Dự báo tháng 11 là đỉnh điểm của dịch sốt xuất huyết
TRUNG TÂM BỆNH NHIỆT ĐỚI - BỆNH VIỆN BẠCH MAI CHO BIẾT, SỐ LƯỢNG BỆNH NHÂN SỐT XUẤT HUYẾT Ở HÀ NỘI VÀ CÁC TỈNH LÂN CẬN ĐANG GIA TĂNG, TRUNG BÌNH MỖI NGÀY CÓ 10 - 20 BỆNH NHÂN SỐT XUẤT HUYẾT NẶNG PHẢI NHẬP VIỆN, NHIỀU BỆNH NHÂN TIỂU CẦU GIẢM NẶNG HOẶC CÔ ĐẶC MÁU, SỐC, SUY ĐA TẠNG...
Tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, nếu trong tháng 8 số bệnh nhân sốt xuất huyết có dấu hiệu cảnh báo phải nhập viện chỉ 70 bệnh nhân, thì con số này tăng lên 160 vào tháng 9 và từ đầu tháng 10 đến nay là 250. Các bệnh nhân đến chủ yếu từ các huyện ngoại thành như Đan Phượng, Thường Tín, Hoài Đức, Long Biên,… sau đó lan vào các quận nội thành như Nam Từ Liêm, Thanh Xuân, Đống Đa, Hoàng Mai…
Bị mắc sốt xuất huyết, tự điều trị, truyền dịch tại nhà nhưng không đỡ, đến khi trở nặng mới được đưa đến Bệnh viện Bạch Mai để cấp cứu thì bệnh nhân N.M.Đ (39 tuổi, Phú Xuyên, Hà Nội) đã ở trong tình trạng mệt mỏi, da xung huyết, men gan tăng, suy gan, ứ đọng đờm dãi, tổn thương phổi, gan, tiểu cầu hạ, cô đặc máu, có dịch ở bụng, suy đa phủ tạng… Ngay lập tức, bệnh nhân được chuyển khoa Hồi sức tích cực điều trị; tuy nhiên, đến nay vẫn trong tình trạng nguy kịch.
Còn bệnh nhân T.H (26 tuổi, ở Nam Định) sốt và đau vùng thượng vị, được tuyến dưới chẩn đoán viêm túi mật cấp, mổ nội soi cắt túi mật. Tuy nhiên, sau mổ bệnh nhân xuất hiện tình trạng giảm tiểu cầu nên được chuyển lên Bệnh viện Bạch Mai điều trị. Khi chuyển tới Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân được xét nghiệm và chẩn đoán sốt xuất huyết Dengue. Rất may, do được điều trị kịp thời, bệnh nhân đã hồi phục.
Thời gian gần đây, Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) mỗi ngày tiếp nhận 10 - 20 bệnh nhân sốt xuất huyết nặng có dấu hiệu cảnh báo phải nhập viện. Các bệnh nhân đều đến trong tình trạng tiểu cầu giảm nặng hoặc biểu hiện cô đặc máu, sốc, suy đa tạng... Bên cạnh đó, nhiều bệnh nhân còn có bệnh nền như gan, thận, tim, người già hoặc cơ địa phụ nữ có thai, trẻ em cần phải theo dõi điều trị sát sao.
PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) cảnh báo: “Dự báo, trong tháng 11-12 tới sẽ là đỉnh điểm của sốt xuất huyết và nguy cơ dịch chồng dịch khi dịch COVID-19 vẫn đang tồn tại, thêm vào đó bắt đầu vào mùa của một số bệnh gây dịch vào mùa đông khác như cúm, sởi, thủy đậu, aenovirus, .... Trong bối cảnh nhiều dịch bệnh như hiện nay, nhiều người khi bị sốt thường nghĩ có thể mắc COVID-19, cúm hoặc một số bệnh khác, mà bỏ qua không
nghĩ đến sốt xuất huyết. Chỉ đến ngày thứ 4, thứ 5, khi máu đã bị cô đặc và có biểu hiện tiểu cầu hạ thấp quá mới đến bệnh viện. Những trường hợp này, bệnh nhân phải truyền tiểu cầu hoặc dung dịch cao phân tử; một số trường hợp nặng có thể dẫn đến suy đa tạng, men gan tăng, suy gan, suy thận…”
Để chẩn đoán chính xác bệnh nhân mắc sốt xuất huyết cũng như mức độ giảm tiểu cầu, cần phải làm xét nghiệm máu để kiểm tra. Theo khuyến cáo, nếu tiểu cầu giảm nhanh hoặc có biểu hiện xuất huyết chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất huyết ngoài da, rong kinh, rong huyết (ở nữ giới), cũng như có hiện tượng cô đặc máu như: Chân tay lạnh, nôn mửa, đau bụng vùng gan, tụt huyết áp, men gan tăng cao…, bệnh nhân cần
đi khám ngay để được điều trị kịp thời.
PGS. TS Đỗ Huy Cường cũng lưu ý, khi người dân khi có biểu hiện sốt, nên đến bệnh viện để làm xét nghiệm công thức máu và xét nghiệm chẩn đoán đơn giản như NS1 để phát hiện sốt xuất huyết sớm. Nếu đúng sốt xuất huyết, bệnh nhân sẽ được theo dõi, tư vấn và điều trị kịp thời. Một số trường hợp có thể điều trị tại nhà, không nhất thiết phải nhập viện nếu không có chỉ định, tránh dẫn đến quá tải bệnh viện.
Với sốt xuất huyết, trong những ngày đầu, bệnh nhân vẫn có thể được chăm sóc tại nhà, người bệnh có thể cặp nhiệt độ hoặc theo dõi các dấu hiệu toàn thân khác. Nếu bệnh nhân đau mỏi người, sốt thì dùng thuốc hạ sốt, giảm đau; tránh dùng các nhóm thuốc như: Aspirin, ibuprofen vì nó có thể gây chảy máu. Bệnh nhân sốt xuất huyết không dùng kháng sinh, không tự ý truyền dịch như đạm, albumin, truyền máu hay dung dịch cao phân tử mà cần sự theo dõi chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa.
Bệnh nhân sốt xuất huyết có thể uống nhiều nước, như nước hoa quả hoặc oresol, bù nước đầy đủ, ăn uống nghỉ ngơi. Sau ngày thứ 5, bệnh nhân có thể sẽ hết sốt. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân có biểu hiện thoát dịch hoặc cô đặc máu sẽ dẫn đến hiện tượng tụt huyết áp, đau bụng vùng gan, mệt mỏi, tay chân lạnh, nôn, xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng, đi ngoài ra máu, phụ nữ có thể rong kinh, rong huyết… là những dấu hiệu cảnh báo cần phải nhập viện.