Nis restaurimi i kishës “Fjetja e Shën Mërisë”, historia e veçantë e ikonostasit
“Vend i bekuar nga Zoti! Lart qielli, poshtë toka; në mes është Sopiku i Pogonit, në Dropull, në lartësitë e malit të Nemërçkës, filluam sot restaurimin e kishës Fjetja e Shën Mërisë, me ikonostasin më të veçantë në vend - një mrekulli e duarve të sopiqotëve në mes të mrekullisë së natyrës!”, shkruan ministrja Mirela Kumbaro duke falënderuar Shoqatën e Sopiqotëve në SHBA dhe Kishën Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë për bashkëpunimin dhe dashurinë për Trashëgiminë Kulturore. Ajo e jep në këtë mënyrë lajmin për nisjen e restaurimit të kishës.
Vite më parë, restauratori Frederik Stamati ka treguar edhe historinë e veçantë të ikonostasit.
“Gjithmonë është thënë në fshat se për gdhendjen e ikonostasit, amvonit dhe proskinitarit punuan babë e bir. Babai ishte më mjeshtër. Ai vdiq akoma pa përfunduar vepra e mrekullueshme që po krijonin. Punën e vazhdoi i biri. Ajo mbaroi mbas tridhjetë vjetëve. Po ta shikosh me kujdes të gjithë atë çka ata krijuan, dallohet menjëherë ndryshimi në nivelin artistik. Për herë të parë këtë e kam dëgjuar në vitin 1981, për herë të fundit në Sopik nga një banor i vjetër përpara disa muajve”.
Fatbardha Shkupi, historiane e artit, e ka trajtuar këtë temë në studimin “Mjeshtër shqiptarë, dekoratorë që kanë punuar në Bullgari, Maqedoni dhe në Shqipëri”, të botuar në revistën “Monumentet”, viti 2002. Po e citojmë: “Do të përpiqemi të nxjerrim në pah njërin nga artistët Nikolla Dibranin e ardhur nga Magarova, pranë Manastirit dhe ( që) u vendos në familjen e vet në fshatin Lashovë, pranë Leskovikut, gjatë mbretërimit të Ali Pashë Tepelenës. Ai kishte dy djem Dhimitrin dhe Vasilin që u bënë edhe ata skulptorë. Ai ka punuar me arkitektin Petro Korçari. Ali Pasha u kishte premtuar fshatarëve të Sopikut që t’u bënte një kishë me një ikona bartës madhështor për nder të tre priftërinjve martirë: Kostandini, Panajoti dhe Joani të vrarë nga pushtuesit. Në të njëjtën kohë ky fshat kishte mbajtur anën e tij gjatë luftës kundra suliotëve.
Mjeshtri Nikolla në këtë kishë të “Fjetjes së Shën Mërisë” kompozoi një ikona bartës të madhërishëm me pjesë të daltuara rreth dy shtyllave dhe gjysmëhënza të ngarkuar mjaft me lule, helika e fazanë. Madhështia është paraqitur nga shqiponjat kartiatide me fletë të shpalosu- ra që bartin baldakinin e Atikës, një thesar i vërtetë lulëzor dhe fantastik, ku profilohen dragonj dhe shumë kafshë të tjera mitologjike, të rrethuara prej helika trëndafilash, gjethe lisi dhe metope me nga tri lule. Shumë nga këto sim-