Nis festivali, ditë e net për librin, Agolli: Kulturë e trashëgimi
Gazetarët- autorë, tradita që nisi me Petro Markon, Branko Merxhanin e Dritëro Agollin. Çfarë ndodhi me stendën “Çamëria”, reagon dhe PDIU
shtë çelur mbrëmë në Muzeun Historik Ko mbëtar festa pranverore e librit. Pesë ditë e pesë net ( 16- 20 maj), në atriumin e muzeut, në salla e në kënde të tij, brenda e jashtë, deri edhe në pavijone, promovohen libra e mbahen takime me përkthyes e shkrimtarë që i këndojnë himne letërsisë. Disa gjuhë e disa zhanre, me letërsi shqipe, franceze, spanjolle, ruse, turke, me vargje të fuqishme si ato të Fabrizio De Andre, me histori e gjuhësi, me studime e kujtime dhe rrëfime ku krijuesi, narratori e personazhi ndodh të jenë një. Disa shtëpi botuese të vëna krah njëra- tjetrës na rikthejnë vëmendjen te letërsia dhe artet, njëherësh me konkurset letrare e pamore që mbahen në kuadër të këtij eventi.
Në fjalën e hapjes, Elona Agolli tha se një ngjarje të tillë si Festivali “Ditënetët e Librit” e bën të ndihet e nderuar. Duke falënderuar Ministrinë e Kulturës, që ju përgjigj kërkesës për festivalin, tha se ky event “i bën brezat më të ndjeshëm ndaj mbrujtjes me librin e botimet, e duke e parë së bashku këtë domen nga këndvështrimi i krijuesit, autorit, përkthyesit, mbartësit fillestar të vlerës”. “Sfondi Historik i Vitit Mbarëshqiptar të Skënderbeut, thërret ‘ Ditënetët e Librit’ që përmes nismave me ‘ libër e penë’, të kontribuojë në promovimin dhe përçimin e trashëgimisë kulturore e të traditave, të përbashkojë diasporën dhe shqiptarët përtej kufijve në një kuvend virtual vlerash, duke kultivuar ndërgjegje e krenari për thesaret e shqiptarëve të këtej e përtej Drinit. Gjatë ditëve të festivalit, të pasionuarit do të kenë mundësi t’i prekin këto vlera shqiptare, të shtrëngojnë duart e bashkëbisedojnë me mendjet që i kanë krijuar e trashëguar ato, teksa këtu Kosova mbërrin mes vargjesh poetësh të dashur të pamoshë dhe përmes personalitetesh, që na nderojnë me praninë e tyre e që bartin me vete kontribute me peshë në nismat kulturore përbashkuese”, tha Elona Agolli. Pasi përmendi Fakultetin e Gjuhëve të Huaja, studentët e Fakultetit të Arteve Pamore, Bashkinë e Tiranës dhe Muzeun Historik Kombëtar, që do të kthehet në sfondin natyral të këndit të leximit, ajo uroi “një navigim të mbarë në ditënetët e leximit”.
Më tej, ministrja Mirela Kumbaro tha se Leximi ësh- të hapësirë e lirë mendimi. “Në gjithë këto vite kemi pritur si për Godonë, që të mbërrinte diçka e rrallë dhe e rëndësishme: ndarja së bashku e një kohe të pasur kulturalisht. Mbushja e kësaj kohe me emocion, mendime, ide, diskutime librash. Takime që të japin shpresë e të bëjnë të ndjehesh i vlefshëm, ku nuk flitet veç për përfitime të shpejta, zgjidhje praktike, kënaqësi që treten pa lënë shenjë. Kemi dashur të krijojmë grupime, shoqëri që i bashkon Shenjti i pazëvendësueshëm, Libri. Të krijojmë kushtet për një atmosferë mikëpritëse për njerëzit që e duan librin, si për ata që e shkruajnë, ashtu dhe për ata që e lexojnë”, tha Kumbaro. Ajo shtoi se nuk e krijon dot politika atmosferën për librin, kërkohet ndihma e gjithsecilit, e sidomos e punëtorëve të librit, shkrimtarëve, përkthyesve, botuesve, lexuesve, edhe e gazetarëve, madje edhe e cinikëve dhe skeptikëve! “Leximi duhet të mendohet si urë lidhëse, si hapësirë për t’u ndarë bashkë. Libri nuk mund dhe nuk duhet të jetë vetëm pronë elitash e shoqërish të zgjedhura ( e kush është ai që do i bënte këto zgjedhje, të rrijë larg prej nesh!)”. Ajo shtoi se çdo vit shtohen festivalet e librit, si ky që hap dyert sot “Ditënetët e librit” – 5 ditë ku libri do të jetë kryefjalë. Libri dhe leximi, në të gjitha format dhe mënyrat e perceptimit: si brendi, si urë komunikimi, si vepër arti, si burim zhvillimi.
Në datat 16 deri në 20 maj, “Klik Ekspo Group – UFI Member”, lëviz objektivin drejt librit. “Ditënetët e Librit” është festivali ndërko- mbëtar, që mëton të bëjë bashkë dhe fuqizojë trinomin “autor – botues – lexues”, në një ngjarje të rrallë kulturore dhe edukative, nën kujdesin e Ministrisë së Kulturës. Libri dhe botimet në një mobilizim gjithëpërfshirës në mbarë Ballkanin, rajonin e dashur me karakteristikat e përngjashme e veçantitë, përfaqësuar në këtë pikëtakim përmes shkrimtarëve, botues, industrialistë, përpunues të fjalës së gdhendur në letër, sipërmarrje gjithashtu që kanë lidhje direkte dhe indirekte me fushën e pamatë të botimit e të librit.
GAZETARË- AUTORË
Gazetarë- autorë, një traditë që vijon në gazetarinë shqiptare, ishte takimi i parë i mbajtur dje në kuadër të Festivalit “Ditënetët e librit”, që organizohet në Muzeun Historik Kombëtar deri të dielën në mbrëmje, në datën 20 maj. Unioni i Gazetarëve Shqiptare është paraqitur për herë të parë në një panair të konceptuar si një parade idesh dhe kontributesh edhe në fushën e botimeve. Organizata aktive e gazetarëve shqiptarë në stendën e vet zgjodhi të ekspozonte një vitrazh botimesh ndër vite të gazetarëve të njohur të vendit. Janë botime autoriale me publicistikë, letërsi, memorialistikë dhe dokumentare, investigime si dhe monografi që lidhen me ngjarje dhe personazhe historike të Shqipërisë. Emra të njohur të gazetarisë së sotme shqiptare paraqitën librat e tyre. Gazetarët Fatos Baxhaku, Ben Andoni, Roland Qafoku, Aleksandër Çipa, Xhovan Shyti, Rudina Xhunga, Ramadan Çipuri, Adrian Hoti etj., kishin kopjet e librave të tyre të botuar ndërkohë. Kryetari i UGSHsë, Aleksander Çipa u shpreh para stendës së panairit, se kjo paraqitje dhe ekspozimet e librave shprehin kumtin e një vazhdimësie në traditën e shkëlqyer shqiptare dhe sidomos të gazetarisë sonë në 100 vitet e fundit. Sipas Çipës, tradita mes viteve ‘ 20‘ 40 e shekullit të shkuar, kur emrat më të rëndësishëm të gazetarisë shqiptare si Branko Merxhani, Krist Maloku, Tajar Zavalani, Vangjel Koça, Petro Marko etj., etj., në formë tjetër dhe me valenca të ndryshme vijon në ditët e sotme dhe në dekadat pasuese, derisa mbërrijmë edhe të Dritëro Agolli. Janë dhjetëra kolegë që pasurojnë bibliografinë shqiptare me punime dhe sjellje të reja autoriale, të cilat pasurojnë kulturën dhe mendimin bashkëkohor shqiptar si dhe bëjnë të mundur të lënë trashëgimi për kulturën dhe deontologjinë e sotme profesionale në gazetarinë e Shqipërisë së shekullit XXI. Kjo është një mënyrë për ta parë dhe njohur gazetarinë shqiptare të pashkëputur nga kontributi dhe puna studimore e shkrimore e gazetarëve më të njohur të skenës mediatike të dekadave të fundit.
“INCIDENTI”
Doda përmes një postimi në rrjetin social “Facebook” ka shkruar dje pasdite “hiqet stenda e librit çam në panairin e librit. Me kërkesën e ambasadës greke dhe ndërhyrjen e ministrit të Jashtëm shqiptar, Ditmir Bushati. Sot u hoq stenda e librave çam nga panairi i librit në Muzeun Kombëtar në Tiranë. Cilido që i thotë vetes shqiptar, e ftojmë të na bashkohet. Ky është akt i pastër gjenocidi”.
Pas kësaj, “GSH” ka mësuar se një person i paidentifikuar është paraqitur pranë stendës së Çamërisë, pa asnjë autorizim dhe i ka kërkuar botuesit të braktisë panairin. Ndërkaq, kanë ndërhyrë menjëherë organizatorët e “Ditënetët e librit” dhe botimet çame do të jenë në panair çdo ditë, siç ishte parashikuar.
Pasi Shoqata “Çamëria” akuzoi ambasadën greke në Tiranë se hoqi stendën me librat për Çamërinë, te festivali Ditënetët e Librit, PDIU ka reaguar. Kryetari Shpëtim Idrizi, tha se heqja e banerit të Çamërisë nga panairi i librit te Muzeu Kombëtar, është një akt i rëndë, për të cilin ministri i Jashtëm Ditmir Bushati, duhet të reagojë. “Është një akt i paprecedentë dhe i bëj thirrje direkte ministrit të Jashtëm Ditmir Bushati, të angazhohet personalisht sepse është folur në emër ministrit Bushati për marrëveshjen politike me ministrinë e Jashte të shqipërisë për të hequr kudo që të jetë emri i Çamërisë. Unë kërkoj që ose ministria e Jashtme ta përgënjeshtrojë këtë gjë ose të thërras përfaqësues të ambasadës Greke të cilët kanë folur me këtë gjuhë të cilin ma ka konfirmuar edhe organizatori i panairit të librit”, – tha Idrizi. Përfaqësuesit e Ambasadës Greke u larguan edhe nga stendat e Panairit të Librit, ku kishin planifikuar të qëndronin për disa ditë. Ky reagim vjen kur PDIU dhe Shoqata “Çamëria” po organizojnë Javën Çame dhe kanë paralajmëruar marshimin gjigand në Qafë- Botë me rastin e 27- qershorit, ditës së përkujtimit të Genocidit mbi Shqiptarët e Çamërisë. Për çështjen ka reaguar edhe ish kryeministri Sali Berisha.