Blerina Ago: Nuk ka më kohë për të humbur, Shqipëria ka nevojë për turizëm cilësor
Prej tri javësh u zhvilluan takime dhe trajnime, të fokusuara në turizmin dhe idetë inovative me impakt social Ago tregon eksperiencën amerikane, risitë dhe ç'do të bëjë në vijim
Blerina Ago është një prej 100 sipërmar rësve të rinj të cilët u përzgjodhën nga Departamenti i Shtetit Amerikan dhe Fondi Gjerman Marshall duke u bërë pjesë e "Young Transatlantic Innovation Leaders Initiative". Për thuajse tri javë ajo zhvilloi një sërë takimesh, por dhe trajnimesh, të fokusuara kryesisht në turizmin dhe idetë inovative me impakt social. E sapokthyer andej, Ago tregon eksperiencën amerikane, risitë që mori dhe ç'do të bëjë konkretisht në vijim. E njohur si Blerina e Rafting, ajo nuk kishte si të mos provonte dhe kanionet në Kolorado, ndër më të famshmet, dhe krahasimi i tyre me kanionet e Osumit. Ajo thotë se vendit tonë i nevojitet një turizëm cilësor, ndërsa thekson se nuk ka më kohë për të humbur.
Blerina, sapo je kthyer nga Amerika, si të duket, çfarë ndjesie ke?
Jam kthyer me shumë mall dhe ide të reja, që mezi po pres t'i shoh të realizuara. Kjo eksperiencë më ndihmoi të rivlerësoj potencialin e madh që ka Shqipëria dhe mundësitë e pafundme që ne kemi përditë për të përmirësuar jetën tonë dhe për ta bërë Shqipërinë një vend më të mirë për të rinjtë, si gjenerata e ndryshimeve nëpërmjet sipërmarrjes dhe ideve inovative me impakt social.
Disa muaj më parë ti u përzgjodhe mes 100 sipërmarrësve të rinj evropianë nga Departamenti Amerikan i Shteteve të Bashkuara dhe Fondi Gjerman Marshall duke u bërë pjesë e "Young Transatlantic Innovation Leaders Initiative"; si aplikove?
Ndodhi shumë rastësisht. Informacionin e gjeta të publikuar në median sociale të Ambasadës Amerikane në Tiranë dhe sapo e lexova m'u duk programi i duhur, ardhur në kohën e duhur, i cili jo vetëm do forconte aftësitë e mia për mendimin strategjik, por gjithashtu do më ndihmonte në zbatimin më të shpejtë të të gjitha iniciativave ndërmarrë në këto vite lidhur me turizmin, zhvillimin rural, edukimin dhe mirëpunësimin e të rinjve.
E prisje të ishe një nga këta 100 të rinj?
Në fakt ishte një aplikim shumë konkurrues, i cili kishte tërhequr interesimin e mbi 650 të rinjve sipërmarrës nga e gjithë Europa që kishin një ide inovative biznesi me ndikim social në vendin e tyre. Jam krenare dhe e lumtur që përfaqësoj Shqipërinë me "Albanian Adventure Resort", një projekt kaq domethënës për Ballkanin dhe i rëndësishëm për zhvillimin e qëndrueshëm të turizmit, rritjen e ekonomisë rurale, edukimin dhe angazhimin në mirëpunësim të grave dhe veçanërisht të të rinjve.
Më shumë se tri javë në Amerikë, na trego pak për aktivitetet aty, trajnimet?
Ishte një eksperiencë fantastike. Gjatë këtyre 3 javëve unë pata mundësinë të eksploroja më shumë rreth ekosistemit të startup- eve dhe zhvillimit të sipërmarrjes në përmirësimin e jetës së komunitetit. Gjatë javës së parë në Uashington pata mundësinë të vizitoja Departamentin Amerikan të Shtetit dhe Fondin Gjerman Marshall. U njoha me sipërmarrës nga Europa dhe Amerika, duke u bërë pjesë e një rrjeti transatlantik që forcon bashkëpunimin mbi sfidat rajonale dhe globale në frymën e Planit Marshall. Pata privilegjin të takohesha me zyrtarë amerikanë dhe ekspertë ndërkombëtarë. Marrëdhëniet transatlantike Shqipëri- SHBA dhe bashkëpunimi ndërkufitar midis vendeve europiane për inovacion janë thelbësore për të ndërtuar ekosisteme sipërmarrjeje të nivelit botëror. Qëllimi im nëpërmjet këtij programi 1- vjeçar është mësimi i praktikave më të mira në lidhje me këtë, të ndërtoj marrëdhënie profesionale ndërkombëtarisht dhe të punoj në Shqipëri për zhvillimin e ekosistemeve lokale përmes iniciativave të shumta, duke përfshirë kon- tributin në hartimin e politikave në mbështetje të tyre. Në Kolorado qëndrova në Denver dhe gjithashtu vizitova Boulder dhe Buena Vista me qëllimin për të eksploruar në terren qendra të turizmit aventurë, për të takuar operatorë ndërkombëtarë në kërkim të destinacioneve të reja për klientët e tyre dhe për të mësuar mbi një model të ri universitar i përshtatur për inovatorët, udhëheqësit dhe sipërmarrësit socialë të gjeneratës së ardhshme. Sigurisht që të gjithë morën një ftesë të hapur për të vizituar Shqipërinë në çdo kohë.
Çfarë mësove nga Amerika?
Me impresionoi se si mbrohej guximi i gjeneratës së ardhshme, në mënyrë që arsimimi dhe edukimi i tyre të ndiqte jetën inovatore dhe të kontribuonte në zgjidhjen e sfidave më të vështira me të cilat ballafaqohet bota sot.
Është interesante se Kolorado ka një ekosistem të ri startup- i dhe tani po diversifikon ekonominë e saj nga nafta dhe gazi për t'u fokusuar më shumë në segmente të tjera relevante përmes promovimit të sipërmarrjes. Bujqësia, prodhimi, minierat dhe turizmi janë sektorët më të mëdhenj të zhvillimit ekonomik atje. Denver mikpriti 31.5 milionë vizitorë në 2016, ku 17.3 shpenzuan të paktën një natë atje, duke vendosur edhe një rekord të ri turistik, sipas një studimi nga "Longwoods International", një firmë kërkimore turistike. Që kur votuesit e Denverit miratuan një rritje të taksave në vitin 2005 për të financuar rritjen e marketingut të turizmit, turizmi është trefishuar krahasuar me ritmin e mesatares kombëtare, me një rritje prej 62 për qind, krahasuar me 22 për qind në nivel kombëtar. Totali i shpenzimeve sipas sektorit për 2016 është për akomodimin $ 1.57 milion; për transportin $ 1.05 milion; për ushqimi dhe pije $ 1.52 milion dollarë; shitja me pakicë e të mirave $ 660; argëtimi dhe aktivitetet e rekreacionit $ 476 milionë dollarë.
Ekziston një potencial i madh për shkëmbimin transatlantik midis Shqipërisë dhe Kolorados në këtë drejtim. Duke ecur përpara, do të punojmë në lehtësimin e platformave për të ftuar sipërmarrës, investitorë dhe njerëz të tjerë ndërkombëtarë në ekosistemet start- up për të krijuar vetëdije rreth Shqipërisë. Jam shumë e entuziazmuar për hapat e ardhshëm. Faleminderit Departamentin Amerikan të Shtetit dhe Fondit Gjerman Marshall dhe gjithë personave që më pritën, pasi e bënë qëndrimin tim absolutisht të mahnitshëm!
Besoj që ke bërë edhe rafting në Kolorado; si ishte si eksperiencë?
Sigurisht që s'mund të largohesha nga Kolorado pa provuar rafting. Zgjodha të lundroja në Browns Canyon në Buena Vista, Monument Kombëtar i Kolorados. Lumi i Arkansasit konsiderohet gjerësisht si destinacioni më popullor në SHBA, dhe mënyra më e mirë për të përjetuar madhështinë e kanionit është rafting. Karvani i gomoneve në lumë prej më shumë se 110.000 në vit dhe peshkatarët që shkojnë aty e kualifikojnë si një nga destinacionet më popullore në Amerikë për sportet ujore. Browns Canyon ofron mundësi të shumta re-