાનોી મુીરાȏનોુȏ સુભાાષિ¤ત છેે. એ જ મુીરાȏનોુȏ એર્કા પ છેેȕ 'શ્યાામુષિપયાા રંગ ે ચુુનોદિરયાા... ઐસી રંગ ે ર્કાે રંગ નોાહં છેૂટે, ધોોષિયાા ધોોયાે સારી ઉમુરીયાા... લીાલી નોા રંગાઉ મું હરી નોા રંગાઉ, અપનોે હી રંગ મું રંગ ે ચુુનોદિરયાા...' લીાલી રંગનોુȏ સુભાાષિ¤ત અનોે શ્યાામુરંગનોુȏ આ પ યાા આવીવીાનોુȏ ષિનોષિમુત્ત છેે આવીી રહેલીો હોળીીનોો તહેવીાર.
લીાલી રંગ શહાત નોે સમુપɓણનોો રંગ પણ છેે. લીાલી રંગ લીોહીનોો રંગ છેે. મુાનોવીમુાત્ર - ચુાહે એ ગૌર યાુરોષિપયાનો હોયા ર્કાે શ્યાામુ આષિĐર્કાનો હોયા - તેનોા લીોહીનોો રંગ તો લીાલી જ છેે. મુીરાȏએ લીાલી શબ્નોે ર્કાેન્દ્રમુાȏ રાખીીનોે ગજનોી શબ્લીીલીા ર્કારી છેે. સચુરાચુરમુાȏ વ્યાાપી રહેલીો 'લીાલી' ધોાȏમુાȏ એટલીુȏ સમુજાઇ જાયા નોે તો મુાણસ મુાણસ વીચ્ચેેનોા મુતભાેો મુનોમુેળીમુાȏ પલીટાઇ જાયા.
આપણી હેનોો લીાલી રંગનોો ચુાȏલ્લોો ર્કારે છેે ર્કાે સંથોો ભારે છેે. અહં એ રાતો રંગ સૌભાાગ્યાનોુȏ પ્રેતીર્કા નોી જાયા છેે. લીાલી ચુાȏલ્લોો, લીાલી ચુૂડલીો અનોે નોવીોઢાાનોુȏ લીાલી પાનોેતર -- એનોી શોભાા વીણɓવીતાȏ ર્કાષિવીનોી ર્કાલ્પનોાયા ચુર્કારાઇ જાયા.
હોળીી એ રંગોનોો તહેવીાર છેે. રંગ તો મુાત્ર પ્રેતીર્કા છેે. અȏતરનોા ઉમુȏગનોે રંગભારી ષિપચુર્કાારી દ્વાારા વ્યાક્ત ર્કારાયા છેે. સતત ર્કાામુ અનોે ટેન્શનો વીચ્ચેે જીવીતા મુાણસમુાȏ રહેલીી લીાગણી અનોે પ્રેેમુનોે જીવીȏત રાખીવીા આપણા પૂવીɓજોએ આવીા તહેવીારો રચ્યાા હતા.
હોળીી એ અષિનોષ્ટોોનોે ાળીવીાનોો તહેવીાર છેે. લીાર્કાડુȏ ળીી રહે પછેી ર્કાાળીાશ ધોારણ ર્કારી લીે છેે. એ શ્યાામુ રંગનોે ર્કાષિવીભાક્તોએ ર્કાેવીા ર્કાેવીા લીાડ લીડાવ્યાા છેે. મુીરાȏએ તો ઉપરનોા પમુાȏ ગાઇ નોાખ્યાુȏȕ અપને હોી રેંગમેં રેંગ દેે ચુંનરિરેયાા. ર્કાાળીા રંગનોે અશુભા ગણનોારા ભાૂલીી જાયા છેે. ર્કાાળીો રંગ તો યાુવીાનોીનોુȏ પ્રેતીર્કા છેે. વીાળી ર્કાાળીપ છેોડીનોે રૂપેરી થોવીા મુાȏડે ત્યાારે મુાણસ ઘરડો થોયાો ગણાયા છેે.
ાળીર્કાનોે નોજર નો લીાગે એનોી અગમુચુતી રૂપે મુાતા ર્કાાજળીનોુȏ ટપર્કાંȑ ર્કારે છેે. એનોો રંગ પણ ર્કાાળીો હોયા છેે. એટલીે ર્કાાળીો રંગ અમુȏગળીસૂચુર્કા છેે એવીી મુાન્યાતામુાȏ જરૂર ક્યાાȏર્કા ભાૂલી છેે. પણ હોળીીએ તો તમુામુ અષિનોષ્ટોોનોે હોમુી ેવીાનોાȏ હોયા અનોે અષિનોષ્ટોનોુȏ સૂચુનો ર્કાાળીા રંગમુાȏ હોયા તો મુનોનોી તમુામુ ર્કાાળીપ તજી ેવીી જોઇએ. અȏતરનોો આયાનોો સ્વીચ્છે હોયા તો 'લીાલીી ેખીનો મું ગઇ મું ભાી હો ગઇ લીાલી' જેવીો રૂડો અનોુભાવી થોશે.
ાયા ધો વીે, સંયાɓનોી ઉપાસનોા ર્કારનોાર ધોાએ એર્કા વીાત પર ષિવીચુાર ર્કારવીા જેવીો છેેȕ પ્રેર્કાૃષિત નોે પુરુ¤, નોર અનોે નોારીȕ પરસ્પરમુાȏ ર્કાેટલીાȏ ધોાȏ ઓતપ્રેોત છેે તે જુઓ. નોારીનોાȏ સંયાɓષિચુહ્નોો પુષિલીȏગ છેે અનોે નોરનોાȏ મુોટાભાાગનોાȏ સંયાɓષિચુહ્નોો સ્ત્રીલીંગ છેે! ે ચુાર ાખીલીા જુઓȕ પુરુ¤નોી મુૂખી ર્કાેવીી, ાઢાી ર્કાેવીી, છેેલીર્કાડી ર્કાેવીી, પાઘડી (ર્કાે ટોપી) ર્કાેવીી, મુોજડી ર્કાેવીી, તલીવીાર ર્કાેવીી, વીંટી ર્કાેવીી .... સ્ત્રીનોો ચુોટલીો (ર્કાે અȏોડો ર્કાેવીો), ચુȏનોહાર ર્કાેવીો, ચુૂડો ર્કાેવીો, ાજુȏધો ર્કાેવીો, વીેઢા ર્કાેવીો, ર્કાȑોરો ર્કાેવીો, ચુાȏલ્લોો ર્કાેવીો ....
હોળીી સંયાɓનોો તહેવીાર છેે. પરેશમુાȏ ેસીનોે તો મુાત્ર એનોી ર્કાલ્પનોા ર્કારવીાનોી રહી.