સ્પ્રાઉટ ખાાધાા પછેી વારવેેવારેે ભૂખાૂ લાાગાતીી નુથી. આથી વજનુ ઘટાડોવા માંાȏગાȏગાતીી વ્યુસિōઓનુેે સ્પ્રાઉટ્¥ ખાાવાથી જરૂરી પોષણ માંળવાનુી ¥ાથેે ખાોરાકનુȏુુȏ પ્રમાંાણ ¥ȏતીȏ સિુુસિલાતી કરવામાંાȏȏ માંદદ માંળેે છેેે

આં

હોારી દ્રવ્યો સરીળેતાથીી મળેી શકાે છે તેટાલુંી સરીળેતાથીી પાચાવેવેંȏ શક્ય નથીી! કાુદરીતની કાેવેી ક્તિવેક્તિચત્રતા! ખારીેખારી તો પાાચન અને પાોષણ સȏબૂȏક્તિધીત સમસ્યાઓ કાુદરીતી નહોં પારીંતં માનવેસક્તિજિત જ છે. વેધીતાȏ જતાȏ સંખા - સગાવેડોના સાધીનો, મશીનો અને બૂેઠાાડોંȏ જીવેન એ મંખ્ય પારિરીબૂળેો છે, જે પાાચન, ચયાપાચય સȏબૂȏક્તિધીત રીોગા માટાે જવેાબૂદારી છે. આંથીી જ સંખા - સȏપાક્તિŧ જેમ-જેમ વેધીં ધીરીાવેતા હોોય તેઓ સરીળેતાથીી પાચી જાય અને પાૌષ્ટિƂકાતા ધીરીાવેતા હોોય તેવેા “હોેલ્ધીી ફૂડો” વેાપારીવેા માȏગાતા હોોય છે. આંથીી જ સામાન્ય દાળે, ભાાત, રીોટાલુંી, શાકા - કાચંȏબૂરી જેવેા પારીંપારીાગાત ખાોરીાકાના સ્થીાને “ડોાયેટા ફૂડો” પ્રાચક્તિલુંત છે. સ્પ્રાાઉટા ફણગાાવેેલુંા કાઠાોળે અને અનાજ ડોાયેટા ફૂડો - હોેલ્ધીી ફૂડોમાȏ વેધીં વેપારીાય છે.

•

•

•

•

•

ફણગાાવેલાા કઠોોળ કેટલાા આરોગ્યુપ્રદ?

કાઠાોળે અથીવેા અનાજ સીધીા જ વેાપારીવેામાȏ આંવેે તેનાȏ બૂદલુંે પાાણીમાȏ 5-6 કાલુંાકા ડોૂબૂાડોૂબૂ પાલુંાળેી અને 5-6બૂાદ કાલુંાકા પાાણીમાȏથીી તારીવેી સંતરીાઉ કાપાડોાȏમાȏ બૂાȏધીી મૂકાી રીાખાવેાથીી તેમાȏ જે ફણગાા ફૂટાે , તેવેા અનાજ - કાઠાોળેની ગાંણવેŧા વેધીં હોોય છે.

સ્પ્રાાઉટ્સમાȏ Living

પ્રામાણ વેધીે છે જેનાથીી

પાાચન સંધીરીે છે.

સ્પ્રાાઉટ્સનાȏ ફણગાામાȏ 10થીી 100 ગાણાȏ પ્રામાણમાȏ Glucoraphanin એન્ઝાયમ્સ હોોય છે જેની એન્ટાી ઓષ્ટિક્સડોન્ટા અસરી કાેન્સરી સામે રીક્ષણ આંપાવેા સાથીે અનેકા રીીતે મદદરૂપા છે.

સ્પ્રાાઉટ્સમાȏ રીહોેલું એન્ઝાયમ્સ ક્લોોરીોરિફલુંની એષ્ટિક્ટાક્તિવેટાી વેધીારીી રિડોટાોષ્ટિક્સરિફકાેશનનંȏ કાાયિ કારીી ઓષ્ટિક્સજનનંȏ લુંેવેલું વેધીારીવેામાȏ મદદ કારીે છે. સ્પ્રાાઉટ્સમાȏ પાોષકા તત્વેોનાȏ વેધીારીા ક્તિવેશે જણાવેતા લુંેખાકા Rudolph Ballentine તેમના પાંસ્તકા Diet & Nutrition - A Holistic Approachમાȏ ક્તિવેગાતે ચચાિ કારીતાȏ કાહોે છે, ક્તિવેટાાક્તિમન્સ અને ક્તિમનરીલ્સ વેધીં ધીરીાવેતા સ્પ્રાાઉટ્સ સાદા અનાજ - કાઠાોળેની

enzymesનંȏ મેટાાબૂોક્તિલુંઝમ અને

• સરીખાામણીમાȏ ઓછો સ્ટાાચિ ધીરીાવેે છે જેથીી ગાેસ ઓછો કારીે છે. આં ક્તિવેશે આંયંવેેદનો મત આંગાળે જણાવેંȏ છંȏ.

સ્પ્રાાઉટ્સમાȏ antinutrientનંȏ લુંેવેલું વેધીી જવેાથીી શરીીરી ન્યંટ્રંટ્રીઅન્ટ્સ વેધીંં મેળેવેી શકાે છે તેથીેથીી વેધીંં પાૌષ્ટિƂકા છે.ે.

• સ્પ્રાાઉટ્સમાȏ Ghrenil કાે જેને Hunger Hormone - ભાૂખાની સȏવેેદના માટાે જવેાબૂદારી કાહોે છે તેને રીોકાવેાની ક્ષમતા હોોવેાથીી સ્પ્રાાઉટ્સ ખાાધીા પાછી વેારીેવેારીે ભાૂખા લુંાગાતી નથીી. આંથીી વેજન ઘટાાડોવેા માȏગાતા હોોય તઓેઓે નેે સ્પ્રાાઉટ્સ ખાાવેાથીી જરૂરીી પાોષણ મળેવેાની સાથીેે ખાોરીાકાનંȏંȏ પ્રામાણ સતȏતȏ ક્તિંંક્તિલુંત કારીવેામાȏȏ મદદ મળેેે છે.ે.

આયુુવુવેદેદ ફણગાાવેલાે ા આહાાર સિવશેેે શેુȏુȏ જણાવેે છેે?ે?

આંયંવેેેદમાȏȏ આંહોારી ક્તિવેષયકા ખાૂૂબૂ ક્તિવેગાતેે માગાિિદશિિન કારીાયંȏȏં છેે. આંયંંવેેેદનાȏȏ મતાનંંસારી શરીીરીનાȏȏ બૂȏȏધીારીણ અનેે રીોગા થીવેા માટાેે આંહોારી જવેાબૂદારી છેે. આંથીી આંહોારી માટાેે કાાળેજી લુંેેવેાથીી રીોગાનેે થીતાȏȏ અટાકાાવેી અનેે થીયેેલુંાȏȏ રીોગાનેે પાણ મટાાડોી શકાાય. ફણગાાવેેેલુંા આંહોારીનેે આંયંંવેેેદ “રૂઢાંાન્ન”થીી સȏȏબૂોધીેે છેે. પાાણીમાȏȏ પાલુંાળેી, હોવેા અનેે બૂાફમાȏȏ રીાખાવેાથીી દાણામાȏȏ ફરીીથીી શરૂ થીતી નવેસજિિનની પ્રાક્તિĀયા - એન્ઝાયમેેટાીકા પ્રાોસેેસનાȏȏ ભાાગારૂપાેે બૂનતો ઉભાારી - ચોટાલુંીવેાળેા અન્ન રૂઢાંાન્ન - સ્પ્રાાઉટ્સ કાહોેે છેે. યોગ્ય પાદ્ધક્તિતથીી બૂનાવેેેલુંા અનાજ કાઠાોળેનાȏȏ રૂઢાંાઅન્નનંȏંȏ પાૌષ્ટિƂકા મૂૂલ્ય વેધીંં હોોય તેે સ્વેાભાાક્તિવેકા છેે કાેેમ કાેે દાણામાȏȏ ફરીી પાાછી નવેસજિિનની પ્રાક્તિĀયા ચાલુંંં થીઇ. પારીંંતંં આં પ્રાક્તિĀયાનાȏȏ અમ ંં કા

પાાચનશક્તિō મજબૂૂત હોોય તેઓ ફણગાાવેેલુંંȏ - કાાચંȏ ખાાઇ શકાે. જેઓને સ્પ્રાાઉટ્સથીી ગાેસ ટ્રબૂલું થીતી હોોય તેઓએ ન્યંટ્રીઅન્ટ્સનો ઘટાાડોો ન થીાય તે રીીતે પ્રાેશરીકાૂકા - ઢાંાȏકાીને રીાȏધીી - વેઘારી કારીી ખાાવેા. અસ્વેચ્છ પાાણીમાȏ પાલુંાળેેલુંા, ફુગાવેાળેા સ્પ્રાાઉટ્સ આંȏતરીડોામાȏ ક્તિશગાેલુંા - બૂેક્ટાેરિરીઅલું ઇન્ફેકાશનનંȏ કાારીણ બૂની શકાે. સમયગાાળેા બૂાદ તથીા અક્તિત માત્રામાȏ ફણગાાȏ ફૂટાતાȏ એ આંહોારીને આંયંવેેદ “ક્તિવેરૂઢાંાન્ન”થીી સȏબૂોધીે છે. ક્તિવેરૂઢાંાન્નને નબૂળેી પાાચન શક્તિōથીી પાચાવેવેંȏ મંશ્કાેલું બૂને છે. સȏપાૂણિ પાાકાેલુંાȏ અનાજની ગાંણવેŧા અને કાાચા અનાજની ગાંણવેŧામાȏ ફરીકા હોોય છે તેવેો જ ફેરી વેધીં લુંાȏબૂા સમય રીાખાી મંકાવેાથીી ખાૂબૂ લુંાȏબૂા ફણગાા ફૂટાેલુંા કાઠાોળે - અનાજમાȏ પાોષણ અને પાાચનને ધ્યાનમાȏ રીાખાતા ફરીકા પાડોે છે. વેધીં લુંાȏબૂો સમય રીાખાી મૂકાેલુંા ફણગાાવેેલુંા કાઠાોળે અનાજ વેધીં વેાયં કારીે તેવેા, ક્યારીેકા ફુગા વેગાેરીેનાȏ સȏĀમણને કાારીણે પાાચન સȏબૂȏક્તિધીત રીોગાનાȏ કાારીણરૂપા બૂની શકાે છે.

રીોગાનાȏ કાારીણભાૂત દોષોનાȏ અસȏતંલુંન માટાે જવેાબૂદારી “ક્તિવેરૂઢાંાન્ન” ક્તિવેશે આંયંવેેદ વેારીંવેારી ચેતવેે છે. આંયવેં દે આંહોારી ક્તિવેષયકા વેણનિ માȏ ખાોરીાકાને પાાચકા અને પાૌષ્ટિƂકા બૂનાવેવેા માટાે “કાૃતાન્ન” ક્તિવેશે જણાવેતાȏ કાહોે છે.

આંહોારી દ્રવ્યો જેવેા કાે અનાજ, કાઠાોળે વેગાેરીેને શરીીરી માટાે ઉપાયોગાી બૂનાવેવેા માટાે કાાચા વેાપારીવેાને બૂદલુંે શેકાીને લુંોટા કાે કાણકાી કારીીને વેાપારીવેા જોઇએ. કાાચા અનાજ - દાળેનાȏ લુંોટામાȏથીી બૂનેલુંી વેાનગાીઓ બૂને ત્યાȏ સધીં ી અષ્ટિ˳નાȏ સપાȏ કાકમાȏ આંવેે તે રીીતે ભાાઠાામાȏ શેકાેલુંી રીોટાલુંી, ભાાખારીી, ધીાણી જેવેી શેકાીને ખાવેાતી વેાનગાીઓ સહોેલુંાઇથીી પાચે છે. અનાજ દાળે વેધીં વેાયં કારીે તવેે ા હોોય તને વેડોાȏ કાે પાંરીી જેવેી વેાનગાી બૂનાવેી ઘી અથીવેા તલુંનાȏ તેલુંમાȏ તળેીને ખાાવેા જણાવેે છે.

આંહોારી દ્રવ્યોને “સȏસ્કાારિરીત” કારીી ખાાવેાથીી પાાચનમાȏ સહોલુંે ા પાડોે છે તવેે જણાવેી આંયંવેેદ “વેઘારી”નો મક્તિહોમા જણાવેે છે. વેઘં પાૌષ્ટિƂકાતા ધીરીાવેતા તથીા પ્રાોટાીન જેવેા વેાયં કારીે તવેે ી દાળે, ફણગાાવેલુંે ા આંહોારીને જો તલુંનȏં તલુંે , અજમો, જીરૂ, મેથીી, ક્તિહોંગા, લુંસણ, આંદંȏ, ક્તિસȏધીવે, સȏચળે, લુંાલું મરીચંȏ જેવેા દ્રવ્યોથીી યોગ્ય પાદ્ધક્તિતથીી સȏસ્કાારિરીત - વેઘારી કારીી ખાાવેામાȏ આંવેે તો તેનાȏ પાૌષ્ટિƂકા તત્વેો શરીીરીને પાચાવેવેા - વેાપારીવેા સરીળેતા રીહોે છે.

આપનેે હેેલ્થ, આયુુર્વેેદ સંંબંંધિ•ત

કોોઈ પ્રશ્ન હેોયુ તો

ડોો. યુુવા અય્યુરનુે

પર પૂછીી શકોો છીો.