Mở rộng thị trường từ các hiệp định thương mại tự do
VIỆT NAM ĐÃ THAM GIA ĐÀM PHÁN, KÝ KẾT 17 HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI TỰ DO (FTA), TRONG ĐÓ CÓ 15 HIỆP ĐỊNH ĐÃ ĐƯỢC THỰC HIỆN, GIÚP DOANH NGHIỆP MỞ RỘNG THỊ TRƯỜNG, GIẢM CÁC CHI PHÍ NHỜ ƯU ĐÃI THUẾ QUAN.
XUẤT KHẨU TĂNG NHỜ “LỰC ĐẨY”TỪ FTA
Theo Bộ Công Thương, tính chung 11 tháng năm 2022, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam ước đạt 342,21 tỷ USD, tăng 13,4% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 11 tháng năm 2022, cán cân thương mại hàng hóa ước tính xuất siêu 10,6 tỷ USD. Việt Nam đang có quan hệ thương mại với 230 quốc gia, trong đó có FTA với 60 nền kinh tế. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong nước mở rộng, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị sản xuất toàn cầu.
Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho biết, nhờ có các FTA, đặc biệt là Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland (UKVFTA) có hiệu lực từ năm 2021, kim ngạch xuất khẩu sản phẩm gỗ của Việt Nam vào Vương quốc Anh đã đạt trên 265 triệu USD và tăng trên 18% so với năm trước.
Còn theo ông Lê Anh Tuấn, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Thương mại Hà Nội (Hapro), Hapro có thị trường trên 80 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới và mỗi năm xuất khẩu trên 100 triệu USD. EU là một trong những thị trường chiến lược của Hapro khi chiếm tới trên 30% thị phần…
Tuy nhiên, theo đại diện Hapro, xuất khẩu sang châu Âu yêu cầu khắt khe về chất lượng, muốn xuất khẩu hàng vào châu Âu, các doanh nghiệp trong nước phải đảm bảo các tiêu chuẩn chất lượng; đồng thời, vấn đề PR sản phẩm, bao bì, nhãn mác cần phù hợp với văn hóa địa phương…
TẬN DỤNG “CAO TỐC FTA” ĐỂ GIA TĂNG HỢP TÁC, XUẤT KHẨU
Bà Nguyễn Thảo Hiền, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường Âu - Mỹ (Bộ Công Thương) nhận định, việc tham gia ký kết hàng loạt các FTA thời gian qua đã tạo đà cho hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam tăng trưởng hiệu quả. Các doanh nghiệp Việt Nam đã tận dụng và khai thác hiệu quả những lợi ích mang lại từ hiệp định. Tuy nhiên, những cam kết và quy định tại các FTA, nhất là FTA thế hệ mới tương đối phức tạp, khiến nhiều doanh nghiệp Việt Nam chưa tận dụng tối ưu được các ưu đãi. Xu hướng này được nhận định sẽ tác động lớn đến xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam trong thời gian tới, làm gia tăng thêm hàng rào về mặt kỹ thuật và hành chính đối với các mặt hàng nông nghiệp, công nghiệp.
Do vậy, để tận dụng hiệu quả hơn Hiệp định EVFTA và các FTA khác, điều quan trọng nhất là các cơ quan quản lý Nhà nước cần phải cung cấp thông tin đầy đủ cho cộng đồng doanh nghiệp khi tham gia vào thị trường EU và vượt qua thách thức, rào cản về kỹ thuật, xu hướng tiêu dùng mới đang phát sinh. Thị trường EU đang có xu hướng dịch chuyển mạnh mẽ sang tiêu dùng hàng hóa xanh, sạch và đáp ứng tiêu chuẩn về lao động, về môi trường… Để đẩy nhanh thực thi EVFTA hiệu quả, các doanh nghiệp cũng cần đón đầu xu hướng này.
Ở góc độ quản lý Nhà nước, bà Nguyễn Thảo Hiền nhận định, từ thực tiễn và yêu cầu mới đặt ra tại các thị trường xuất khẩu, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nắm bắt, điều chỉnh kế hoạch sản xuất và kinh doanh bài bản để kịp thời thích nghi với các yêu cầu, quy định mới của thị trường; tham gia hiệu quả, bền vững vào chuỗi cung ứng; nỗ lực xanh hóa sản xuất, cũng như thực hiện các trách nhiệm xã hội, bảo vệ môi trường mạnh hơn nữa.
Liên quan đến phát triển xuất khẩu bền vững, Bộ Công Thương đã xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, ban hành Quyết định số 493/ QĐ-TTg ngày 19/4/2022 phê duyệt Chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa đến năm 2030. Chiến lược này định hướng xuất khẩu hàng hoá bền vững, phát huy lợi thế so sánh và chuyển đổi mô hình tăng trưởng hợp lý theo chiều sâu, sử dụng hiệu quả các nguồn lực, bảo vệ môi trường sinh thái và giải quyết tốt các vấn đề xã hội.
“Bên cạnh những tác động tích cực, mở ra cơ hội thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa cho Việt Nam, các FTA này cũng đặt ra những thách thức cho doanh nghiệp, tạo ra áp lực cạnh tranh lớn cho các doanh nghiệp cả trên “sân nhà” và trên thế giới. Các doanh nghiệp phải có chiến lược phát triển, biến thách thức thành cơ hội, nếu không ngược lại sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng xuất khẩu của doanh nghiệp trong thời gian tới”, ông Lê Quốc Phương, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương) nhấn mạnh.