“Politikanët tanë ‘ pro- Trump’ dhe ‘ anti- Ramë’ - Estradë!*

tje pushteti do t'i përkasë popullit", nuk flet aq për krijimin e një epoke të re, sesa për dëshirën e vetëkuptueshme për të forcuar Amerikën. Ideja e proteksionizmit e Trump- it, ngjan më tepër për një Amerikë të mëvetëshme, sesa për një Amerikë për tërë botën. Ky kufizim, kontraston me globalizmin. Në mandatin e tij presidencial, Trump do të ketë sfidat e veta. Ai është kritikuar shumë dhe ndaj tij protestojnë ende. Madje edhe Papa Françesku e sfidoi me një ligjërim jo aq politik. E kam të vështirë të besoj në shkopin magjik të transformimit, ose të formulave të gatshme të zgjidhjes së problemeve vetëm nëpërmjet vullnetit politik. Ajo që më çudit, është se, si shumë politikanë dhe analistë në Amerikë dhe në botë, janë treguar ambiguidë dhe të dyfishtë? Nëse gjatë fushatës e shanin Trumpin, nënkuptohet, në formën e kredicizmit publik dhe të editorialeve, fill mbas fitores së tij, bënë atë që thotë formula e vjetër mesjetare: "Vdiq mbreti, rroftë mbreti!" Qëndrimi publik i Ramës për Trump- in gjatë fushatës, natyrisht sot, ka kuptimin logjik, se sa e nxituar është ngutja e karakterit virtual, apo spektakolar në politikë. Por nuk e besoj se Rama do të bëhet "viktima" e administratës së Trump- it, e se opozita në mënyrë mekanike do mundësojë që fitorja e Trump- it, të bëhet sipas thënies "Hocus- Pokus", edhe fitorja e saj në qershor të vitit 2017. Nuk funksionon, që prishja e shabllonit të një gabimi të bëhet me shabllonin e një gabimi tjetër. Por kjo gjë të bën të mendohesh se sa e lëvizshme, dinamike dhe konvencionale është vetë politika, edhe në rrafsh ndërkombëtar. Kjo mund të jetë një katarsis mendor edhe për politikanët sipërfaqësorë shqiptarë, të cilët virtualizohen dhe bëhen prestigjatorë të opinioneve. Amerika është një shtet federal me institucione shekullore dhe, vetëkuptohet, me një traditë demokratike të spikatur me shumë instrumente, filtra për të ruajtur ekuilibrimin dhe qëndrueshmërinë. Jam i bindur se marrëdhëniet e SHBA- ve me Shqipërinë mund të konceptualizohen në mënyrë racionale, dhe aspak në mënyrë irracionale, edhe në të ardhmen. Vetëm sipas kësaj logjike, që është substanciale. Duke përshëndetur ritualisht zgjedhjen e Presidentit të SHBA, Donald Trump, ne mund të strukturojmë dhe të ruajmë bindjen se Amerika, është vendi i përballimit të sfidave. Dhe përballimi i këtyre sfidave ka të bëjë edhe me të ardhmen e njerëzimit, jo vetëm të Amerikës. Vetëkuptohet, edhe të Shqipërisë. Ne duhet ta lexojmë mirë mesazhin amerikan. Në ceremoninë e Trump- it mori pjesë edhe kundërshtarja e tij politike Hilary Clinton. Dhe kjo bëhet që të mos ketë përçarje politike brenda kombit amerikan. Pra ka një kuptueshmëri të thellë dhe të shumanshme politike. Këtë gjë duhet të mësojnë dhe politikanët kundërshtarë të partive kryesore në Shqipëri, të cilët, për një patetizëm të vjetër ballkanik e paraqesin protagonizmin e tyre, gati si antagonizëm me "tjetrin". Po kështu, edhe përpjekjet për të treguar se disa nga aktorët kryesorë të politikës shqiptare kanë "përparësinë" e përkrahjes së Trump- it në raport me kryeministrin, më duken të ekstremizuara, madje estradeske. Natyrisht, unë kam parasysh këtu politikën institucionale dhe jo narcizizmin e personazheve. Opozita shqiptare është entuziazmuar së tepërmi nga zgjedhja e Trump- it. A do të ndikojë fitorja e tij apo edhe mbështetja e tij për ta sjellë në pushtet PD- në dhe opozitën aktuale? Është e natyrshme që, në rrafshin e politikës është shumë komode dhe një mjet i kërkuar, deri në imagjinatën më të skajshme kërkimi i alibive, apo i atu- ve për të ndryshuar një situatë të brendshme politike nga një faktor i jashtëm politik. A do të ketë ndikime? Në ç'sens? Në ç'drejtim? Votimi për zgjedhjet e përgjithshme politike në qershor 2017, është në fakt dhe në thelb ekskluziviteti i votuesve shqiptarë. Pra jo i një populli tjetër. Nuk mundet që ndërkombëtarët, kushdo qofshin ata, të jenë të pranishëm si votues të drejtpërdrejtë të zgjedhjeve në fjalë. Kjo është shumë serioze dhe e patjetërsueshme në politikë.

Si një njeri i letrave dhe që prej vitesh në analizat dhe në librat e mi kam funksionalizuar një optikë mbi partitë, duke njohur edhe shprehitë dhe pritshmëritë e elektorateve, të quajtur qoftë të majtë, të djathtë apo zona e ndërmjetme gri, mendoj qetësisht, pa apologji dhe pa asnjë lloj entuziazmi të rremë që nuk i hyn në punë askujt, se testimi i PS- së dhe i PD- së ( që përbëjnë partitë kryesore më të mëdha politike), do të jetë një çështje e realitetit dhe prirjes zhvillimore, progresive të popullit që voton.

GJENDJA JONË

Gjithmonë jam shprehur se opozita është një institucion kushtetues. Pra ligjërisht është atributi dhe kushti i zëvendësimit të pushtetit në qeverisje. Dhe opozita duhet respektuar në këtë aspekt. Jo çdo gjë që thotë opozita është vetëm shpifje, por natyrisht, në atë që quhet prirja e opozitës ndaj qeverisjes së këtyre 4 viteve, negativizmi i plotë dhe prirja për një apokaliptizëm total të shoqërisë shqiptare, mendoj se është një tepri dhe një absurditet, ndonëse dua që gjërat të ndryshojnë dhe defektet e qeverisjes aktuale të korrigjohen. Kjo është diçka e qartë dhe absolutisht normale.

Për 2017 unë jam shprehur që PS- ja i fiton zgjedhjet, por kjo atë duhet ta bëjë më të përgjegjshme, që të mos përsërisë gabimet dhe të shkëputet nga apologjizmi spektakolar, apo nga deliret shqetësuese të qeveritarëve tanë. Dialektika e procesit politik, do krijojë zhvillime të reja jo vetëm deri në qershor 2017, por sidomos mbas këtij caku kronologjik. Nuk besoj në suksese "epokale", por në disa veçori që dëshmojnë qoftë tendencën e ndryshimeve, qoftë edhe të një organizimi. Ka filluar dekriminalizimi apo funksionimi i vetingut. Vetingu është një arritje juridike për strukturën juridike të Shqipërisë. Është kontestuar si ekstra juridike. Madje nga aktorët e opozitës është qua- jtur edhe si antikushtetuese. Gjykata Kushtetuese e dha verdiktin e saj. Dhe unë mendoj që vetingu do të veprojë. Marrim deputetët e Shqipërisë si subjekt i vetingut ( jo vetëm i gjyqtarëve të korruptuar, por për analogji, ose edhe për ringjalljen e besimit te Drejtësia). Si ka mundësi që mbas 25 vjetësh, deputetët në Kuvendin e Shqipërisë të përfaqësojnë një numër të madh njerëzish shumë të pasur, por pa atribute të personalitetit të vërtetë dhe gati anonimë?! Nuk di, a ka ndonjë deputet të varfër në këtë Kuvend? A do të ketë në të ardhmen ndonjë të varfër? S'e besoj! Si ka mundësi që mbas 25 vjetësh, të vërtetohet se në këtë Kuvend kanë pasur mandat deputetë seksomanë, trafikantë prostitutash dhe të drogës? Këto janë pyetje të mëdha për politikën shqiptare. Këto pyetje i bën populli, i cili nuk është i pasur, por ka probleme të mprehta ekzistenciale. A mund të pajtohemi me maksimën zhgënjyese dhe mashtruese se "Vetëm të pasurit e meritojnë politikën", se "Politikanët përbëjnë një sekt njerëzish me atribute dhe privilegje jo vetëm të pasurisë, por edhe të pushtetit, të dallueshëm dhe në kontrast me votuesit e tyre të varfër, pra me vetë popullin, që kinse e quajnë Sovrani"? Procesi i skualifikimit të personazheve të tillë banalë ka të bëjë edhe me përfaqësimin adekuat të elektorateve në politikë. Do të ishte mirë që, nga 140 deputetë të kishte paktën 120, apo 100 deputetë ( deputetët janë tepër të kushtueshëm). A do të ketë personalitete të vërtetë të zgjedhur në Kuvendin e vitit 2017? A do të ketë një ndryshim kopernikan në të zgjedhurit dhe përfaqësimin politik? Më vjen keq, por nuk kam fuqi të besoj se parlamenti i vitit 2017, përveç spastrimit nga ata që vunë në lëvizje terminologjinë "me rekorde kriminale", do të jetë më i kulturuar, më profesional, me figura autoritative, me njohës të mençur të problemeve të ekonomisë, të kulturës, të politikës të brendshme dhe të jashtme, pra njerëz me dinjitet dhe përgjegjësi serioze, për të zgjidhur sfidat dhe problematikat që mund të jenë shumë të mëdha, e shpesh të papritura dhe të rënda.

Para ca ditësh, ishte 21 janari i vrasjes së katër njerëzve të pafajshëm nga pushteti i Berishës, ku edhe Basha ka përgjegjësinë e tij si ish- ministër i Brendshëm. Kam qenë vetë në demonstratë. I kam ndjerë plumbat që fërshëllenin jo shumë larg pozicionit tim dhe kam parë me sytë e mi vrasjen e njërit prej të katërve. Kam ndjerë edhe efektin e gazit lotsjellës që hodhi policia, mbufatjen e syve dhe vështirësitë e frymëmarrjes. Pse nuk është zgjidhur ky krim mbi publikun, që është krim shtetëror? A mund të ketë natyralitet dhe amnisti krimi shtetëror? Kurrë nuk mund të ketë! Jo vetëm amnisti, por kryesisht jo amnezi. Kjo është e trishtueshme, gati ulëritëse. Kush e mban përgjegjësinë? Si ka mundësi që mbas kaq vjetësh, të mos ketë asnjë përparim dhe asnjë verdikt për vrasjen makabre të 4 të pafajshmëve në bulevard?! Kjo të kujton situatat absurde të parabolave të Franc Kafkës.