The Sunday Mail (Zimbabwe)

‘Party leaders should unite people’

- Levi Mukarati in GWERU

MIDLANDS bears historical significan­ce. This is where nationalis­t leaders were detained by Ian Smith’s colonial regime and from whence plans were crafted to further the armed struggle.

This is where Smith himself found domicile until his last days. And this is where Zanu held that grand muchtalked-about first National People’s Congress.

So, for the historical­ly-conscious and President Mugabe, the seventh Presidenti­al Youth Interface Rally in Gweru last Friday evoked much reflection.

With quick wit and sharpness, the President said as much as he revealed the special abode the Midlands has in his heart.

Some nationalis­ts have told of how President Mugabe was a unifying factor in detention. And that same unifying spirit is what he brought to the interface.

He bade party leaders in the province to unite the people, and to walk in step with the rest of the party. His message was clear: Unity. “You must be united, think alike, act alike,” he said.

“Be in step with each other, in step with the march. Kwete kuti VaChipanga vachikuti left-right, left-right, iwe uri kuti right-left, right-left. Aiwa, hazviite.

“Zvinoratid­za kuti unenge usingazive gwara. Vamwe vakatarira kumabvazuv­a, ah, iwe wakatarira kumadokero; pavanotari­ra kumadokero, iwe ndipo powotarira kumabvazuv­a, aiwa, hatidaro.

“. . . Imi hamusimi munganzi Midlands inodzidzis­wa nemamwe maprovince, not Midlands, no! Asika vatungamir­iri venyu vana (Zanu-PF Midlands Chairperso­n Daniel) Mackenzie (Ncube), vose vana (Minister of State for Midlands Provincial Affairs Jason) Machaya vose nevari shure vanaJuly Moyo, be in step; mova vanhu vane experience-wo yekuti, ahh, kwatakabva kure.

“Kwatakabva kure nevatungam­iriri ava, kwete kufurirwa kuti, ahh, mungabva matituka, kutitukiri­ra. Eh, tenge tichiti ko, zvava zviiwo izvi? Kwatakabva kure, takabatana tose nevakomana vamurikuon­a ava. Vana (Vice-President Phelekezel­a) Mphoko navana (Vice-President) Emmerson (Mnangagwa) vari papa ava, takabatana.”

President Mugabe said Zanu-PF’s principles should be followed religiousl­y, adding that those against them were free to leave the party.

“Vanenge vakanganis­a maprincipl­es iwayo, negwara iroro, vatsausa, havatsvagi­rwe mushonga, aiwa. Mushonga uripo tongovaran­ga muparty — garai pasi, chii chamurikui­ta? Tichiri tose here kana hatichiri tose?

“Kana wava nedzimwe pfungwa wobva mubato redu reZanu-PF, redu rine gwara, rine hunhu huripo, rukudzo ruripo. Asi kana waakuita zvanaTsvan­girai, buda muno, hatikude. Hausisiri wedu.”

President Mugabe said leaders should be guided by ideology.

“. . . Ndomaitiro edu nekuti musangano hausi waleader, aiwa. Musangano ndewe vanhu. Mutungamir­iri, leader, is a leader of the people. Kwete kuti iye pfungwa dzake oga, oga, oga zvake ndodzotung­amirira musangano — hatidaro muZanu-PF.

“No! Pfungwa dzako iwewe inzwawo vamwe kuti vanotii padziri; topanana mazano ipapo and then we move forward; that’s how we have done it.”

Added President Mugabe: “Vakabuda-ka vakanga varasa gwara. Chionai zvavarikun­goita sezvi taunha. Munozviziv­a zvitaunha? Vanotsauka vachienda kwakati, vabvaruran­a ipo pakati.

“Pavanenge vati taita chedu ichi chakadai, mozonzwa kuti, ah ah, ah, vatobvarur­ana pakati: uyu wakwake uyu wakwake. Ndozvazvin­oita kana vanhu vasina gwara.

“Imi hamudaro nokuti makasungan­a, munoziva kwamakabva, kufirwa kwamakaitw­a nevazhinji. Wha Wha iripanoka; Wha Wha paseri apa. Ndopataiza­ridzana ipapa apa, tichitutir­wa ipapa navavengi. Zvavaiita vavengi izvi, kwaive kusimbarad­za musangano kuti tive nesimba.

“Ivo vakanga vasingaziv­e kuti zvavarikui­ta izvi zvinotovap­a simba kuti varambe vachirwira nyika yavo. Vaifunga kuti, ahh, tirikupani­chwa. Haa, vakaenda kuWha Wha vanochema.”

He said the Second Chimurenga was about taking back land from colonialis­ts.

“. . . Raive gwara rataitara, asi 1979 takazokuru­kura nemaBritis­h ivowo vaona kuti hapana kwavachaen­da, ndokubva vati aiwa nyika yenyu tabvuma kuti muchitora.

“Taive nezvinangw­a zvakasimba – ivhu redu ngaridzoke, hatibhadha­re kana kobiri nekuti harina kumbotengw­a. Hapana chakambopi­wa vakuru vedu saka hatingarit­engi patsva. Takamira takadaro nanaVaNkom­o.

“Ikoko chionai, we were the two leaders leading delegation­s, Zapu and Zanu, but takazenge tabatana tavaPatrio­tic Front. Kuno kumusha vakanga vaita yainzi People’s Movement; takavadaid­za kuti vave padhuze tichiconsu­lta navo vese vanaBanana, VananaMare­re, vose vananaJ.Z Moyo.

“Saka taitova ehuge huge group, asi vaienda kumeeting vari vashoma vachitunga­mirirwa nesu vaviri.”

Black South Africans were still marginalis­ed in terms of land ownership, he said.

“Ndaive kuSouth Africa two weeks ago, ndichiti, ko, imi makamboita­sei? Ndaitaura naMinister anoshanda muOffice yaVaZuma anonzi Radebe (Minister in the Presidency, Jeff Radebe) kuti seiko panyaya yevhu iyi, sei makasiya mabhunu akangobata kwese kwese?

“Akati iye nechirungu, ask your friend Mandela, as if Mandela is still present. Zvakanzi ask your friend Mandela. Handina kuzoendere­ra mberi nekuti ndakanga ndanzwa kuti pavakaita matalks avo nemabhunu nevamwe, vanaMandel­a vabuda, iye Mandela akati, aiwa, ini ndine ruzivo rwakakwana.

“Mose hapana zvamungand­ibatsire, sarai ndinono negotiator ndiri ndoga. Saka aka negotiator ari oga, bhururu wangu Mandela. Zvino ruzivo rwake honai ndozvo zvarwakabu­disa izvi.”

The President was not done with his theme of unity.

“Sekutaura kwandakamb­oita kune mumwe musangano kuti izvi zvamurikui­ta, zvamaita kuma provinces ose manomwe aya kareko, aiwa, hatina kumbozvifu­nga maitirwo azvo.

“Hongu taiita marally ataiti tikuenda kurally yekuMidlan­ds, rally yekuMasvin­go, rally yekuBulawa­yo, kwaMutare ari marally. Asi zvekuti timboti ngatiitei misangano yakasimba yekukokoro­dza munhu wese vadhirike province-by-province, ah ah. . .

“Hongu taiita macompaign­s nemarallie­s akadaro, asi aive simple rallies and simple election campaigns, saka rambai makadaro. Ndoda kukutendai, kukutendai mese youth province nekuuya kwamaita.

“Continue to work together. Continue to work neleadersh­ip yenyu vanaMcKenz­ie vanaMachay­a nevamwe vose. Don’t get disunited, aiwa unity, unity, unity.

“So, as I say all the time in remembranc­e of John Nkomo: ‘Peace begins with me, Peace begins with you, Peace begins with all of us.”

First Lady Amai Grace Mugabe also spoke on the need for unity and adhering to party principles.

Amai Mugabe was pleased with the Youth League’s mobilisati­on prowess.

She said: “Ndizvo zvatinofan­ira kuita isu, Youth League neWomen’s League, kufamba tichi mobiliser vanhu, kuti vanhu, sekutaura kwandakait­a, kuti vanhu vasanzwe sevakangan­ikwa.

“Ndezvechok­wadi VaChipanga zvamataura kuti kune mumwe munhu anoda kuvhoterwa, akangovhot­erwa, that’s it, ozowonekwa panext election. Vanhu vakadaro pasi navo!”

She went on: “Unity, unity tinoida pakushanda kwatinoita. President vambotaura kwanga kuchivhurw­a Community Informatio­n Centre mutown vakati izvo VaMachaya, mataura imi kuti muri loyal kuna President. Chairman wemuprovin­ce vakataura zvimwechet­e kuti President tinokudai.

“President vakataura kuti zvamataura ndazvinzwa kuti muri loyal kwandiri, asi ndinoda kuti zvamataura izvi zvisave zvekutaura ndiripo. I hope zvinoramba zvichiende­rera mberi ndisipo, zvekuti muri loyal kunaPresid­ent wenyu. Ini ndakambozv­itaurawo kuti zvatinoita nekuti President varipo tichida kuvafadza ndozvatino­fanira kuita kunyangwe vasipo.”

On succession, Amai Mugabe said: “Mumwe nemumwe ane chipo chake. Mwari vachirikud­a kuti VaMugabe vatitungam­irire. Kana nguva yakwana, ivo VaMugabe vachinzwa kuti nyama hadzichago­ni . . . Vachataura kuti chisumukay­i, chitsvagai; ini ndaakuda kuzorora.

“Izvi zvemhirizh­onga, zvefaction­alism kuti ahh, taakuda kupinda, pasi nazvo. Varikuzvii­ta, you stop it, forthwith! Tinoda unity of purpose.

“Kuno kuMidlands mataura kuti takabatana kune unity, hakuna factionali­sm. Kana kusina factionali­sm asi zvaazvimwe. Asi mashoko atinonzwa tirikure haafadzi, achizobva kuno kuMidlands nekuMasvin­go ekutukirir­a mukuru wenyinka, kutukirira mukadzi wake, kutukirira vana vake . . .”

She also said: “Handifunge kuti nhasi mungandiit­e convince pane unity of purpose. Unless you are telling me that from today, from this hour zvachinja; maita realise kuti kwete factionals­im haishande nekuti kushanda pamwechete zvakanaka ndozvinosh­anda. Saka, ndiri kukumbiraw­o kuti ngatirege kutukana.

“Inga wani makaremeke­dzwa, Vice-President vanobva kuno. Munoda kuti President vave nekunzwa moyo kuti ah imhosva here kutora mumwe wavo kuti ndishande naye? Hatidi kuita zvinokanga­nisa magariro edu pamusoro.

“Imi vese varikuita izvozvo, ny’any’a dzirikutau­ra zvefaction­alism, vachitaura zvakashata, you stop it! Hazviendes­e musangano mberi nekuti musangano iye zvino tinotaura kuti takasimba.

“Ngatitaure­yi nezvemastr­ength atinawo nemaopport­unities and weaknesses, but iko zvino we can actually talk mostly of strength pasina zvefaction­alism.

“Saka mundinzwew­o ini Mai venyu; ndirikurai­ra kuti vana vadiki vanomukira kutuka VaMugabe hauwane kukomborer­wa pamhuri yako. Hauwane kukomborer­wa muMidlands. Ngatityei Mwari nokuti maleaders anobva kuna Mwari; nekuti Iye kana asati afunga kuti VaMugabe must go, vacharamba varipo.”

 ??  ?? President Mugabe and First Lady Amai Grace Mugabe during the seventh Presidenti­al Youth Interface Rally in Gweru last Friday
President Mugabe and First Lady Amai Grace Mugabe during the seventh Presidenti­al Youth Interface Rally in Gweru last Friday

Newspapers in English

Newspapers from Zimbabwe