Si u denua me një dëshmitar të vetëm kryetari i Bashkisë së Tiranës, Nepravishta
Abedin Nepravishta, do ishte ndër dy funksionarët e parë shqiptarë që në vitin 1937, u përfshi si zë më vete në Enciklopedinë Britanike,
Memorie. al publikon his torinë e panjohur të Abedin Nepravishtës me origjinë nga Libohova e Gjirokastrës, i cili pasi u shkollua në Stamboll, “Shkolla e Lartë e Administratës Perandorake” ( MYLKIE) në vitet 1907- 1911, u kthye në atdhe dhe nga ajo periudhë kohe e deri në 7 prillin e viti 1939, shërbeu në disa detyra dhe funksione të larta në administratën e shtetit shqiptar. Si nënprefekt dhe prefekt i Durrësit, Elbasanit, Korçës etj., por që kontributin më të madh e dha në vitet ’ 30- të kur ai shërbeu si Kryetar i Bashkisë së Tiranës, duke bashkëpunuar ngushtë me arkitektin italian, Brazini, i cili konturoi fizionominë moderne të kryeqytetit shqiptar. Arrestimi i tij nga komunistët pas ardhjes së tyre në pushtet në ‘ 44ën dhe dënimi me burg politik, të cilin e vuajti deri në vitin 1961 në burgun e Burrelit, ku ishte një ndër më të moshuarit që vuanin dënimin aty.
Në datën 11 shkurt 2020 u mbushën 100 vjet nga dita kur qeveria e sapozgjedhur nga Kongresi historik i Lushnjës, hyri në Tiranë, duke e njohur atë si kryeqendra zyrtare e shtetit shqiptar që kishte më pak se një dekadë që kishte shpallur pavarësinë. Që nga ajo ditë tashmë e shënuar në historinë e Shqipërisë si dita e shpalljes së Tiranës si kryeqytet, kanë kaluar dhjetë dekada dhe gjatë kësaj periudhe njëshekullore në krye të saj kanë qenë një numër i madh personalitetesh, ku padyshim gjithsecili prej tyre ka lënë gjurmët e tij në konturimin e fizionomisë së këtij kryeqyteti nga më të rinjtë në Europë.
Të gjithë Kryetarët e Bashkisë së kryeqytetit kanë secili pjesën e tyre, po në këtë shkrim po përqendrohemi tek njëri prej tyre, Abedin Nepravishtës, të cilit i takoi fati të ishte në krye të saj në atë periudhë kohe kur Tirana do të konturohej dhe do të merrte një fizionomi të një qyteti modern europian.
Abedin Nepravishta drejtoi Bashkinë e Tiranës në vitet 19331939, kohë në të cilën u ndërtuan disa nga rrugët, godinat dhe komplekset arkitekturore nga më të mëdha, ku një pjesë e tyre për fat të mirë i kanë rezistuar kohërave.
ABEDIN NEPRAVISHTA DHE LIBOHOVITËT NË PERANDORINË OSMANE
Abedin Nepravishta lindi në 19 shtator 1889 në fshatin Kuç të rrethit të Vlorës, në të cilin i ati tij, kryente funksionin e nënprefektit të nënprefekturës së Kurveleshit. Prindërit e tij u transferuan aty nga vendlindja e tyre, Libohova e Gjirokastrës, historia e së cilës është një rast i veçantë në historinë shumëshekullore të Shqipërisë. Falë vlerave të rralla kontributive të disa banorëve të saj në historinë e Perandorisë Osmane, Libohova prej shekullit XVII- të fitoi disa privilegje të veçanta në kuadrin e kësaj perandorie, siç ishin ato për arsimimin e përhershëm masiv të bijve të saj në institucionet universitare osmane. Si pasojë e këtij financimi falas, me mijëra libohovitë u bënë juristë, mjekë, oficerë etj., që punuan si nëpunës të lartë e të mesëm në çdo skaj të perandorisë më të madhe të kohës. Nga Libani, Bosnja e deri në Stamboll, këta libohovitë u bënë pjesë elitare e administratës osmane, duke dhënë kontributin e tyre në funksionet ky shërbyen dhe, gjithashtu, një emër të mirë vendit të tyre të origjinës, Shqipërisë dhe vendlindjes së tyre, Libohovës. Në literaturën historike osmane, Libohova është quajtur si “Qyteti shqiptar i Kadilerëve”, pasi në një farë mënyre ajo u bë “fidanishtja” shqiptare, që e furnizoi me më shumë intelektualë Perandorinë Osmane, duke mbetur deri sot një qytet i vogël, bijtë e të cilit ikin në shekuj drejt metropoleve, por duke lënë pas një emër të mirë.
ABEDINI DIPLOMOHET NË “SHKOLLA E LARTË E ADMINISTRATËS”
PERANDORAKE” ( MYLKIE)
Abedin Nepravishta nuk kishte si t’i ikte shkëlqimit iluminist të traditës së tij qytetare. I lindur nga dy prindër, të parët e të cilëve kishin disa breza që diplomoheshin në kryeqendrën osmane, ai ndoqi studimet në Stamboll në universitetin me frymën më perëndimore të asaj perandorie, të quajtur “Shkolla e Lartë e Administratës Perandorake” ( MYLKIE) në vitet 1907- 1911. Ky universitet, i dyti i llojit të tij në botë, u ndërtua nga Perandoria e Francës në vitin 1858, si dhuratë e shtetit francez për Perandorinë Osmane, në zbatim të reformave të Tanzimatit. Stafi pedagogjik i këtij universiteti qe i përbërë gjysmë me francezë dhe turq, e në auditorët e tij mësoheshin 5 gjuhë të huaja europiane ( 3 të detyrueshme e 2 fakultative). Pranimi në të bëhej me kritere drastike e gjatë 56 viteve studiuan vetëm rreth 30 shqiptarë. ( Emrat e tyre u publikuan në vitin 1940 në një botim special të revistës “Hylli i Dritës”). Me këtë formim ekselent nisi karrierën si i diplomuar në 1911- të, Abedin Nepravishta, si: Sekretar në Ministrinë e Financave të Perandorisë Osmane në vitet 1911- 1912, si Atashe në Vilajetin e Janinës, e nënprefekt i nënprefekturës së Përmetit në vitet 1912- 1913. Ai u bë nismëtar i shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë në Përmet më 28 Nëntor 1912, për t’u transferuar shpejt nga qeveria shqiptare e kryesuar nga Ismail Qemali, si nënprefekt në Lushnjë në vitet 1912- 1913, e në Mallakastër në vitet 1913- 1914. Në vitet 19141921, Abedin Nepravishta u mor me biznes, duke u njohur kështu në historinë e vendit tonë, si një nga pionerët e kapitalizmit shqiptar, gjë e cila bëri që ai të krijonte një pasuri të konsiderueshme.
ANËTAR I KOMISIONIT ORGANIZATOR TË KONGRESIT TË LUSHNJËS DHE PREFEKT NË DURRËS, SHKODËR DHE ELBASAN
Abedin Nepravishta ishte anëtar i Komisionit Organizator të Kongresit të Lushnjës, i cili përgatiti në detaje çdo hap të duhur të këtij kongresi vendimtar për shtetin shqiptar. Dhe nisur nga kjo, Abedini vuri në shërbim të Kongresit shuma të madha financiare për mbarëvajtjen e tij. Nisur edhe nga ky fakt, ai u delegua dhe e zëvendësoi një delegat të Prefekturës së Gjirokastrës, ( i cili nuk mund të vinte për arsye personale), duke asistuar si delegat i kësaj prefekture, gjatë gjithë punimeve të Kongresit.
Në vitet 1921- 1924, ai do emërohej sërish në radhët e para të politikës dhe administratës shqiptare, si: nënprefekt i nënprefekturës së Tiranës ( gjatë grushtit të shtetit të muajit dhjetor 1921), si prefekt i prefekturave të Elbasanit dhe të Shkodrës në vitin e trazuar 1922, si prefekt i prefekturës së Durrësit në vitin 1923, dhe si prefekt i prefekturës së Shkodrës në vitet më të trazuara politike, 1923- 1924. Kudo ku ai drejtoi në këtë periudhë kohe, u prezantua me imazhin një zyrtari të pajisur me një mentalitet e kulturë perëndimore, duke u bërë anëtari i asaj plejade shtetarësh që hodhën themelet e Shqipërisë moderne. Kështu Abedin Nepravishta ishte ai që u kujdes në Shkodër për ngritjen e gjimnazit të parë laik, gjë e cila ngriti siparin e arsimit europian të çliruar nga tutela obskurantistë. Në këtë qytet ai nxiti gjithashtu edhe harmoninë e tolerancën midis dy feve.
Pas ardhjes në pushtet ë qeverisë së Fan Nolit e largimit të saj në dhjetorin e 1924- ës, sipas librit me