Raporti sekret: "Njazi Lleshi, Dodan Përmeti dhe Spiro Gjika, u dënuan për kontrabandë valute"
Zbulohet dokumenti sekret i vitit 1970 për dënimin e disa prej sportistëve të Kombëtares "Furnizues me dollarë i këtyre, kanë qenë persona të ndryshëm, si Jani Meksi, djali i një të burgosuri, Besnik Kodra, njeri pijanec etj.".
Në izolimin e plotë ku ndod hej Shqipëria gjatë gjithë periudhës së regjimit komunist të Enver Hoxhës deri në vitin 1990- të, përveç atyre që dilnin jashtë shtetit për arsye pune, si diplomatët, Marina Tregtare apo Agroeksporti, të vetmit shtetas që u jepej mundësia që të dilnin ndonjëherë jashtë, ishin artistët dhe sportistët, të cilët me dietat minimale që u jepte shteti i asaj kohe, nuk kishin mundësi që të blinin në shtetet ku ata shkonin diçka për vete apo familjarët e tyre. Por duke kursyer apo marrë ndonjë ushqim të thatë me vete, ata i përdornin dietat e tyre për të blerë ndonjë gjë të vogël, si: paketë cigare "Marlboro", çakmak, sapun, syze, letra bixhozi, ( kështu quheshin letrat në atë kohë), apo në rastin më të mirë ndonjë bluzë me krahë të shkurtër, që kushtonte më lirë. Por nisur nga dëshira e madhe që kishin shqiptarët në atë kohë për të pasur diçka ndryshe nga të tjerët, detyroheshin që të grumbullonin disa dollarë më tepër sa e lejonte rregulli, apo monedha floriri ( Napolon flori apo Gjel) dhe fshehurazi doganierëve t'i nxirrnin ato jashtë për të blerë diçka më shumë. Si p. sh. orë dore ( një Gjel floriri jepej për dy ora "Atllantic"), magnetofon, apo në rastin më të mirë, një aparat televizori. Mirëpo nxjerrja e valutës ( dollarë, monedha floriri) jashtë shtetit më shumë se sa e lejonte ligji për ata shtetas që dilnin jashtë, konsiderohej kontrabandë dhe në bazë të ligjeve në fuqi të Kodit të Procedurës Penale, quhej krim kundër shtetit dhe ata që kapeshin me këtë gjë, në rastin më të mirë përjashtoheshin nga puna apo sporti, ndërsa në rastin më të keq dënoheshin deri me burg. Për nxjerrjen e monedhave të floririt ( Gjel apo Napolon) jashtë shtetit, sportistët kryesisht, detyroheshin që të përdornin lloj- lloj mënyrash për t'i shpëtuar kontrollit të doganierëve vigjilentë. Një prej këtyre mënyrave, ishte futja e tyre në kutitë e qumështit që prodhoheshin në kombinatin ushqimor "Ali Kelmendi" në Tiranë, gjë e cila bëhej që në momentin e prodhim- it dhe sportisti që e bënte atë, detyrohej që kur të vinte nga jashtë, t'i sillte ndonjë gjë punëtorit të "ushqimores" që ja mundësonte atë marifet. Një prej tyre që e ka pohuar vetë këtë fakt publikisht gjatë një emisioni televiziv ( Histori me zhurmues, Tv Klan, viti 2011), është legjenda e sportit shqiptar, Ajet Toska, Mjeshtër i Sportit në hedhjen e çekiçit. Kështu që nga fillimi i viteve ' 60- të kur Shqipëria komuniste u shkëput nga Bashkimi Sovjetik dhe vendet e tjera të Europës Lindore dhe i mbylli kufijtë e saj, e deri në vitin 1990, një numër i madh shtetasish shqiptarë që u jepej mundësia për të bërë "rrugë jashtë", kryesisht sportistë dhe artistë, janë akuzuar dhe dënuar për "kontrabandë". Ndër ta ka pasur edhe mjaft per- sonazhe të njohur, artistë dhe sportistë me emër të cilët kanë vuajtur edhe dënimin me burg. Si p. sh. në rastet e para që janë të njohura publikisht, është ai i Skënder Halilit, mjeshtrit të madh të futbollit të ekipit "17 Nëntori" i Tiranës ( emrin e të cilit sot e mban fusha sportive e ekipit Tirana), i cili në fundin e viteve ' 60- të, u dënua me burg vetëm për dhjetë dollarë që iu gjetën mbi normën dhe dietën e lejuar. Raste të tilla kanë ndodhur edhe në vitet që pasuan me sportistë dhe artistë të tjerë, të cilat tashmë janë të njohura edhe prej publikimit në shtypin e pas viteve ' 90- të. Si p. sh. shtangisti, Aleksandër Kondo, kampion absolut për disa vite me radhë, i cili në vitin 1984 u dënua me prerjen e trajtimit ushqimor dhe mospjesëmarrje në disa aktivitete ndërkombëtare, vetëm për një revistë pornografike që doganierët e Rinasit ia gjetën të fshehur në trup?! Apo rasti tjetër i futbollistëve të ekipit "Flamurtari" të Vlorës në mesin e viteve ' 80- të, të cilët gjatë kthimit nga Spanja ( ku u ndeshën me ekipin "Barcelona" për Kupën e Kampionëve të Europës), u ndaluan në doganën e Hanit të Hotit, pasi kishin blerë më shumë plaçka se u lejohej. Si p. sh. mbrojtësit të famshëm, Rrapo Taho, doganierët i morën një fustan nusesh, që ai e kishte blerë për një person të familjes. Por kjo gjë që ndodhi me Tahon dhe disa shokë të tij të ekipit, të cilëve iu sekuestruan radiomagnetofona etj., ishte gjysma e së keqes. Pasi po atë ditë, në autobusin e tyre u gjet edhe një revistë pornografike, për të cilën ekipi do të kishte jo pak telashe?! Edhe pse "Flamurtari" i famshëm i atyre viteve bëri një epokë, duke kaluar disa herë turet në kupat e Evropës, regjimi komunist nuk i toleronte aspak. Ata duhet t'i nënshtroheshin të gjitha ligjeve dhe rregullave në fuqi, si të gjithë të tjerët?! Ndërsa, siç thamë pak më lart këto gjëra janë tashmë të njohura, në shkrimin e sotëm po publikojmë një dokument arkivor të vitit 1970, ku Prokurori i Përgjithshëm i Republikës, Lefter Goga, me anë të një raport- informacioni, njofton udhëheqjen e lartë lidhur me "implikimin e disa sportistëve të ekipit "Partizani", në kontrabandë valute". Dhe sportistët që kanë emrat aty, janë ish- yje të futbollit e basketbollit shqiptar, trajnerë dhe lojtarë të ekipeve kombëtare, si futbollisti Spiro Gjika, basketbollistët, Novruz e Dodan Përmeti, legjenda të basketbollit shqiptar ndër vite. Krahas këtyre emrave të njohur që prej vitesh mbajnë edhe titujt më të lartë si "Mjeshtër i Madh", etj., në dokumentin në fjalë përmendet edhe mjeku i shquar i ekipeve kombëtare, dr. prof. Lluka Heqimi, një profesionist dhe njeri model, si atëherë dhe sot. Raportinformacioni në fjalë, i është dërguar Hysni Kapos, sekretar i Komitetit Qendror të PPSH- së që mbulonte në rrugë partie organet e diktaturës së proletariatit, ( Ministria e Brendshme, Ministria e Mbrojtjes, Sigurimi i Shtetit, Hetuesia, gjykatat, prokurorinë, etj), i cili ka vënë dhe shënimin përkatës në atë dokument. Këtë raport- informacion të Prokurorit të Përgjithshëm ku propaganda e asaj kohe dhe ligjet strikte diskriminuese të regjimit komunist në fuqi kanë tentuar të përlyejnë dhe t'iu nxjerrin jo pak telashe emrave nga më të mëdhenjtë e sportit shqiptar, po e publikojmë të plotë dhe pa e cen-