Libri në Kuvend/ Ymeri: Jemi si Afrika, Kumbaro: Të hiqet tatimi
Kryetari i shoqatës së Botuesve dhe ish- ministrja bien në një mendje Leximi emergjencë kombëtare, rrjeti i librarive është shumë i varfër
Rreth 70- 80% e popullsisë nuk është në gjendje të blejë li bra. Rrjeti i librarive është shumë i varfër, po mbyllen gjithnjë edhe më shpesh. Mungojnë politikat favorizuese dhe sistemi fiskal ka qenë i luhatshëm ndaj librit. Kemi pasur rritje të tatimeve në vitet 2012- 2014 dhe në janar kemi pas ndryshime në TVSH- së, që ne e konsiderojmë si pozitiv, se funksionon si funksional dhe kundër evazionit fiskal. Ne jemi në nivelin e Afrikës së Jugut dhe të Rusisë me pesë kopje. Kemi një problem që po zgjatet prej shumë vitesh, që është çështja e praktikave doganore me Kosovën, hyrja edhe dalja e librit”. Ka qenë ky panoramimi që kreu i Shoqatës së Botuesve Shqiptarë, Petrit Ymeri, i ka bërë situatës së librit në Shqipëri. I pranishëm në Komisionin e Medias në kuvend ai ka folur për problemet që shoqërojnë botimin dhe shpërndarjen e librave. Sipas tij, problemet më kryesore të librit janë ato të sistemit bibliotekar, por nuk mbeten pas as marrëdhëniet me shkollat dhe të drejtën e autorit. Në vijim, e pranishme në komision ishte edhe ish- ministrja e Kulturës Mirela Kumbaro që duke e quajtur leximin një emergjencë kombëtare, mbështeti Ymerin për uljen e tatimit mbi librin.
KËRKESAT E YMERIT
Që në nisje të fjalës së tij, Ymeri tha se ka kërkuar interpelancë me ministrinë e Arsimit, të Kulturës dhe të Financave. “Nuk më duket normale që ata nuk janë këtu. Problemet kryesore këtu janë në fushën e arsimit. Ne kemi probleme kryesore ne dy rrafshe, një është sistemi bibliotekar në Shqipëri, marrëdhëniet me shkollën dhe në pjesën e dytë kemi disa shqetësimeve në lidhje me të drejtën e autorit”. Ai tha se ka një mungesë komunikimi me Ministrinë e Arsimit. “Marrëdhëniet me shkollat janë shumë të vështira, se për botuesit janë kthyer në bunkerë. Çështja e bibliotekave lokale është një problem më vete, kjo është në kompetencë të pushtetit lokal. Ne jemi të mendimit se administrata shtetërore mund te hyjë në bibliotekat e pushtetit lokal që janë shumë të varfra”, tha Ymeri, duke kujtuar edhe një herë çështjen e fotokopjimeve masive që bëhen në universitete. Mes të tjerash ai ka kërkuar në emër të botuesve që: “1. Të ulet taksimi mbi krijimtarinë. Kjo kategori krijuesish që preken prej kësaj janë shtresa vulnerable. 2. Disa rregullime në ligjin për të drejtën e autorit dhe në statusin e të drejtës së autorit”. Sipas Ymerit është propozuar që të këtë një libër për Bibliotekën Kombëtare dhe një për Bibliotekën e qytetit. Por tha ai “Tirana nuk ka bibliotekë qyteti. S’kemi dëgjuar të flitet për këtë. Furnizimi i Bibliotekave të lagjeve është inekzistent. Furnizime publike që të deklarohen nuk bëhen në asnjë qytet. Të merr frika të marrësh një shkresë të ministrisë, se si është konceptuar edhe shkruar. Të gjitha këto janë pasojë e mosleximit”.
Në vijim, anëtarja e Komisionit të Medias, deputetja Mirela Kumbaro vuri në dukje se “tek ne nevoja për lexim është emergjencë kombëtare. Konstatimi i librarive te munguara është një konstatim i 30 viteve. Për këtë duhet të vendosen mekanizma financiarë nga Ministria e Financave dhe Arsimit, se po ja paguajmë shumë rëndë pasojat kësaj mungese”. Ajo tha se e gjen shumë të rëndë tatimi mbi 15 për qind tatimin mbi krijimtarinë. “Bëhet fjalë për një vend që nuk ka. T’i taksosh krijuesit mbi 15 për qind që bëhet fjalë për një gjë shumë të papërfillshme për buxhetin e shtetit. Jam kundër dhe do luftojmë për ta ulur, se bie tek kostoja e librit dhe bie mbi lexuesin. Kjo kërkon vetëm vullnet. Edhe për pikën që pesë kopje të një libri të dorëzohen në biblioteka e gjej të pa vend. Por prej një viti e gjysmë Ministria e Kulturës ka punuar për një projektligj te ri për librin, ne te cilën në atë draft që i ka kaluar dyert e linjës dhe ndodhet në derën e Financës. Është për TVSH- n zero”, tha Kumbaro, ish ministre e Kulturës. Sipas saj, ka mjaftueshëm hapësirë për ta ulur edhe për të ndikuar jo vetëm tek botuesit, por edhe tek lexuesit.