Taksat e TIA zënë 25 % të çmimit të biletave të avionit
Konkurrenca i kërkon Aviacionit Civil të ndërhyjë kur ka çmime abuzivisht të larta Fluturimet drejt Vjenës, mbyllen hetimet, zbardhen shkeljet
Autoriteti i Konkur rencës ka dalë në konkluzionin se një e katërta e çmimit të një bilete në Shqipëri përbëhet nga taksat që vendos koncesionari i aeroportit të Tiranës. Në një vendim të datës 14 qershor, Komisioni i Konkurrencës ka kërkuar nga autoritetet që të marrin masa nga abuzimet që janë duke bërë edhe kompanitë e fluturimit ajror me çmimin e biletave që tregtojnë në Shqipëri. Për këtë arsye Autoriteti i Konkurrencës i rekomandon Autoritetit të Aviacionit Civil që brenda 90 ditëve të kryejë analizën e çmimeve që vendosin linjat ajrore dhe të parandalojë abuzimin me çmimet e larta se rezultat i pozitës dominuese që kanë shumë kompani. Në vendim zbulohet se Aviacioni Civil nuk ka një rregullore ose metodologji për vendosjen e tarifave të biletave. Konkurrenca tregon se në monitorimin që i ka bërë një linje ajrore, Albanian Airlines, ka rezultuar se nga viti 2016 deri në 2017- ën çmimet e biletave janë rritur vetëm si arsye e rritjes së kërkesës për fluturime dhe jo e kostove të kompanisë. Abuzime të shumta janë gjetur edhe me shumë pasagjerë, të cilëve iu është anuluar fluturimi pa arsye dhe nuk kanë marrë kompensim, ndërsa vetë institucionet përgjegjëse nuk janë marrë masa për të rregulluar këtë situatë. Në pikën e fundit të vendimit, komisioni i konkurrencës kërkon që edhe koncesionari i Rinasit duhet të marrë masat që shfaqë në vende të dukshme brenda aeroportit informacionin mbi të drejtat e udhëtarëve dhe informimin e tyre për anulimet e fluturimeve. Vetëm në rastin e linjës Tiranë- Vjenë është evidentuar se çmimi mesatar i biletave është 190 euro, 7.7% më i lartë se mesatarja e rajonit.
HETIMI
Autoriteti i Konkurrencës ka vendosur të mbyllë procedurën e hetimit paraprak në tregun e transportit ajror të pasagjerëve ndaj ndërmarrjes Austrian Airlines, duke dhënë disa rekomandime për analizën e çmimeve për operatorët me pozitë dominuese dhe rritjen e transparencës ndaj pasagjerëve. Konkurrenca thotë se Autoriteti i Aviacionit Civil ( AAC) ka tagrin ligjor që të marrë të gjitha masat e nevojshme për parandalimin e tarifave dhe praktikave diskriminuese, çmimeve abuzivisht të larta
si rezultat i një pozite dominuese dhe çmimeve abuzivisht shumë të ulëta. Por, AAC nuk disponon një metodologji për të kryer këtë vlerësim, ndaj Konkurrenca i ka rekomanduar që
brenda 90 ditëve AAC duhet të kryejë analizën e çmimeve të aplikuara nga transportuesit ajrorë me pozitë dominuese në treg, për të parandaluar tarifat dhe praktikat diskriminuese,
çmimet abuzivisht të larta si rezultat i një pozite dominuese dhe çmimet abuzivisht shumë të ulëta. Krahas analizës, Aviacioni Civil duhet të hartojë një metodologji për llogaritjen e kostove të ndër-
marrjeve për krahasimin e çmimeve abuzivisht të larta dhe praktikave diskriminuese. Konkurrenca ka paralajmëruar ndërkohë se ajo do të monitorojë për një vit sjelljen e Austrian Air-
Austrian Airlines vepron e vetme në linjën direkte Tiranë - Vjenë ( TIA- VIE), Vjenë - Tiranë ( VIE- TIA) dhe Konkurrenca vlerëson se kompania ka pozitë dominuese në linjën direkte Tiranë - Vjenë dhe anasjelltas. Autoriteti ka analizuar dhe strukturën e kostos së biletës për në Vjenë. Taksat përfaqësojnë deri 25% të çmimit total të biletës. Tarifa mesatare e çmimit të biletave Tiranë - Vjenë dhe anasjelltas për vitin 2016 është 156 euro, ndërsa për vitin 2017 kjo tarifë është 161 euro. Rritja e lehtë e çmimit mesatar të biletave nga 2016 në 2017 sipas ndërmarrjes Austrian Airlines vjen nga rritja e kërkesave në fluturim për këtë linjë. Nga krahasimi i çmimit të biletave të avionit me vendet e rajonit për udhëtime vajtjeardhje rreth datave 4 deri më 11 qershor drejt të njëjtit destinacion, Vjenës me të njëjtën linjë ajrore Austrian Airlines, për nisje nga Tirana është 190 euro, përkatësisht 7.7% më i lartë se mesatarja e vendeve të rajonit ( pa Shqipërinë). Prishtina rezulton të jetë vendi me çmimin e biletave më të lartë në rajon me 198 euro, ose 12.3% më të lartë se mesatarja. Çmimin më të lirë të biletave drejt Vjenës e ka Shkupi ( 160 euro), ose 9.3% më lirë se mesatarja e rajonit. Ndërsa Mali i Zi e ka çmimin pothuajse sa mesatarja e rajonit. Gjithashtu, duhet marrë parasysh se Shqipëria dhe Kosova kanë vetëm një aeroport, Maqedonia dhe Mali i Zi kanë nga dy aeroporte, ndërsa Kroacia ka tetë aeroporte. Linja ajrore Austrian Airlines ofron udhëtim direkt për në Vjenë ( pa ndalesë), ndërsa linjat e tjera që e ofrojnë këtë mundësi janë udhëtime jo direkte ( me një ndalesë) dhe në rastin tonë janë të pazëvendësueshme. Pra, udhëtimi direkt me Austrian Airlines mbetet alternativa më e mirë për konsumatorët duke qenë se është linjë direkte dhe nuk ka humbje kohe për ta. Gjithashtu, duhet pasur parasysh se në formimin e çmimit, duhen marrë në konsideratë dhe taksat aeroportuale dhe çmimi i karburantit të avionëve që janë të ndryshme në vende të ndryshme.