ઝામબીઆના સથાપક પ્ેસસિેન્ટ કેનેથ કયોનિાનું સનધન, અનેક આસરિકી દેશયોએ અંજસલ આપી

આરફ્કી િેશ ઝિરામબીઆનરા સથરાપક પ્રરે ્સડને ર્ કેનથે કોનડરાનું 97 વિનનિ ી વયે ્ગરૂુ વરારે (17 જનુ ) અવ્સરાન થયું હ્ત.ું ્તરે નરા રનિનનરા પ્ગલે કેર્લરાય આરફ્કી િેશોએ અનકે દિવ્સ શોક પરાળવરાની જાહેરરા્ત કરી હ્તી, પો્તરાનરા રરાષ્ટ્ર ધવજ અડિી કરાઠીએ ફરવરાકી આ રવરરાર્ ન્તે રાને અજં રલ આપી હ્તી. ઝિરામબીઆરરાં કોનડરા ્સત્રા ઉપર હ્તરા તયરારે ્તરે ણે એ રવસ્તરારનરા બીજા અનકે િેશો – એ્ગં ોલરા, રોઝિરાકમબક, ્સરાઉથ આરફ્કરા, નરારીબીઆ ્તથરા રઝિમબરાબવે (એ વખ્તે રહોડ્સે ીઆ) ની આઝિરાિીની ચળવળને ્સરથનનિ આપી તયરાનં રા લઘરુ ્તી ્ગોરરા શરા્સકોને હંફરાવયરા હ્તરા.

આરફ્કી િેશોનરા વડરાઓએ કેનથે કોનડરાને ઉિરાર, રળ્તરાવડરા અને છ્તરાં રક્કર રનિરારનિ િરરાવ્તરા, આપણરા પ્રિેશની રરિદર્શ ્સસં થરાનવરાિની ્ગલુ રારીરરાથં ી રરુ ક્ત અપરાવનરારરા ન્તે રા ્તરીકે રબરિરાવયરા હ્તરા.

રવિેશી શરા્સકોનરા પજાં રરાથં ી ઝિરામબીઆને રરુ ક્ત અપરાવી 1964રરાં ્તને રા પ્રથર પ્રરે ્સડને ર્પિે ચર્ૂં રાઈ આવયરા પછી કોનડરા ્સરરખુ તયરાર અને આપખિૂ ન્તે રા બની ્ગયરા હ્તરા. આરછ્તં રા રહં્સરા ્તરે ને ્યરારેય પ્સિં નહો્તી અને ્તઓે રોર્રા ભરા્ગે ્તરે નરા રવરોિીઓને જી્તી લઈ ્સરાથી બનરાવી િેવરારરાં ્સફળ રહ્રા હ્તરા. ્તરે નરા શરા્સન િરરરયરાન ્તરે ણે િેશરરાં આદિવરા્સીઓને ્તરે જ રબન્ગોરરાઓનરા વશં વરાિને પણ ્યરારેય રરાથુ ઉચકવરા િીિો નહો્તો. ્તઓે હંરશે રા ્સરાિ્ગીનરા ચરાહક રહ્રા હ્તરા અને ્યરારેય ્સત્રાનરા વભૈ વનો િેખરાડો કયયો નહો્તો. આવરા બિરા ્ગણુ ોનરા પ્ગલે જ ્તઓે રવશ્વ રચં ઉપર એક આિરણીય ન્તે રા બની રહ્રા હ્તરા.

છેક 1991રરાં પરચિરી િેશોનરા િબરાણ હેઠળ ્તરે ણે િેશરરાં રક્તુ ચર્ૂં ણી કરરાવી હ્તી અને એક ટ્ડે યરુ નયન (રજરુ ો, શ્રરરકોનરાનરા) ન્તે રા ફ્ડે દરક રચલબુ રા ્સરાથે પરરાજય પછી ્તઓે એ ્સૌજનયપણૂ રી્તે ્સત્રાનો તયરા્ગ કયયો હ્તો. જો કે, એ પછી િેશરરાં આરથકનિ કસથર્ત વિુ કં્ગરાળ થઈ હ્તી અને કોનડરાએ પછીની ચર્ૂં ણી પો્તે લડશે એવી જાહેરરા્ત કર્તરાં રચલબુ રાએ નવો કરાયિો ઘડી કોનડરાનરા રરા્તરા-રપ્તરા જનરે ઝિરામબીઆનરા નરા્ગદરકો નહીં હોવરાનરા નરા્તે કેનથે કોનડરાને ચર્ંૂ ણી લડવરા અપરાત્ જાહેર કયરાનિ હ્તરા.

1997રરાં એક બળવરાનરા પ્રયરા્સ પછી પો્તરાને કેપર્ન ્સોલો ્તરીકે ઓળખરાવ્તરા જરુ નયર લશકરી અરિકરારીએ કોનડરાની િરપકડ કરી હ્તી અને કોઈ જ આરોપો રવનરા ્તરે ને લ્ગભ્ગ છ રરહનરા જલે રરાં કિે રરાખયરા હ્તરા. બે પડોશી િેશો – ર્રાનઝિરારનયરાનરા જરુ લય્સ નયરે ેરે ્તથરા ્સરાઉથ આરફ્કરાનરા નલે ્સન રડં લે રાની િરરરયરાન્ગીરી પછી કોનડરાને રક્તુ કરરાયરા હ્તરા, પણ એવી શર્તે કે ્તઓે રરાજકરારણરરાથં ી રનવૃરત્ લઈ લશે .ે

્તરે નરા જીવનનો એક યરાિ્ગરાર પ્ર્સ્ગં એવો છે કે, રરાજદકય યરાત્રાનરા લ્ગભ્ગ પ્રરારંરભક કરાળરરાં જ રબન્ગોરરા આરફ્કન્સને રરા્સં ખરીિવરા રરાર્ે ક્સરાઈની િકુ રાને અલ્ગ બરારીએ ઉભરા રહેવરાનો આિશે અપરાયો, ્તને રા રવરોિરરાં કેનથે કોનડરાએ રરા્સં રાહરનો તયરા્ગ કયયો હ્તો અને ્તઓે શરાકરાહરારી બની ્ગયરા હ્તરા. આ ઉપરરા્તં , ્તરે નરા પત્ુ ોરરાનં રા એક, રરા્સઝિુ ્ગોનું 1986રરાં એઈડઝિથી મૃતયુ રનપજ્તરાં કેનથે કોનડરાએ ્સ્ે ્સ રવિે જાહેરરરાં ચચરાનનિ ો છોછ તયજી ઝિરામબીઆનરા લોકોને કોનડોરનો ઉપયો્ગ કરવરાની અપીલ કરી હ્તી. આવું પ્ગલું લને રારરા રઠ્ુ ીભર પ્રથર આરફ્કન ન્તે રાઓરરાનં રા ્તઓે એક બની રહ્રા હ્તરા.

્તઓે રરિર્ન ્તથરા અરદે રકરાની યરુ નવર્સર્નિ ીઝિની રરાનદ્ ડીગ્ીઓ પણ િરરાવ્તરા હ્તરા. નલે ્સન રડં લે રાએ લરાબં રા ્સરયનરા જલે વરા્સ પછી 1990રરાં પો્તરાની રરુ ક્ત પછી ફક્ત 16 દિવ્સ બરાિ પો્તરાનરા પ્રથર રવિેશ પ્રવરા્સરરાં લ્સુ રાકરારરાં જનુ રા રરત્ કેનથે કોનડરાની રલુ રાકરા્ત લીિી હ્તી.