Parregullsitë, OSBE: Zgjedhësit nuk patën mundësi për të zgjedhur
Raporti i ODIHR: Kushtetutshmërinë e dekretit të presidentit e vendos vetëm Kushtetuesja "Qytetarët nën presion, KQZ interpretoi ligjin me ' kreativitet'"
Shefja e misionit të OSBE/ ODIHR, Audrey Glover prezantoi dje në Tiranë raportin paraprak për gjetjet lidhur me zgjedhjet vendore të 30 qershorit. Në një konferencë shtypi, ambasadorja Glover bëri një prezantim të shkurtër për krizën politike që çoi në bojkotin e zgjedhjeve nga ana e opozitës. Sipas ambasadores Glover, qytetarët nuk patën mundësi të zgjidhnin mes kandidatëve të ndryshëm, pasi nuk kishte të tillë. Shefja e misionit të vëzhguesve të ODIHR, në raportin paraprak për votimet e 30 qershorit renditi një sërë parregullsisë dhe problematikave që hasura në zgjedhje. Sipas raportit të ODIHR, votuesit u vunë nën presion dhe u kërcënuan, ndërkohë që partitë politike duhet të t'i trajtojnë ata me respekt. "Zgjedhjet lokale të 30 qershorit u mbajtën pa marrë shumë parasysh interesat e elektoratit. Opozita bojkotoi, ndërsa qeveria qe e vendosur për t'i mbajtur këto zgjedhje pa opozitën. Në këtë klimë të një ngërçi politik, zgjedhësit nuk patën mundësi reale për të zgjedhur mes opsioneve të ndryshme politike. Në 31 bashki kandidatët për kryetar bashkie garuan pa kryetar. Pati pretendime te besueshme qytetare se ishin nën presion nga të dyja palët. Votimi u zhvillua përgjithësisht në mënyrë paqësore. Ishin zgjedhje që u zhvilluan në një mjedis tejet të ngarkuar. Opozita u tërhoq nga parlamenti dhe nuk mori pjesë në zgjedhje me qëllim rrëzimin e kryeministrit nga detyra", theksoi ajo. Në raport evidentohet dhe fakti se KQZ- ja ka interpretuar ligjin në mënyrë jo korrekte, ku shefja e ODIHR përdori termin "kreativitet" për të ilustruar nivelin e shkeljes. Ndërkohë që në raport evidentohet dhe fakti se situata e tensionuar krijoi përplasje dhe se KZAZtë nuk ishin të balancuar për të garantuar një kontroll më të mirë të procesit të votimit dhe numërimit
GJYKATAT
Zj. Glover theksoi edhe nevojën për ekzistencën e Gjykatës Kushtetuese dhe asaj të Lartë për të ndërhyrë sa herë palët kanë kundërshti. OSBE nuk kurseu kritikat as për vendimet e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve. "Për kë bëhen zgjedhjet? Për politikanët apo për votuesit? Unë jam e bindur se në zgjedhje pjesëmarrësi më i rëndësishëm është votuesi. Zgjedhësit duhet të jenë të sigurt se vota e tyre do të ruhet e sigurt dhe numërohet si duhet. Kandidatët duhet të kenë akses të barabartë në media. Zgjedhjet duhet të jenë të mirorganizuar dhe funksionale në të gjitha nivelet. Duhet të ketë
edhe një gjykatë funksionale që të shqyrtojë ankesat dhe apelimet e kandidatëve dhe zgjedhësve. Duke qenë se një sërë partish arritën të dilni me kandidat, nga ana tjetër tërheqja e partive opozitare e kufizoi ndjeshëm mundësinë që votuesit të zgjidhnin kandidatët e tyre. KQZ herë- herë e interpretoi në mënyrë kreative ligjin dhe nuk ishte gjithmonë transparente në publikimin e vendimeve të saj"", deklaroi Glover. Ambasadorja Audrey Glover kritikoi edhe mediat, për të cilat tha se janë të pozicionuara politikisht, por theksoi,
gjithashtu, se OSBE/ ODIHR ka prova që votuesit janë vendosur nën presion nga partitë.
DEKRETI
Në raportin me përfundimet paraprake për votimet e 30 qershorit, OSBE flet edhe për dekretet e Presidentit Ilir Meta për të shfuqizuar datën e parë për zgjedhjet lokale dhe më pas nxjerrjen e një tjetër dekreti ku zgjedhjet përcaktoheshin më 13 tetor. Sipas OSBE- së, Gjykata Kushtetuese është i vetmi organ që mund të vendosë në lidhje me kushtetueshmërinë e dekreteve të presidentit. "De
KRITIKA
"Zgjedhjet vendore të 30 qershorit u mbajtën pa e marrë shumë në konsideratë interesin e elektoratit. Në një klimë ngërçi dhe polarizimi politik, votuesit nuk e patën mundësinë të zgjidhnin mes disa opsioneve politike. Në 31 nga 61 bashki gjithsej, kandidatët për kryetarë bashkie garuan pa kundërshtarë. Pati pretendime të besueshme nga qytetarët për presione nga të dyja palët. Përplasjet politike çuan në pasiguri juridike",
- tha zj. Glover.
kretet e 10 qershorit dhe 27 qershorit të Presidentit dhe veçanërisht reagimet e ndryshme që ata ngjallën mes aktorëve institucionalë dhe politikë, kontribuuan të gjitha bashkë në pasiguri juridike dhe politike. Gjërat u bënë edhe më komplekse për shkak të mungesës së një Gjykate Kushtetuese dhe një Gjykate të Lartë funksionale, ku e para është i vetmi organ i mandatuar për të vendosur në lidhje me kushtetueshmërinë e dekreteve të Presidentit", thuhet në raport. Ndërkohë, një vendim i Kolegjit Zgjedhor për të mos çregjistruar
REAGIMI
OSBE reagoi lidhur me sulmin e ndodhur dy ditë më parë ndaj gazetarit Enver Doçi. OSBE iu bën thirrje autoriteteve të hetojnë për incidentin e ndodhur në Dibër, si dhe të sigurojnë mbrojtjen e gazetarëve. "Të shqetësuar për sulmin fizik të së shtunës ndaj gazetarit të News 24 Enver Doçi gjatë operacionit policor në Shqipëri. Dhuna ndaj anëtarëve të mediave është e papranueshme. Unë u bëj thirrje autoriteteve të hetojnë dhe sigurojnë mbrojtjen e gazetarëve gjatë raportimit", thuhet në reagimin e OSBE.
Partinë Uniteti Kombëtar nga 30 qershori, u interpretua përpara votimeve si rrëzim i dekretit të presidentit Meta. Raporti i plotë i OSBE/ ODIHR për zgjedhjet vendore të 30 Qershorit pritet të publikohet pas 2 muajsh. Sipas Glover, ODIHR është ende duke mbledhur informacione për nga vëzhguesit në terren dhe se do të shprehet me raportin final. "Ende nuk mund të themi nëse këto zgjedhje i kanë përmbushur apo jo kriteret tona, por përafërsisht dy muaj do të dalë rezultati i plotë", deklaroi zj. Glover.