Të pathënat për poetin Moikom Zeqo nuk mbarojnë kurrë

Zeqos është një bestseller. Vëllimet e tij të njëpasnjëshme shënjojnë strukturë dhe arkitekturë të përsosur. Kjo ndodh kështu se vetë Moikomi qysh herët ka veshur kostumin klasik të Uollt Uitmanit, gjetjet e tij poetike janë mistere gjer në pakufishmëri, si poet gjithë jetën ka qenë i vemëndshëm, nuk është tunduar, ngjizjet e para kanë qenë gurët e themelit, qysh njomzak u nis me mision, shkroi me energji dhe kreativitet, bibël e kuran pati vetëm artin, ju puqën të dyja e shkruara dhe gojtaria, qe i ftilluar dhe kur Drini i Bardhë vinte turbull, ishte kundër çaparashitjeve, stolisi me fjalë dhe të paimagjinueshmen, midis 1000 poetëve ai njihet për identitetin e tij, për fatet e vendit e coptuan dhe e burgosën millosheviçët, vetvetishëm është thesar kulturor, bredhitë si endacak edhe nëpër kasolle i bën mirë, lulja e ajkës së ajkës qe atdheu, instikti dhe shqisa e reagimit janë armët e tia, kurdoherë vërshoi si biblik dhe supersticioziteti qe për të bash legjitim, kryepari diti ta kompozojë poezinë, muza e tij u përplas me të keqen, kundroj afër dhe larg, e kapi poezinë për briri dhe nuk u mor me cingërima, ka sy të xixëllimtë edhe kur u mor me alkiminë e fjalëve të padëgjuara, i besonte realitetit të çastshëm, ku kapte në grackë motivet, shkruan poezi të brishta e teknikisht të thjeshta, në asi latyrimesh hodhi grepin e gjeti të mirën ku humneronte vdekja, u mor dhe me etimologjirat, i pëlqen këngët e qëmotëshme, shpirti i tij nuk pati kurrë erozion, shkruan me stil novatori, merret me jetët e pavëzhguara, i gjithë arti i tij ka vizion estetik, edhe pse u mor me botën e iluzionit lexuesin e cyti drejt modernitetit, diti të mjelë në përditshmëri fabula edhe kur plasi sheshit hajnia, shkruan me gjuhë kancelarie, dëshpërimthi merret edhe me pakuptimësitë, varshmëri ka vetëm nga poezia, me klasë e hijeshi lufton cinikët, e mori në poezi statusin e shënjtorit se është në shërbim të popullit, është bajagi i lexueshëm edhe kur në ndonjë poezi shkëputet nga realiteti, si i fisshëm në një varg vetjesh dizajnoi poezi të mprehta, tavolina e punës është pa grimër, me gusto letrare flet me gjuhën e pamjeve dhe me gjuhën e fjalëve, di të pluksojë dhe me nuancat linguistike, dëshmitë lëndore janë gjuha e tij eprore, si poet dezintoksifikoj shpirtin nga kurthet e intriganëve, i baraspeshoj imazhet, me qashtërsi e jo ngutazi gjethet e mendimeve i tha troç, qysh atëmot lektron gjuhën shqipe, edhe pse me çka su mor poezia mbeti dashuria e tij më e madhe, si pakkush e me rrjedhje të qelibarta i tha ngjatjeta dhe prostitutës, depërtoj dhe në bodrumin e nënvetëdijes, kësilloj dha e po jep shumëçka, shkëlqen në gramatikën e kohës, si rrallkush merret edhe me anën tjetër të hënës, edhe kur është i painterpretueshëm nuk bie në balturina, asesi mbetet poet i dorës së parë, këtejpari e sidozot ka qukapitur edhe kur binin bashkë pika shiu e plumbash, mbetet fakultet më vete, në këtë dreq vend u përpoq t’i ul në tokë hyjnitë, përtej dukjes është marrë me demonët e zinj dramatikisht, rrokje pas rrokjesh mbeti i pandryshueshëm, asgjësend se tuti poetin, e përtejmja është vesa e shpresës së tij, i gjithë arti i tij ka një rrjedhshmëri të pabesueshme, pandalshëmëria iu kthye në ves ( është në kërkim të poezive të humbura në Rrogozhinë), poezitë me nënk-

uptime vijnë nga që ai është një shpirt i pashprehur, pas çdo botimi e sheh të esëllt, legjendat dhe mitet i shikon me këmbë në tokë ( beson se në Shqipëri është një shkure që të kafshon si të jetë çakalleshë), shfleton e lëçit orë e çast, shtysë e madhe ka qenë familja, poezitë janë filozofike e me thellësi gjykimi, përpjestueshmërisht me realitetin ka ndarë dhe imagjinatën, asohere dhe sot muza e tij është prirur nga e drejta, ethosi vetjak rrethohet nga enigmat, ashpërsia ndaj së keqes është proverbiale, edhe pse ka një tis ngjashmërie me poet të mdhenj botëror Moikomi njihet si një rrap Libohove, vrapon pas poezive të flashkëta, as në jetë dhe as në art nuk ka qenë dredharak, poezitë i sythëzon edhe kur janë gur mali, papërcaktueshmëria dhe pakuptueshmëria janë pjesë e universit moikomian, kurrë nuk u bishtinoi dramave të tranzicionit të pambarimtë, shquhet dhe si eseist i sprovuar, edhe pse tek - tuk nazik sidozot sikur të jetë farë e gjak hyjnish e të ketë dhunititë e muzave librat e rinj po vijnë njëpasnjëshmërisht. Kështu ndodhi dhe me vëllimn voluminoz “Deti Kanibal” që për fat sot lexuesi e ka në duar. Vetë poeti Moikom Zeqo ( në vend të parafjalës) shkruan “Tërë poetika ime rikonstrukton të Shkuarën si një makinë kohe për të Ardhmen”.

SEFER PASHA