Erion Muça: Mundësitë që ofrohen online për punësimin e të rinjve
"Kompleksiteti i detyrave të një profesioni komplikojnë punën në distancë" "Zhvilloni aftësitë teknologjike për të gjeneruar të ardhura"
Pandemia COVID- 19 ka bërë që në shumë raste puna të transferohet nga zyra në shtëpi. Por cilat do të jenë ndryshimet që do të sjellë në shoqërinë tonë dhe a do të mundemi të përshtatemi me këtë mënyrë të re?
Pedagogu dhe studiuesi i karrierës dhe puënësimit, Erion Muça tregon për "Gazeta Shqiptare" se qasja me punën dhe karrierën do të ndryshojë. Ai më tej i bën thirrje të gjithë të rinjve që mos të qëndrojnë në pasivitet, por të përdorin kohën në mënyrë të efektshme, veccanërisht në hulumtimin e teknologjisë. Muça i sugjeron të rinjve një formë interesante për të fituar të ardhura si ndërtimi i një faqeje shitjesh online e- commerce apo dhe puna në fusha të tjera interactive.
Cilat janë ndryshimet që ka sjellë dhe do të sjellë transferimi i menjëhershëm i të punuarit nga shtëpia?
Sigurisht aftësia për t'u përshtatur me të kërkuarit e punës dhe të punuarit nga distanca është dhe do të jetë jo vetëm një sfidë por dhe një vlerë për këdo në këtë periudhë, që do të shërbejë si një mekanizëm për rritjen e konkurueshmërisë. Kjo kërkon edhe nxitim të menjehershem nga ana e kompanive dhe bizneseve të krijojnë sistemet e nevojshme dhe lehtësirat e duhura të ofrimit të komoditeteve të nevojshme për punonjësit e tyre duke përfshirë e kombinuar formatin e të punuarit nga zyra dhe atë në distancë. Sigurisht nuk mjafton vetëm përshtatja, por edhe përmirësimi i njohurive jo vetëm për të arritur një efiçencë dhe performancë të lartë por edhe për të kaluar nga stadi i realizimit të punëve në distancë drejt një dimensioni tjetër atë të menduarit sesi aftësitë e zhvilluara teknologjike t'i përdorësh si avantazh për të kërkuar një punë të re, për t'u promovuar në karrierë e pse jo edhe për të gjeneruar të ardhura.
A është komunikimi ndërpersonal dhe i drejtperdrejtë i rëndësishëm për suksesin në punë dhe, a po humbet ai përfundimisht në këtë situatë?
Komunikimi ndërpersonal është aq i hershem sa dhe baza e shoqërisë që i klasifikon njerëzit të pandashëm nga njëri- tjetri, nisur nga plani ndërpersonal dhe deri tek ai komunikativ. Çdo marrëdhënie sociale dhe njerëzore por edhe ekonomike lind nga kontakti dhe komunikimi i drejtpërdrejtë. Burimi më i rëndësishëm i njohjes njerëzore dhe negocimit si element i rëndësishem kudo është takimi, kontakti dhe komunikimi i drejtpërdrejtë. Është komunikimi i drejtpërdrejtë ai që përbën hapin e parë në ndërtimin e një marrëdhënie të shëndetshme sociale dhe profesionale midis njerëzve. Në këtë aspekt do të konfirmoja që pa komunikim të drejtpërdrejtë do të humbisnim ndjesinë sociale dhe mbështetjen e përkrahjen emocionale aq të rëndësishme edhe në inkurajimin drejt rrugës së suksesit.
ZINXHIRI I PUNËS
"Është i gjithë kompleksiteti i detyrave dhe përgjegjësive të një profesioni apo pozicioni, i lidhur po ashtu me të gjitha hallkat dhe departamentet e tjera të një kompanie, që e komplikojnë në maksimum punën në distancë, e që tek i cili kompanitë së fundmi janë duke punuar për ta përmirësuar",- shtoi pedagogu.
A po zëvëndësohet marrëdhënia njerëzore dhe emocionale me logjikën a ftohtë apo "robotizmin" duke ftohur natyrën e njeriut në këtë situatë?
Izolimi e ftoh natyrën njerëzore dhe e ben atë të tërhequr dhe të distancuar duke shtyrë të humbasë intuitën dhe menyren sesi do të sillet me të tjeret. Izolimi i gjatë zbeh në kujtesë njohjen e mëparshme me njerëzit dhe raportet e dikurshme me ta. Uroj që kjo situatë mos zgjasë shume pasi në të kundert do te kemi harruar natyrën dhe tipet e miqve dhe shokëve duke ridimensionuar me ta pas karantinës një raport të ri midis të panjohurish.
Cilat janë efektet pozitive të pandemisë në lidhje me punësimin dhe karrierën e të rinjve? A sjellin ato benefite, zhvillim dhe përparim? Nëse po në cilat drejtime?
Sigurisht qasja me punën dhe karrierën do të jetë e ndryshme dhe ajo çfarë shumë të rinj duhet ta kenë prioritet dhe mësojnë në këto kushte është mos ta kalojnë në pasivitet kohën, por të angazhohen dhe hulumtojnë si të përdorin teknologjinë në shërbim të punës dhe profesionit të tyre. Ata duhet të hulumtojnë dhe eksplorojnë si të punojnë nga shtëpia në funksion të marketingut online që përbën një nga industritë me të zhvilluara në ShBA por edhe në të gjithë botën, e ku kompani të ndryshme kërkojnë punonjës në distancë nga e gjithë bota.
Ashtu sikundër çdokush që qëndron i mbyllur mund të provojë të vendosë aftësitë e tij teknologjike duke ofruar konsulencë dhe zgjidhje online për vështirësi dhe problematika të kompanive me procese të informatizuara menaxhimi si brenda ashtu dhe jashtë vendit. Një tjetër menyre do të ishte edhe interesimi për të ndërtuar një faqe shitjesh online e- commerce apo edhe aftësimi dhe trajnimet online për perfeksionimin e njohurive dhe aftësive, në një segment të platformave digjitale që mundësojnë interaktivitetin dhe të punuarin nga shtëpia.
A janë të gjitha pozicionet e punës të përshtatshme për të punuar nga shtëpia?
Një pjesë e konsiderueshme e punëve mund të realizohen nga shtëpia; sigurisht pengesë kjo natyrë të punuari është për aktivitetet sportive apo kulturore që humbasin domethënien në kalimin online. Po ashtu mjekësia ndonëse ka kaluar për ekzaminime në telemjekësi s` ka sesi të realizohet në distancë një operacion. Shoferët e autobuzëve nuk mund të punojnë online deri të paktën në kalimin e plotë të sistemit të transportit në pilotim automatik të pavarur, për të cilin duhen dhe shumë vite. Pavarësisht kësaj, puna në distancë është për shumicën e profesioneve e përkohshme dhe kalimtare por sigurisht kjo nuk do të thotë se shumica e profesionistëve në këto kushte vështirësie, nuk duhet të kenë gjithmonë një plan B për çdo të papritur rreth pamundësisë së ushtrimit të profesionit të tyre.
Si po organizohen për të operuar online kompanitë dhe institucionet?
Organizimi i tyre ka ardhur natyrshëm për mos të thelluar gjendjen dhe kostot e tyre financiare e duke gjetur dhe përshtatur ndonjeherë edhe me mjete të thjeshta, por rrethanore, aspektin e të sherbyerit ndaj klietëve dhe ofrimin e shërbimeve ndaj tyre në shtëpi. Përdorimi i aplikacioneve online si: Zoom, Skype, Google Meet apo Google Classroom, por edhe nëpermjet rrjeteve sociale, ka mundësuar komunikimin e shumë kompanive dhe institucioneve me klientët apo partnerët e tyre ekzistues dhe të rinj, për vijimësinë e marrëdhënies si dhe proceseve të lëna pezull dhe atyre të reja. Kalimi i punës online kërkon edhe shumë përgatitje nga ana e punonjësve, të cilët do të duhet të jenë në çdo kohë të azhornuar për lehtësirat teknologjike të sistemeve dhe programeve që përdorin. Ata gjithashtu duket të fillojnë të njohin risitë dhe updatim- et e vazhdueshme të sistemeve online sidomos ato në funksion të një efiçence dhe produktiviteti më të lartë në punë.
A janë gati kompanitë në infrastrukturë, përgatitje dhe vizion?
Pjesa më e madhe e tyre po përgatitet rishtas por e nxitur dhe diktuar nga pamundësia dhe nevoja më tepër sesa si një masë paraprake
"Izolimi e ftoh natyrën njerëzore dhe e ben atë të tërhequr dhe të distancuar duke shtyrë të humbasë intuitën dhe menyren sesi do të sillet me të tjeret. Izolimi i
gjatë zbeh në kujtesë njohjen e mëparshme me njerëzit dhe raportet e
dikurshme me ta",- tha Muço.
Qasja me punën dhe karrierën do të jetë e ndryshme dhe ajo çfarë shumë të rinj duhet ta kenë prioritet dhe mësojnë në
këto kushte është mos ta kalojnë në pasivitet kohën, por të angazhohen dhe hulumtojnë si të përdorin teknologjinë në
shërbim të punës dhe profesionit të tyre.
emergjence e parashikuar më parë që nga themelimi e krijimi i tyre. Nuk kemi të bëjmë vetëm me menyrën sesi do punohet, por me të gjithë sistemin që nevojitet në lidhje me të. Pra, është i gjithë kompleksiteti i detyrave dhe përgjegjësive të një profesioni apo pozicioni, i lidhur po ashtu me të gjitha hallkat dhe departamentet e tjera të një kompanie, që e komplikojnë në maksimum punën në distancë, e që tek i cili kompanitë së fundmi janë duke punuar për ta përmirësuar.
Duhet të shqetësohemi për të ardhmen e punësimit dhe karrierës apo ka ende shpresë në horizont?
Ne kemi provuar dhe treguar që si popull jemi inteligjentë e të guximshëm dhe modelet dhe shembujt e suksesit mbi këtë nuk na mungojnë. Bazuar në këtë fakt, jam i bindur që do të përshtatemi shumë mirë dhe do të luftojmë shumë fort për të dalë triumfues nga kjo situatë qoftë duke u përballur me ndryshimin e zakoneve tona apo qoftë duke u ambjentuar me të punuarit online.