Skënderbeu me mbretin e Polonisë, Vlladisllavi III dhe Janosh Hunniadin

Historiografia po lake i ka kushtu ar një vëmendje të veçantë figurës madhore të Heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastriot Skënderbeut. Në vitin 1569, në Poloni u përkthye dhe u botua

vepra e Marin Barletit "Hitoria e Skënderbeut". Më parë, në vitin 1564, humanisti i shquar polak Marcin Bielski, në vitin 1564, kish botuar librin me titull "Mbi Skënderbeun e Maqedonisë, princin e Sh

qipërisë". Në vitin 1782 M. K. Oginjski botoi librin me titull "Skënderbeu , princi i Shqipërisë", ndërsa Teodor Tadeush Jezh, në vitin 1889, botoi trilogjinë me titull "Të jetosh" , ku pjesa e tretë e saj me titull "Kalorësi i Krishtërimit" i kushtohet Skënderbeut. Marçin Çerminjski, në vitin 1893, botoi librin me titull: ShqipëriaPërshkrime historike, etnografike, kulturore dhe fetare", ku, në pjesën kushtuar historisë së popullit tonë, pjesën më të madhe ia kushton luftrave për liri të Skënderbeut. Janë të shumtë shkrimtarë polakë që Skënderbeut i kanë kushtuar tregime dhe vjersha. Përveç tyre, në qendrën e qytetit të Gdanskut të Polonisë, në fasadën e një prej godinave më të bukura që quhet "Godina e Artë", ndërtuar në vitin 1618, është vendosur basorelievi i Skënderbeut, një prej 32 personalitetet më të shquara të Europës që nga lashtësia, i cili është i vetmi basoreliev i Heroit tonë Kombëtar i zbuluar deri më sot. Në vitin 1911, në Poloni është botuar një tregim shqiptar i shekullit XV me titull: "Princi djalosh", ndërsa në vitin 1906, autoria Mieçisllava Shleçkovska botoi librin me titull: "Nga shqiponjat lindin shqiponja". Tregimi i parë i kuishtohet ngjarjeve dhe rrethanave kur Princi, Gjergji i vogël, merret peng nga Sulltani i Turqisë, Murati II, ndërsa në librin e dytë, një pjesë e tij i kushtohet bisedimeve sekrete që Skënderbeu zhvilloi me mbretin e Polonisë Vladislavi III dhe me regjentin e Hungarisë Janosh Hunniadin. Nga hulmutimet që kam bërë me historianë shqiptarë dhe polakë, më rezulton se të dy këto tregime, në literaturën Europiane janë botuar për herë të parë në Poloni.

Takimi sekret i Skënderbeut u zhvillua korrik të vitit 1443 në Buda të Hungarisë, para betejës së Nishit të nëntorit të vitit 1443 midis forcave të Unionit polako- hungarez dhe forcave otomane. Në atë kohë Polonia me Hungarinë ishin në një Union të përbashkët, në krye të të cilit ishte mbreti polak. Kryeqytetet ishin me rotacion, njëherë Krakovi i Polonisë, ndërsa herën tjetër Buda e Hungarisë. Në këtë takim, nga ana e Unionit morën pjesë mbreti i Polonisë Vlladislavi III, regjenti i Hungarisë Janosh Hunniadi dhe Grigori i Sanokut, noter i kancelarisë së mbretit polak.

Më poshtë paraqitet përkthimi i kësaj pjese të librit të Mieçisllava Shleçkovskës që i kushtohet Skënderbeut.