The Press and Journal (Aberdeen and Aberdeenshire)
GAELIC COLUMN ANGUS MACDONALD
Ged nach robh na gèiltean mòra cho dona againne sa bha iad shìos mu dheas, tha gèiltean gu leòr againn fhathast, le muill chlachan-meallain agus sleinnteach - agus eatorra tha làithean a tha dìreach bòidheach. Tha sìtheanan lus a’ chrom-chinn gu thighinn a-mach, agus gu dearbha tha cuid dhan an fheadhainn is lugha le sìtheanan orra mur tha. Ach tha lot bog fliuch leis na th’air a bhith ann do dh’uisge, agus tha Loch Drolabhat làn leis nach eil a sruthan a tha falbh aiste mòr gu leòr airson a’ tràigheadh ann an cabhaig.
Tha sinn fhathast ag ithe curanan, sneapan, buntàta agus na h-oineanan againn fhìn. Agus tha sin a dh’aindeoins cho duilich sa bha e toirt air na curanan fàs an uiridh, agus an eagal a bh’orm gu robh an galair air bualadh a’ bhuntàta. Bha mi amharasach mu chuid dha na h-oineanan cuideachd, ach tha sinn a’ faighinn gu leòr asta fhathast. Agus se’n fheadhainn a tha cruinn mun bàlla, seach an fheadhainn a tha coltach ri gun shuidh cuid eigin orra, an fheadhainn is fheàrr a tha cumail. Mu bhios an cothrom agam am bliadhna, feumaidh mi feuchainn ri’n togail mu tha’d tioram, seach a fàgail seachduinn no dhà ann an dòchas gu fàs iad nas motha.
Agus deireadh an t-seachduinn a chaidh, thog sinn a limon bho’n a’ chraobh as a’ chrub. Dh’fhairicheadh tu fàladh a limon làidir cho luath sa gheàrr mi e bho’n a’ chraobh. Thug sinn a-steach e, agus gheàrr sinn troimhe. Bha’n craiceann aige gu math tiugh, ach bha e coimhead dìreach mar bu chòir dha bhith. Thug Kirsten oirnn pìos beag dheth fheuchainn agus bha e cho geur, agus gu robh e toirt sùgh bho ar fiaclan. Sgrìob i dheth uachdair a chraicinn, agus chuir i sin agus na bha na bhroinn ann an cèic a bha math dha rìreabh. Tha dà limon beag eile air tòiseachadh a’ fàs agus tha iad mu mheud marbles aig an ìre sa.
Chuir mi lìon-fasgaidh air an dara ceann dhan a’ chlàr talamhainn eadar an crub agus te dha na callaidean, far a bheil na dearcan gorm a’ fàs. An uiridh, bha’d a’ dèanamh adhartas math, ach an uairsin thàinig a’ ghaoth an ear, agus i geàrrteach dha rìreabh, a’ sguabadh mu dhà cheann a’ chrub, agus a’ searg na planndraisean air a robh i ruighinn. Tha mi feuchainn a lìon-fasgaidh aig gach ceann a chionns gun dh’fhàs a chòrr aca, an fheadhainn a bh’ann a fasgadh a’ chrub, ceart gu leòr. Agus chì sinn de mar a dh’obraicheas e an tuilleadh fasgadh a chuir orra.
Tha grunn math do phlanndraisean beaga a’ tòiseachadh a’ nochdadh as an t-sìol a chuir mi bho chionn dà sheachduinn, agus tha mi nise air cuir càl fadalach agus lauthaireach, buineanan Bruiseal, corc Innseanach agus dhà na thrì do sheòrsaichean tomatoes eile. Tha e ciallach aig an ire-sa gu leòr a chuir, gun fhios nach bith feadhainn ann nach soirbhich, agus mu bhios cus ann, gabhaidh iad an toirt seachad.
Mhothaich mi do rud annasach. ’Nuair a bha mi coimhead troimh na leabhraichean sìl a bhitheas a’ tighinn a’s a’ phost, bha’d a’ reic pacaid sìl curanan, dhan an t-seòrsa is abhaist dhomh a bhith cuir, as a bheil 16,900 sìol, air prìs not a bharrachd air pacaid a’s a bheil trì mìle.
Ciomar a tha sin a’ dèanamh ciall? No co
chunnt iad? Chuir mi dhan iarraidh, agus gu cinnteach tha phacaid tròm, agus seasaidh a sìol trì bliadhna. Ach an dùil an e sìol math a th’ann, agus an dùil de’n toradh a bheir
e mach?