સ્્લલીપ એપ્નિયા શુંું છે?ે?

સ્ટેરોઇડ્સ કે જે દવા કરતા િેર સમાન િનલી ગઈ છે એનું પૃથક્કરણ કરવાનલી કોપ્શશ છું આ આડટ્ગક્લ દ્રારા સામાન્યપણે અત્યારે સમાજમાં એવલી માન્યતા પ્વતતે છે કે સ્ટેરોઇડ્સ એટ્લે એક પ્કારનું ‘સ્્લો પોઇિન‘. પરતં હું એટ્લું જ કહલીશ કે પ્સક્કાનલી હમં ેશા િે િાજુ હોય. તેનલી એક િાજુથલી તો મોટા ભાગે આપણે િધા વાકેફ છલીએ જેમકે એનાથલી વજન વધલી જાય, હાડકા પોચા પડલી જાય, ડાયાપ્િટલીસ- િલીપલી જેવા રોગો આવલી જાય વગેરે વગેરે.

પણ આ જ સ્ટરે ોઇડ્સ નલી દવા ઘણા િધા એવા અટપટા રોગો માટે અકસલીર છે એ જાણવું રહ્યં, જે છે પ્સક્કાનલી િલીજી િાજુ. સ્ટેરોઇડ્સ એ તલીવ્ર એન્ટલી ઇન્ફ્્લામેટરલી તથા ઇમ્યુનોસપ્ેસંટ અસર ધરાવતલી એક પ્કારનલી દવા કે ઔષધલી છે. ઇન્ફ્્લામેસન એટ્લે સોજાનલી અવસ્થા.

માનવ શરલીરમાં એવા ઘણા િધા રોગો થાય છે જેમાં સોજાનલી અવસ્થા નું પ્નમા્ગણ થાય છે જેમ કે ક્ષય, અલ્સરેટલીવ કો્લાઇટલીસ, પલ્મોનરલી ઈડલીમા , તલીવ્ર વાયર્લ ઇન્ફેક્શન, માયોસાઈટલીસ વગેરે.

આ પ્કારનલી પ્િમારલીઓ માં સત્વરે સોજાનલી

કરું

ત્યારે આ ક્સ્થપ્ત ઊભલી થાય છે. સ્્લલીપ એપ્નિયાના ્લક્ષણોમાં નસકોરા િો્લવા, ડદવસ દરપ્મયાન થાક ્લાગવો અથવા ઊઘં આવવલી, રાત્રે પરસવે ો, તમે જાગો ત્યારે મોં અથવા ગળું સકુ ા હોવા,ં જાતલીય તક્લલીફ, માથાનો દખુ ાવો, ધ્યાન કક્ે ન્દ્રત કરવામાં મશ્ુ કે્લલી, સામાન્ય િાિતો ભ્લૂ ાઈ જવલી, હતાશા અથવા પ્ચતં ા તથા રાત્રે વારંવાર પશે ાિ કરવા ઉઠવું વગરે ેનો સમાવશે થાય છે. સન્ે ટ્ર્લ સ્્લલીપ એપ્નિયા ધરાવતા ્લોકોને ઊઘં જ્લદલી આવતલી નથલી અને ઊઠે ત્યારે ગગૂં ળામણ અથવા હાફં વાનલી અનભુ વે છે.

િાળકોમાં ્લક્ષણો એટ્લા સ્પષ્ટ નથલી દેખાતાં તમે છતાં િાળકમાં સસ્ુ તલી અથવા વગખ્ગ ડં માં ઊઘં જને ્લોકો આળસ તરલીકે ભ્લૂ ગણે છ,ે અભ્યાસમાં નિળલી કામગલીરલી, મોં વાટે શ્ાસ ્લવે ાનલી ટેવ, રાત્રે ખિૂ પરસવે ો થવો, હાથ અને ઘટૂં ણ પર સવૂ ,ું વગરે ે. આ પ્િમારલીને ઓળખવા માટે ડૉક્ટર તમારા ફેફસાં , હૃદય અને ન્યરુ ો્લોજીક્લ પ્સસ્ટમનલી તપાસ કરશ.ે આ ઉપરાતં તમારલી ઉંઘવાનલી કેટ્લલીક િાિતોનો પણ તઓે અભ્યાસ કરશે જમે કે જ્યારે તમે સતૂ ા હોવ ત્યારે તમારો શ્ાસ અટકે અથવા ધલીમો પડલી જાય છે કે કેમ, ્લોહલીમાં ઓક્ક્સજનનું સ્તર, આરામ દરપ્મયાન તમારા હૃદય અને મગજનલી પ્વૃપ્તિઓ વગરે ે. હળવા સ્્લલીપ એપ્નિયા ધરાવતા ્લોકોમાં એક ક્લાકમાં 5-14 એપ્નિયાનલી ઘટનાઓ િને છે, સન્ે ટ્ર્લ સ્્લલીપ એપ્નિયા ધરાવતા ્લોકોમાં આ પ્માણ એક ક્લાકમાં 15-29નું હોય છે, અને ગભં લીર સ્્લલીપ એપ્નિયામાં એક ક્લાકમાં 30 કે તથે લી વધુ એપ્નિયાનલી ક્ષમતા ધરાવનારલી દવા છે. આ િધલી માપ્હતલી આપવાનો હેતુ એવો જરાય નથલી કે આપણે સ્ટેરોઇડ્સ નો વપરાશ િેફામ પણે કરલીએ પણ જો આ દવા યોગ્ય વ્યપ્ક્ત ( મેડડક્લ ક્ષેત્રમાં તજજ્ઞ) યોગ્ય માત્રામાં તથા યોગ્ય સમયગાળા માટે વાપરે તો આના જેટ્લલી ચમત્કારલી દવા કોઈ નથલી અને એથલી ઊ્લટું જો કોઈ વ્યપ્ક્ત સેલ્ફ મેડડકેશન અયોગ્ય માત્રામાં વધારે સમય કરે તો આના જેટ્લો પ્વષ સમાન પદાથ્ગ પણ કોઈ નથલી.

આ તો થઈ સ્ટેરોઇડ્સ દવા થલી થતા ફાયદાનલી ઘટનાઓ જોવા મળે છ.ે આ પ્સવાય જરૂર જણાયતો ડૉક્ટર અન્ય પડરક્ષણો પણ સચૂ વતા હોય છ.ે ડૉક્ટરને ખિર પડે કે તમને સ્્લલીપ એપ્નિયા છે, તો તઓે તમારલી ક્સ્થપ્ત કેટ્લલી ગભં લીર છે તને ા આધારે સારવાર સચૂ વશ.ે હળવા કેસો માટ,ે તમારે ફક્ત જીવનશ્લૈ લીમાં ફેરફાર કરવાનલી જરૂર પડલી શકે છે. તઓે દદદીને વજન ઘટાડવા, ધમ્રૂ પાન િધં કરવા અથવા નાકનલી એ્લર્જી હોય તો તને લી વાત. પણ આનલી સાથે સાથે આ દવા ભારોભાર ગેરફાયદાઓ પણ કરનારલી છે એ જાણવું પણ એટ્લું જ અગત્યનું છે.

ઉદાહરણ તરલીકે જો આ દવા િેફામપણે ્લાંિા ગાળા સુધલી ્લેવામાં આવે તો જે તે વ્યપ્ક્તને ડાયપ્િટલીસ, િલીપલી તથા ઓસ્ટલીયોપોરોપ્સસ જેવા ગંભલીર રોગોને આમંત્રણ આપલી શકે છે. આ ઉપરાંત મેદસ્વલીપણું, નાનલી ઉમરે આંખ નો મોતૈયો થવો, ફંગ્લ ઇન્ફેક્શન થવા, પેપ્ટલીક અલ્સર ( હોજરલીમાં ચાંદા પડવા) તથા શરલીરનલી રોગપ્પ્તકારક શપ્ક્ત ઘટલી જવલી જેવલી ઘણલી િધલી આડ અસરો જોવા મળતલી હોય છે.

ટુંકમાં કહું તો સ્ટરે ોઇડ્સ એ િે ધારલી ત્લવાર સમાન દવા છે આથલી આ દવાને ડોક્ટરના કહ્ા પ્માણે ્લેવલી પ્હતાવહ છે. અને એટ્લું જરૂર ઉમેરલીશ કે દવામાં આડ અસર થવાનલી શક્યતાઓ ત્યારે વધલી જતલી હોય છે જ્યારે એ દવાનો ઉપયોગ મેડડક્લ ક્ષેત્રનાં તજજ્ઞ પ્સવાયના વ્યપ્ક્ત પ્યોગ રૂપે આ પ્કારનલી દવાઓનો વપરાશ કરે છે અને અજમાવે છે.

આશા રાખું છું કે વાચકપ્મત્રોને મારલી આ વાતથલી સ્ટેરોઇડ્સ પ્વશેનલી ગેરસમજ મહદઅંશે દૂર થઈ હશે. અને જો એવું થશે તો મને પણ મારા ડોક્ટર િન્યાનો ગવ્ગ ક્યાંકને ક્યાંક થશે કે હું મારા વ્હા્લા વાચક પ્મત્રોને ઉપયોગલી થઈ શક્યો.

િલીજો પ્વકલ્પ છે જે તમારા શરલીરને જ્યારે તમે શ્ાસ ્લો ત્યારે વધુ દિાણ આપે છે અને જ્યારે તમે શ્ાસ િહાર કાઢો ત્યારે ઓછું દિાણ આપે છે.

જો તમને સન્ે ટ્ર્લ સ્્લલીપ એપ્નિયા હોય તો તમારે સતૂ લી વખતે વધારાના ઓક્ક્સજનનો ઉપયોગ કરવાનલી જરૂર પડતલી હોય છ.ે

તને ા પ્વપ્વધ ઉપકરણો છે જમે કે CPAP જે તમારા શ્સન તત્રં પ્નયમલીતરલીતે ચા્લે તે માટે હળવા દિાણ સાથે માસ્ક જવે ા ઉપકરણનલી અદં ર ઓક્ક્સજનને ધકે્લે છે કે BPAP પણ આજ પ્કારનું ઉપકરણ છે જે અદં ર જતાં અને િહાર આવતાં િન્ે શ્ાસને પ્નયપ્ં ત્રત કરે છે અને ફેફસાં સધુ લી પહોંચાડવામાં મદદ કરે છે.

એડક્ે પ્ટવ સવગો-વક્ે ન્ટ્લશે ન (ASV). આ એક એવું ઉપકરણ છે જે તમારા શ્ાસનલી પટે નન્ગ ઓળખલીને એરફ્્લો મશલીન તમારા શ્ાસનલી પટે નન્ગ સામાન્ય િનાવવા માટે દિાણનો ઉપયોગ કરશે અને તમારા શ્ાસમાં કોઈપણ અવરોધને અટકાવે છે. જડટ્લ સ્્લલીપ એપ્નિયાનલી સારવારમાં ASV વધુ અસરકારક જણાય છે. પરંતુ તે સન્ે ટ્ર્લ સ્્લલીપ એપ્નિયા અને એડવાન્સ્ડ હાટ્ગ ફલ્ે યોર ધરાવતા ્લોકો માટે આ ઉપકરણ યોગ્ય ન ગણલી શકાય.

ઉપર મજુ િનલી સારવારથલી ફેર ન પડે તો ડૉક્ટર શસ્ત્રપ્રિયા પણ સચૂ વલી શકે છે. સામાન્ય રલીતે ઉપર મજુ િનલી સારવારના 3 મપ્હનાથલી વધુ સમય સધુ લી તમારલી સ્્લલીપ એપ્નિયામાં ફેર ન પડે તો શસ્ત્રપ્રિયાઓ સચૂ વવામાં આવતલી હોય છે. સારવાર ન કરાય્લે સ્્લલીપ એપ્નિયા ગભં લીર તિલીિલી પડરક્સ્થપ્તઓનું કારણ િનલી શકે છે. સ્્લલીપ એપ્નિયાથલી હાઈ બ્્લડ પ્શે ર, અસાધારણ કો્લસ્ે ટ્રો્લ ્લવે ્લ , હાઈ બ્્લડ સગુ રનું જોખમ વધલી જાય છે. વધારે વજન હોવ,ંુ ગરદન જાડલી થતાં વાયમુ ાગ્ગ વધુ સાકં ડો િને છે, મોટલી ઉંમર, સ્્લલીપ એપ્નિયાનલી ફેમલી્લલી પ્હસ્ટ્રલી, ધમ્રુ પાન, આલ્કોહો્લ, સડે ડે ટવ્િ અથવા ટ્રાક્ં લી્લાઈિરનો ઉપયોગ, સાકં ડલી નાપ્સકા, આ ઉપરાતં ટાઈપ 2 ડાયાપ્િટલીસ , હાઈ બ્્લડ પ્શે ર, પાડકન્કિ સન રોગ , PCOS, હોમગોન્લ પ્વકૃપ્તઓ, અગાઉના સ્ટ્રોક અથવા અસ્થમા જવે ા રિોપ્નક ફેફસાના રોગો જવે લી મડે ડક્લ કંડડશન પણ સ્્લલીપ એપ્નિયાનું જોખમ વધારે છે. તપ્િપ્િ સારવાર ઉપરાતં અનભુ વલી યોગ પ્શક્ષક પાસથે લી યોગ્ય માગદ્ગ શન્ગ મળે વલી તમે નલી દેખરખે હેઠળ યોગના કેટ્લાક આસનો અને પ્ાણાયામ કરવાથલી પણ સ્્લલીપ એપ્નિયા માટેના સભં પ્વત જોખમો સામે રક્ષણ મળે વલી શકાય છે.