Parandalimi i sulmeve mbi jetën e njerëzve
... me armë, bomba, kamionë e mjete të tjera alternative, ndoshta më shumë se të tjerat.
Ndërkohë që temat e tjera të ditës ezaurohen në mënyrë të rregullt në mediat shqiptare, duke përfshirë edhe lajmet e politikës së huaj dhe efektet që mund të kenë ato mbi jetën tonë në vendin tonë, tema e sulmeve mbi jetën e njerëzve përgjithësisht ka pasur synim prapaveprues, për të diskutuar mbi sa ka ndodhur e për të zbuluar autorët në rastet e krimeve me shënjestër të qartë. Por, rastet që po ndodhin në vende të ndryshme, përveçse të trembin për të ardhmen e botës, të shkaktojnë shqetësim të vogël ose të madh edhe për sigurinë në të tashmen në vendin tonë. Sa të sigurt jemi në Shqipëri? Çfarë strategjie ka policia shqiptare për të parandaluar sulme të tilla të koordinuara si akte terroriste, ose sporadike për shkak të mendjes së sëmurë të njërit apo tjetrit? Sa të informuar janë njerëzit mbi mënyrat se si mund të mbrohen, se si të ndihmojnë në kufizimin e dëmeve, në rast se të tillë ndodhin? Si mund të bashkëpunojnë njerëzit me policinë, jo sepse janë informatorë të paguar, por thjesht për të garantuar rend më të sigurt publik?
Jo më larg se dje në mbrëmje, në sheshin “Wilson”, një djalë i ri që fliste me vete me zë të lartë dhe hidhte të shara mbi gjithë kalimtarët, para çdo lokali pranë të cilit kalonte, ngrinte duart sikur po kapte një automatik dhe “qëllonte” me gojë: dëdëdëdëdëdëdë. Reagimi i njerëzve të ulur në lokale ishte buzëqeshje, qeshje, hutim, ndjekje me sy e djalit derisa iu humbte nga sytë. Por, asnjeri nuk dukej se e merrte seriozisht. Nëse ky djalë do të rastiste që në vend të ajrit të kishte në duar një armë të vërtetë të karikuar, ç’do të bënte?
Ndjekja e ecurisë së zhvillimeve në Mynih përmes mediave gjermane më drejtoi mes të tjerash në faqen në “Facebook” të Policisë së Mynihut, një faqe e cila në orët e fundit ka fituar me disa dhjetëra mijëra ndjekës për shkak të menaxhimit efektiv dhe eficient që po i bën krizës së krijuar në qytet nga sulmi në qendrën tregtare, me pasojë vdekjen dhe plagosjen e shumë njerëzve të rastësishëm. Një element shumë i rëndësishëm i punës së tyre duket se është shmangja e përhapjes së panikut dhe kufizimi i përhapjes së panikut përmes mediave, duke u kërkuar atyre dhe njerëzve që të mos përhapin lajme të pavërtetuara, të mos publikojnë foto dhe emra njerëzish pa kaluar më parë informacioni nga policia. Gjithashtu, një element tjetër me rëndësi është drejtimi i vëmendjes së të gjithë publikut e mediave bashkë te policia dhe besimi e respektimi i siguruar prej njerëzve për shkak të seriozitetit në trajtimin e krizës, përgjegjshmërisë së lartë, marrjes së situatës në dorë, dhembshurisë së treguar, reagimit të shpejtë për të ndihmuar të prekurit dhe transparencës së kujdesshme. Më tej edhe sjellja e diskutimi i njerëzve me njëri- tjetrin nëpërmjet komenteve elektronike dhe falënderimi në masë në adresë të forcave të rendit publik.
Kur sjell ndërmend zhvillimet në rastet e ndryshme të krimeve me shënjestër të caktuar të ndodhur në Shqipëri, kupton se në qendër të menaxhimit të krizës dhe pasojave në qendër të vëmendjes kanë qenë mediat dhe jo policia. Lajmet ende të pakonfirmuara, me emër dhe figurë shfaqen në media dhe arrijnë te njerëzit duke shkaktuar çoroditje dhe stres, por jo detyrimisht duke mundësuar më shumë transparencë. Njerëzit me besimin e lëkundur te policia nuk guxojnë të bashkëpunojnë aq sa duhet, nga frika se mund të bëhen dëshmitarë pa dashur dhe mund t’u cenohet jeta e tyre dhe e familjarëve.
Në media dëgjojmë debate mbi rrezikun nga terroristët, duke i lidhur ata veçanërisht me prirje të caktuara apo të diktuara fetare, ndërkohë që pakgjë ndërmerret që njerëzit të paralajmërohen se si të mos bëhen pre e thirrjeve për rekrutim, apo se si të ruajnë mendjen në kohë krizash ekonomike, sociale, personale.
Ka dhe do të ketë edhe në vijim debat mbi si mund të përmirësohet cilësia e punës së policisë dhe ky artikull nuk merr përsipër të ezaurojë këtë temë. Por, është me vend që opinioni publik, mediat e policia t’i kushtojnë më shumë vëmendje asaj, duke vendosur fokus te parandalimi i sulmeve dhe duke pasur si elementë bazë pikërisht aftësinë për marrjen e situatës në dorë, dhembshurinë, reagimin e shpejtë për të ndihmuar të prekurit, nxitjen e bashkëpunimit të njerëzve me policinë dhe transparencën e kujdesshme nga policia, mediat dhe njerëzit vetë, fitimin e besimit, rritjen e përgjegjshmërisë për veprimet individuale, mediatike dhe shtetërore bashkë.