Kartëmonedhat e reja

( vijon nga faqja 1)

... të ngjitura me ngjitës plastik të tejdukshëm dhe ngjanin akoma më keq. Shumicën e tyre i merrnim nga shitësit me frikë mos na griseshin në duar apo në portofol. Kaq të holla e të brishta ishin katandisur. Kishte ardhur vërtetë koha që kartëmonedhat që përdorim prej 20 vitesh tashmë ( kanë hyrë në vitin 1999) të ndërroheshin. Më 30 shtator 2019, pas një pune katërvjeçare, fiks pas 20 vitesh nga koha kur kartëmonedhat e sotme dolën në qarkullim, banka jonë qendrore, Banka e Shqipërisë, përgatitet të hedhë në treg kartëmonedhat e reja në prerjet 2 mijë, 1 mijë, pesëqind dhe dyqind lekë të reja. Po ashtu, do të ketë edhe monedhë( xheton) dyqind lekëshe. Një risi kjo ndër monedhat që kemi pasur deri tani ( njëqind, pesëdhjetë, njëzet, dhjetë dhe pesë lekë të reja), por që ngjan me prerjet e monedhave dollarë dhe euro. Kartëmonedhat e reja shqiptare do të bashkëjetojnë në treg me ato ekzistueset, derisa Banka e Shqipërisë t’i tërheqë të gjitha të vjetrat dhe të ngelen vetëm kartëmonedhat e reja. Për këtë, nga qytetarët nuk ka pse të ketë ngutje për t’i dorëzuar paratë me kartëmonedhat e sotme. Nuk ka afat. Periudha e tranzicionit derisa në qarkullim të ngelen vetëm të rejat, do të jetë e gjatë. Edhe qytetari i fundit me kartëmonedhat e derisotme në xhep, do të mund t’i përdorë ato në çdo kohë për blerje. Nuk ka asnjë afat që të skadojë dhe qytetarët të ngelen me kartëmonedha të pavlefshme. Tërheqja e kartëmonedhave të derisotme do të bëhet gradualisht. Prandaj dhe nuk ka vend për alarm a shqetësim. Në të kundërt, kartëmonedhat e reja na bëjnë më të sigurt. Po si? Ato vijnë me elementë sigurie të përmirësuar. Në krahasim me kartëmonedhat e derisotme, për falsifikuesit do të jetë më e vështirë të falsifikojnë të rejat. Kartëmonedhat kanë secila një tematikë ( figura, kompozim) të tyren të veçantë. Njëlloj si të deritanishmet, ato pasqyrojnë historinë e Shqipërisë, duke treguar figurat më të ndritura të kombit shqiptar. Kartëmonedhat vijojnë të mbeten kujtesë historike e kombit tonë, duke përbërë elementë të rëndësishëm të identitetit tonë kombëtar. Kartëmonedhat e reja kanë një dizenjo ( mënyrë të kompozuari) më moderne, me ngjyra të pranueshme për syrin. Ato janë njëkohësisht më të qëndrueshme dhe konsumohen më pak. Me elementët e sigurisë të përmirësuar dhe më të dukshëm, ato sjellin integritet e besueshmëri të lartë. Identifikimi i kartëmonedhave false të të rejave do të jetë më i lehtë, si nga bankat dhe nga shitësit apo edhe qytetarët e zakonshëm. Monedha ( xhetoni) dyqind lekëshe do të ndihmojë shumë në blerjet e vogla. Me monedhën ( xheton) e re dyqind lekëshe që do të futet në qarkullim, qytetari lehtësohet ndjeshëm në mbajtjen e parave për blerjet e vogla. Nuk do të mbajë më kartëmonedhë dyqind lekëshe të konsumuar e në grisje e sipër, për shembull për të blerë bukën. Për kartëmonedhën me vlerë më të lartë, dhjetë mijë lekë ( ose kartëmonedhën njëqind mijë lekëshe me lekë të vjetra) Banka e Shqipërisë e ka emetuar ( printuar) atë. Ndërkohë, si mjet pagese në duar të qytetarëve dhe sipërmarrësve, ajo do të hyjë në qarkullim në vitin 2020. Me të kompletohen prerjet e kartëmonedhave tona, të ngjashme me ato të monedhës amerikane, dollarit ( kartëmonedha e gjelbër ka prerjet 5, 10, 20, 50 dhe njëqind dollarë). Banka jonë qendrore do të paraqesë në kartëmonedhën e re dhjetëmijë lekëshe ( paraja jonë me vlerën më të madhe të këmbimit) figurën e poetit të njohur kombëtar Asdreni, bashkë me një kombinim të flamurit kuqezi dhe një varg të zgjedhur nga “Himni Kombëtar”, që njihet edhe si Himni i Flamurit: “Rreth flamurit të përbashkuar me një dëshir’ e një qëllim”. Kartëmonedhat janë shoqëruese të pandara në jetën tonë të përditshme dhe prania në to e personaliteteve tona kombëtare siguron jo vetëm origjinalitetin e tyre, por edhe vijimësinë e traditës dhe identitetit historik, kulturor dhe patriotik shqiptar.

Kartëmonedhat e reja kanë një dizenjo ( mënyrë të kompozuari) më moderne, me ngjyra të pranueshme për syrin. Ato janë njëkohësisht më të qëndrueshme dhe konsumohen më pak. Me elementët e sigurisë të përmirësuar dhe më të dukshëm, ato sjellin integritet e besueshmëri të lartë. Identifikimi i kartëmonedhave false të të rejave do të

jetë më i lehtë, si nga bankat dhe nga shitësit apo edhe qytetarët e zakonshëm.