Bashkim Asllani: Gjykatat, qëndrim diskriminues ndaj ish- ushtarakëve
Avokati i shoqatave të ushtarakëve replikë me ish- kryetarin e Kushtetueses, Fehmi Abdiu “Padia plotësonte kushtet legjitime”
Çështja kushtetuese e ngritur kishte lidhje të drejtpërdrejtë me interesat jetësore, ekonomike dhe sociale të shoqatave kërkuese dhe anëtarëve të tyre. Prandaj, edhe refuzimi i saj për të trajtuar çështjen e ka thelluar antikushtetutshmërinë, madje duke shkelur edhe vetë vendimet e Gjykatës Kushtetuese, një rast ky i paprecedent. kategorinë e akteve që parashikohen nga neni 116 i Kushtetutës. Ish- Kryetar, sikurse sqarova edhe pak më lart, është nonsens juridik të thuash që një subjekt ka të drejtë të paraqes kërkesë për një ligj, vendim të Këshillit të Ministrave apo vendim të Gjykatës së Lartë, dhe i njëjti subjekt nuk ka të drejtë aksesi për një vendim unifikues. Neni 116 i Kushtetutës nuk duhet vlerësuar dhe analizuar i ndarë nga neni 131, 134/ h i Kushtetutës dhe neni 49 i ligjit Nr. 8577, datë 10.2.2000, "Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Shqipërisë."
Konkretisht këto dispozita përcaktojnë se organizatat/ shoqatat hyjnë në kategorinë e subjekteve, të cilat kanë të drejtë/ legjitimohen për të paraqitur kërkesë përpara Gjykatës Kushtetuese. Neni 49/ 3/ d i ligjit funksional të Gjykatës Kushtetuese sanksionon qartë se, "Të drejtën për të filluar një kontroll mbi pajtueshmërinë e ligjit ose akteve të tjera normative me Kushtetutën ose marrëveshjet ndërkombëtare e kanë edhe: … d) organet e bashkësive fetare, partitë politike, organizatat, kur pretendojnë se ligji ose akti normativ cenon veprimtarinë e tyre dhe të drejtat dhe liritë e anëtarëve të tyre..." . Akti në fjalë, Vendimi Unifikues nr. 3/ 2016, jo vetëm që cenon rëndë liritë dhe të drejtat e anëtarëve të shoqatave, por është një akt i marrë në shkelje shumë të rënda procedurale dhe një akt përmes të cilit Gjykata e Lartë i jep të drejtë vetes të rivërë në fuqi ligje të shfu- qizuara më parë nga pushteti legjislativ.
Në lidhje me këtë moment, praktika e vetë Gjykatës Kushtetuese është tejet e konsoliduar dhe e qartë, për fat të mirë. Për ta konkretizuar sa sipër po i referohem vetëm disa vendimeve të Gjykatës Kushtetuese, në të cilat ajo ka përcaktuar qartë kushtet që duhet të plotësohen në mënyrë që një shoqatë/ organizatë të legjitimohet për t'iu drejtuar gjykatës.
Gjykata Kushtetuese, në Vendimin nr. 35, datë 10.10.2007, Vendimin nr. 9, datë 19.03.2008, Vendimin nr. 33, datë 24.06.2010, Vendimin nr. 31, datë 18.06.2010, Vendimin nr. 24, datë 24.07.2009, Vendimin nr. 11, datë 06.04.2010 dhe Vendimin nr. 7, datë 12.03.2010, ka arsyetuar se, "Shoqatat ose organi- zatat e tjera janë përcaktuar në nenin 134, pika 1, shkronja "f" të Kushtetutës si subjekte që ushtrojnë në mënyrë të kushtëzuar të drejtën për t'iu drejtuar gjykatës, duke pasur legjitimitet kushtetues vetëm për çështjet që lidhen me interesat e tyre ( Shih vendimin e Gjykatës Kushtetuese nr. 35, datë 10.10.2007). Ato kanë detyrimin për të provuar lidhjen e domosdoshme, të drejtpërdrejtë dhe të individualizuar që duhet të ekzistojë ndërmjet veprimtarisë ligjore që ato kryejnë dhe çështjes kushtetuese të ngritur. Interesi për të vepruar duhet të jetë i sigurt, i drejtpërdrejtë dhe vetjak." Tek të gjitha këto vendime që citova më lart, të cilat kanë vendosur kufijtë ligjor dhe kushtetues që duhet të plotësoje një shoqatë, për t'u legjitimuar përpara Gjykatës Kushtetuese, i nderuar Z. Fehmi keni qenë anëtar i gjykatës, duke dhënë dhe kontributin tuaj personal në këtë drejtim.
Nëse analizohet rasti konkret në dritën e këtyre kushteve apo kritereve legjitimuese, rezulton se kërkesa i plotësonte të gjitha kushtet e vendosura nga vetë gjykata për t'iu drejtuar asaj. Çështja kushtetuese e ngritur kishte lidhje të drejtpërdrejtë me interesat jetësore, ekonomike dhe sociale të shoqatave kërkuese dhe anëtarëve të tyre. Prandaj, edhe refuzimi i saj për të trajtuar çështjen e ka thelluar antikushtetutshmërinë, madje duke shkelur edhe vetë vendimet e Gjykatës Kushtetuese, një rast ky i paprecedent.
Prandaj i nderuar, arsyetimi Juaj nuk qëndron në asnjë pikë të tij, dhe Shoqatat e Ushtarakëve kanë qenë në të drejtën e tyre ligjore dhe Kushtetuese. Refuzimi i Gjykatës Kushtetuese për të trajtuar themelin e çështjes lidhet pikërisht me faktin që, Gjykata ka qenë e ndërgjegjshme për papajtueshmërinë me Kushtetutën të Vendimit Unifikues nr. 3/ 2016, por edhe pse formalisht ajo është garante e Kushtetutës, për të mos dalë kundër një rryme të fortë anti- ushtarake që po vegjeton për gati tridhjetë vjet me radhë, ajo zgjodhi rrugën e antikushtetutshmërisë. Avokati i shoqatave të
ushtarakëve, Bashkim ASLLANI