Dëmshpërblimi i të përndjekurve - detyrim kushtetues, jo lëmoshë

vendi aktual që duke iu referuar Rezolutave të Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Europës dhe konkretisht Rezolutës nr. 1096 ( viti 1996) "Masat për të çrrënjosur trashëgiminë e sistemeve totalitare komuniste". Rezoluta nr. 1481 ( vitit 2006) " Domosdoshmëria për dënimin ndërkombëtar të krimeve të regjimeve totalitare komuniste" si dhe vendimeve të Konventës së Parë Kombëtare të Unionit Mbarëkombëtare për Integrimin e të Përndjekurve Politike dhe të Qendrës Shqiptare të Rehabilitimit të të Mbijetuarve të torturës" Për dënimin e krimeve të komunizmit në Shqipëri", datë 12.05.2006 në pikën 15 të Rezolutës të miratuar nga ky Kuvend: " Mbështet hartimi i një strategjie kombëtare për eliminimin e pasojave të totalitarizmin gjysmë shekullor në Shqipëri dhe fton institucionet shtetërore të përmbushin të gjitha detyrimet ligjore lidhur me statusin e të përndjekurve politikë për integrimin, arsimin, punësimin, strehimin dhe dëmshpërblimin e tyre në një kohë sa më të shpejtë". Pra, qeveria në këtë rast s? ka bërë asgjë tjetër veçse ka përmbushur detyrimin e saj ligjor, e theksoj detyrimin ligjor kushtetues.

Nga ana tjetër, sipas të Drejtës Ndërkombëtare bashkëkohore konkretisht: Deklarata e Parimeve Themelore të Drejtësisë për vikti- mat e krimeve dhe të abuzimit me pushtetin, aprovuar me Rezolutën e Asamblesë së Përgjithshme të OKB viti 1985 / "Viktimat kanë të drejtën për dëmshpërblim të menjëhershëm për dëmin e pësuar, dhe, se shtetet duhet të përpiqen të parashikojnë kompensim financiar". Ligji i datës 29.07.1993 nr. 7748 "Për Statusin e ish - të dënuarve dhe të përndjekurve politikë nga sistemi komunist", obligon shtetin demokratik që pavarësisht nga vështirësitë me të cilat ndeshet shteti dhe shoqëria shqiptare e ka detyrë dhe përgjegjësi morale e historike që të respektojë dhe të marrë masa konkrete për realizimin e së drejtës ligjore të dëmshpërblimit e kompensimit këtij grupimi të madh, të konsiderueshëm, të orientuar historikisht e politikisht. Duke sintetizuar në një të Drejtat Kushtetuese Dispozitat ligjore në fuqi në Republikën e Shqipërisë, përfshi Kodin Penal etj. si dhe detyrimet nga e Drejta Ndërkombëtare, në funksion të përmbushjes edhe të detyrimeve që shtron integrimi në radhën e shteteve demokratike europiane, parimi i drejtësisë ka marrë në konsideratë edhe interesat e tjera të shoqërisë, si dhe interesin publik në tërësi duke pasur synimin kryesor zvogëlimin ( pa arritur dot objektivisht zerimin) e pasojave të këtyre padrejtësive përmes përcaktimit të grupimeve përfitues, masës së dëmshpërblimit, shtrirjes në kohë të tij etj., në mënyrë që zgjidhja të jetë e qëndrueshme, efektive. Parimi i barazisë kërkon ndalimin e diskriminimit dhe trajtim të barabartë në të drejta e të gjithë viktimave. Duke qenë të vetëdijshëm se dëmshpërblimi dhe kompensimi në tërësi janë detyrime pozitive të shtetit për integrimin dhe rehabilitimin e kësaj kategorie njerëzish në shoqërinë shqiptare. Pra, filli kryesor i këtij ligji është respektimi i dinjitetit të barabartë të çdo personi që për shkak të burgosjes apo përndjekjes politike gjatë regjimit komunist përfiton interesin publik në tërësi duke pasur synimin kryesor zvogëlimin ( pa arritur dot objektivisht zerimin) e pasojave të këtyre padrejtësive përmes përcaktimit të grupimeve përfitues, masës së dëmshpërblimit, shtrirjes në kohë të tij etj., në mënyrë që zgjidhja të jetë e qëndrueshme, efektive. Pra, filli kryesor i këtij ligji është respektimi i dinjitetit të barabartë të çdo personi që për shkak të burgosjes a përndjekjes politike gjatë regjimit komunist përfiton nga Kushtetuta dhe ligjet shqiptare. Dëmshpërblimi dhe kompensimi i të burgosurve politikë duhet të jetë më shumë reflektim i detyrimeve ligjore, por edhe vuajtjeve të tyre, hallet dhe problemet me të cilat ballafaqohet jeta e përditshme.

Dua të kujtoj këtu që, ligji i qeverisë socialiste i vitit 2004, i cili me të drejtë u hodh poshtë nga Gjykata Kushtetuese parashikonte ta dëmshpërblente këtë kategori me një vlerë financiare 30 lekë në një muaj, që është e barabartë me dëmshpërblimin në një ditë, ku Gjykata Kushtetuese e hodhi poshtë si një ligj diskriminues ndaj viktimave të komunizmit, ligji i vitit 2007 kthehet me dinjitet dhe plotëson atë obligim moral, politik e historik jo vetëm thjesht ndaj shtresës së ish- të përndjekurve politikë, por edhe me gjerë, detyrimet ligjore ndaj Kushtetutës apo dokumenteve të ndryshme ndërkombëtare Ligji nr. 9831, datë 12.11.2007 "Për dëmshpërblimin e ish- të dënuarve politikë të regjimit komunist". Është vënë në zbatim nga qeveria e mëparshme demokratike, e cila për hir të së vërtetës me gjithë politizimin dëmshpërbleu 24 .000 qytetar me dy këste. Ndryshe ndodhi me PS që është në pushtet. Ajo ka dhënë 3 këste për 2000 qytetar duke bërë një diferencim klasor me arsyetimin të gjallët nënkupto të burgosurit, e te trashëgimtarët asnjë qindarkë dhe këto nga mosha po i kalojnë të 60tat, dhe në propagandën e saj qeveritare deklaron se kemi dhënë 5 këste duke përfshirë dhe 2 këstet që i ka dhënë PD. Problemi i dëmshpërblimit duhet të mos trajtohet politikisht, por ligjërisht se ai është një ligj detyrues kushtetues për ata qytetar që përballuan vuajtjen plumbin torturat nga një regjim diktatorial. Problem i dytë është se rreth 1000 të përndjekur i kanë dorëzuar dokumentet mbas afatit dhe duhet të kalojnë për të u dëmshpërblyer. Dëmshpërblimi nuk është lëmoshë e qeverive, por detyrim ligjor kushtetues dhe detyrues për zbatim për çdo qeveri e majtë e djathtë. I sjellim në vëmendje ministrit të Financave mbas deklaratës që bëri dje se qeveria e tij do të propozojë heqjen e dëmshpërblimit, për trashëgimtarët, të lexojë Kushtetutën e vendit, konventat ndërkombëtare të mbrojtjes së të drejtave dhe lirive të njeriut, si dhe Kodin Civil që përcakton trashëgiminë e qytetarit në sistemin demokratik në Republikën e Shqipërisë.

E paralajmërojmë ministrin e Financave çdo vendim politik ndaj të përndjekurve politikë do të jetë fundi i turpshëm i urrejtjes suaj dhe qeverisë që ju bëni pjesë. Ne nuk iu frikëm plumbave të etërve tuaj jo t'u frikemi vendimeve politike staliniste të një ministri që me këtë vendim do të fshijë krimet makabre të komunizmit. Urrejtja juaj ndaj të përndjekurve politikë do të mposhtet nga paqja që ne i kemi përcjell shqiptarëve nga 28 vite pluralizëm. * President i Unionit të të

Burgosurve dhe të Përndjekurve Politikë të

Shqipërisë