ભલેે દુઃઃȕખનથા ડુંઃંગરાથા આવેે
"ફોોઇ, માાગી લ્યોો જે માાગવુȏ હોોયો તે. હુંં નાા નાહોં ર્હુંં" માહોાભાારતનાા વનાપવકામાાȏ પાȏડવો વનાવા્સમાાȏ છેે ત્યોારે તેમાનાી માાતા તેમાનાી માાતા ર્ંȑતાનાે માળવા આવેલાા ભાગવાના ર્ૃષ્ણેે છેૂટાા પડતાȏ પહોેલાાȏ ર્હ્યુંȏ. ર્ંȑતાએ ્સાવ ્સહોજપણેે ર્હ્યુંȏ- "વિવપદ ્સન્તુના શાાશ્વત... અમારા પર ્સતત દુȕખનાા ડુȏગરા વર્સતા રહોે." ર્ૃષ્ણેનાે જરૂર નાવાઇ લાાગી હોશાે, ફોોઇનાે આવુȏ માાȏગતાȏ જોઇનાે.
પણે ર્ંȑતામાાતાનાી આ માાગણેી વિવચાારવા જેવી છેે. દુȕખ પડે, આફોત આવે ત્યોારે માાણે્સનાે ઇશ્વર ્સાȏભારતો હોોયો છેે.
1960નાા દાયોર્ામાાȏ અવર્ાશામાાȏ ગયોેલાા ત્રણે વિવજ્ઞાાનાીઓનાુȏ અવર્ાશાાના ખોટાવાઇ જતાȏ ત્રણેેનાા જીવનામારણેનાો પ્રશ્ન ઊભાો થયોો ત્યોારે, પોતાનાે નાાસ્તિÊતર્ ર્હોેવડાતા અમાેરિરર્ા - રવિશાયોાનાા પ્રમાુખોએ પણે પ્રાથકાનાાનાુȏ શારણેુȏ Êવીર્ાયોુɖ હોતુȏ.
ગુજરાતીમાાȏ તો ર્હોેવત છેેȕ "્સુખમાાȏ ્સાȏભારે ્સોનાી નાે, દુȕખમાાȏ ્સાȏભારે રામા." માાગવા - માાગવામાાȏ ફોેર છેે. માાનાવ ્સȏÊર્ૃવિતનાા ઇવિતહોા્સમાાȏ પાત્રે આવી માાગણેી ર્યોાકાનાુȏ ્સાȏભારતુȏ નાથી.
વિહોન્દીમાાȏ એર્ ્સȏત ર્વિવએ ર્હ્યુંȏ છેેȕ
એટાલાે જ ર્ંȑતા Êવરૂપે દુવિનાયોાભારનાી માાતાઓ દુȕખનાુȏ વરદાના માાગતી રહોી છેે. ્સહોનાશાવિō, અખૂટા ધીીરજ અનાે વાત્્સલ્યો, Êત્રી માાત્રમાાȏ જોવા માળે છેે એનાો હોજુ જોઇએ તેવો અભ્યોા્સ થયોો નાથી.
ખેર, માૂળ વાત દુȕખ માાણે્સનાા જીવનાનાે ઘડે છેે તેનાી છેે. આપવિŧ ટાાણેે માાણે્સ તેનાી તમાામા તાર્ાત લાગાડી દેતો હોોયો એમા ર્હોેવાયો છેે. આફોતનાી ખરલા (દવાઓ વાટાવાનાી ખાȏયોણેી)માાȏ પી્સાઇ - છેુȏદાઇનાે માાણે્સનાુȏ ્સાચાુȏ ્સત્વ બહોાર આવે છેે. અસ્તિ˳માાȏ તપીનાે ્સોનાાનાો માેલા દૂર થાયો છેે અનાે ્સોનાુȏ શાુદ્ધ થાયો છેે. માંમાાȏ તામ્બુલા (પાના) ખાઓ ત્યોારે પહોેલાાȏ ચાૂનાાનાો દાહો ્સહોેવો પડે છેે. પછેી ર્ાથાનાી શાીતળતા આવે છેે. બાર્ીનાો બધીો માીઠોો મા્સાલાો પણે પછેી ચાડે છેે.
આફોત અનાે જીવના ઘડતરનાો ્સૌથી ્સર્સ દાખલાો એર્ ઉદૂકા શાે'રમાાȏ આપ્યોો છેે.
"દુઃઃȕખમાંંȏ ભલેે નાં કમાંી થાંય છેે ભલેે જિંȏદુઃગીી કંરમાંી થાંય છેે ઝીીલેી રગીેરગી સર્વવ આઘાંતનાે પછેી આદુઃમાંી, આદુઃમાંી થાંય છેે -"
"દુઃઃȕખમાંં સઃજિંમાંરના સબ કરે સઃખ માંં કરે ના કોઇ જો સઃખ માંં સઃજિંમાંરના કરે (તો) દુઃઃȕખ કંહેેકો હેોઇ?-"
"આદુઃમાંી હેોતં હેૈ ઇન્સંȏ ઠોોકરે ખંનાે કે બંદુઃ રંગી લેંતી હેૈ હેીનાં પથ્થાર પે પીસ જાનાે કે બંદુઃ -"
માહોંદીનાા પાના પથ્થર તળે પી્સાયો - લા્સોટાાયો ત્યોારે જ એનાામાાȏ લાાલાી પ્રગટાે છેે. એમા ઠોોર્રો ખાઇ ખાઇનાે, આફોતો ્સામાે લાડી લાડીનાે માાણે્સ, માાણે્સ બનાે છેે. પણે માાણે્સ એટાલાે શાુȏ? એ વાત બીજી ર્ોઇ વાર.
- રમણિકલાલ સોલંકી, CBE