Sinani: Akademiku që “shpëtoi” shkencën në vitet 1992- 2000
Beqiraj, kontributi i tij në shkencë dhe shembulli i dorëheqjes
shtë ndarë nga jeta në mënyrë të papri tur ish- kryetari i Akademisë së Shkencave dhe matematicieni Gudar Beqiraj. Ai u shua në spital këtë të hënë, në moshën 72- vjeçare, duke lënë pas një kontribut të gjerë si studiues, drejtues në drejtim administrativ dhe shkencor.
Skënder Gjinushi, kryetar i Akademisë së Shkencave, thotë se ky është një lajm i hidhur dhe ditë e trishtuar për Akademinë dhe asamblenë e saj. “E kam njohur prej kohësh, kemi qenë studentë për matematikë dhe iu kushtua informatikës, duke u bërë një nga specialistët më në zë të kësaj fushe”.
Me pasione të forta dhe modest, disa prej kontributeve të tij nuk njihen, ose nuk janë vlerësuar si duhet. Ai ishte ekspert i matematikës së zbatuar, që vlerësohej në Shqipëri dhe universitete europiane, si edhe ekspertues i jashtëm dhe oponent në 10 programe të bashkësisë europiane. Në vendin tonë, ai arriti të mbante në këmbë shkencën e lënë e mëshirë të fatit përmes Institutit të Matematikës së Zbatuar.
Akademiku Shaban Sinani kujton se, “në kohën më të vështirë, kur buxheti i Akademisë së Shkencave ishte reduktuar në hiç, INIMA, Instituti i Matematikës së Zbatuar, ishte institucioni që krijonte para dhe mbante me buxhet INIMA- n dhe Akademinë, duke krijuar tepricë për buxhetin e shtetit”.
Përveç shkencës, ai njihej për pasionin e tij për sportin, jo vetëm për arbitrim, por edhe për komitetet kombëtare olimpike. Por mbi të gjitha, do të kujtohet gjesti i tij i dorëheqjes nga posti i kryetarit të Akademisë, për hir të reformës se famshme 3 vite më parë. Sinani thotë se, “në Shqipëri është e vështirë që njerëzit e zgjedhur të japin dorëheqjen. Ka qenë gjest
që shprehte karakterin e Gudarit. Ashtu siç mori përsipër të drejtonte Akademinë në kohë të vështirë, ashtu mori përsipër që të tërhiqej për t’u hapur rrugë zgjedhjeve të reja”. I njohur për natyrën e tij babaxhane dhe komunikimin korrekt e të sjellshëm edhe me mediat, ikja e Beqirajt do të lërë një vend bosh edhe në gjykimet publike.
BIOGRAFI
Pas ndarjes së tij nga jeta, Akademia e Shkencave ka publikuar një
biografi, që përcjell aktivitetin e tij të pafundmë, si vijon. Akademik Gudar Beqiraj i takon atij brezi që mori formimin bazik në Universitetin e Tiranës dhe u formua e specializua jashtë vendit. I diplomuar në fushën e matematikës, ai plotësoi kualifikimin në fushën e gjeostatikës në qendrën e njohur të kësaj fushe në Fontainbleau ( Francë), duke thelluar njohjen në fushën e krijuar me tezën e doktoratës “Transformimi Fourier gjeologji- miniera ( me një vlerësim me medalje argjendi të paraqitjes shkencore, Çeki, 1991).
Që prej tri dekadash, akademik Gudar Beqiraj është i përfshirë në ekspertizë dhe oponencë shkencore ndërkombëtare nga institucione jashtë vendit. Vlerësues i jashtëm në programe doktorate në Francë, specialist i ftuar për vlerësimin e projekt- propozimeve në kuadrin e programit “Copernicus” të Komisionit Europian, drejtues në projektet e Komisionit Europian “Seeren”, “Seeren2”, “Isotea”, “Seefire”, “See- grid”, “See- grid2”, “See- grid- sci”, “Ict- webproms”.
Gudar Beqiraj ka veprimtari universitare të pandërprerë që prej më shumë se katër dekadash, si pedagog i matematikës dhe i informatikës. Ai është autor i shumë artikujve dhe botimeve në shqip e në gjuhë të huaj, në fushat ku ushtron veprimtarinë kërkimore- shkencore. Në karrierën e akademikut Gudar Beqiraj numërohen detyra të rëndësishme, që prej atyre të drejtimit shkencor ( si dekan) deri te drejtimi institucional ( si drejtor i Institutit të Matematikës Llogaritëse INIMA). Gudar Beqiraj ka drejtuar Akademinë e Shkencave i zgjedhur nga Asambleja në detyrën e kryetarit dhe të zëvendësit.
Përveç veprimtarisë shkencore, universitare dhe administrative, Gudar Beqiraj është një personalitet në fushën e sportit të peshëngritjes, si sportist dhe arbitër ( duke përfshirë arbitrimin në kategorinë e parë ndërkombëtare), si president i federatës kombëtare të këtij sporti dhe zëvendëspresident i Komitetit Olimpik Kombëtar, si kryesues i delegacioneve shqiptare në lojërat olimpike, kampionatet botërore, lojërat mesdhetare dhe kampionatet europiane e ballkanike. Për këtë veprimtari, ai është nderuar me diploma nderi nga presidenti i Komitetit Ndërkombëtar Olimpik, si dhe me “Urdhrin Olimpik” kombëtar.