Darka në Paris mes Peter Handkes e Kadaresë, si e përshkruan te “Ra ky mort e u pamë”
Reagimi i akademisë suedeze: Nuk kemi mandat të balancojmë cilësinë letrare me qëndrimet politike
Vlerësimi me çmimin “No bel” i shkrimtarit austri ak, Peter Handke, ka shkaktuar revoltë në të gjithë botën, duke qenë se ai njihet për mbështetjen ndaj Sllobodan Millosheviç, liderit serb të akuzuar për gjenocid dhe krime lufte në Kosovë. Vlerësimi nga akademia suedeze ka sjellë reagime të ashpra edhe nga krerët e politikës shqiptare e kosovare, madje edhe asaj ndërkombëtare. Ismail Kadare që e ka njohur shumë herët, i ka përshkruar qëndrimet e Handkes kundër Shqipërisë e Kosovës, në librin e tij “Ra ky mort e u pamë”, ku mes të tjerash rrëfen edhe takimin me të. “Nuk e gjej dot ç’grerëz e ka pickuar”, shkruan Kadare, teksa flet për tërbimin e tij ndaj shqiptarëve dhe mbrojtjen me zell që iu bën krimeve serbe në tokën shqiptare.
20 PRILL 1999
Televizioni austriak më kërkon një mendim për qëndrimin e Peter Handkes. Në Austri dhe në Gjermani ka fushatë të ashpër kundër tij. Ai qëndrim, ç’është e vërteta, më shumë se zemërim, më ka shkaktuar brengë. Siç ndodh me njerëzit që i njeh. Siç ndodh me sjelljet që ndryjnë brenda një mister.
Shkrimtari më i njohur i Austrisë. Me nënë sllovene. Frankofon. Prej vitesh, duke qenë këshilltar pranë shtëpisë botuese austriake “Residennz Verlag”, është ai që ka propozuar librat e mi për përkthim.
E kam njohur para ca vitesh në Paris. Ambasadorja e Austrisë në Francë na ftoi për darkë të dyve, bashkë me gratë. Gruaja e tij franceze është e admirueshme. Nuk e gjej dot ç’grerëz e ka pickuar. Gjithë ai tërbim kundër shkrimtarëve boshnjakë, gjithë ai zell për të mbrojtur krimet serbe në Bosnjë e pastaj në Kosovë. Një shkrimtar kroat përpiqet ta shpjegojë me zanafillë frojdiste. Nuk më besohet.
Ndërkaq, nga darka në ambasadën austriake më kujtohet një frazë e tij. Një frazë disi e veçantë, e thënë me njëfarë pikëllimi: “Nuk jam më i njohur si më parë”. A mund të jetë atje ana e së keqes? Ndoshta, pse jo!
REAGIMI I NOBELIT
Pas reagimeve, për “The New York Times” ka folur sekretari i akademisë suedeze, Mats Malm. Ai është shprehur se, “nuk është në mandatin e akademisë që të balancojë cilësinë letrare me qëndrimet politike”. Më tej për ‘ CNN’ ka pasur një reagim nga “Fondacioni Nobel”, i cili është shprehur se, “asnjëherë nuk i komentojnë përzgjedhjet e pavarura, të cilat jepen nga institucionet të cilat zgjedhin laureatët për çmime Nobel”.