PS e vendosur për moslejimin e koalicioneve para zgjedhjeve
“Më 30 korrik do t’i hapim listat 70 për qind”
Damian Gjiknuri, anë tari i mazhorancës në Këshillin Politik ka reaguar pas mbledhjes së këtij institucioni, ku opozita e bashkuar dorëzoi kërkesën për hapje 100% të listave. Në një shënim në mediat sociale, Gjiknuri lë të kuptohet se mazhoranca do të vijojë procedurat me amendamentet e dorëzua më herët në Kuvend nga opozita parlamentare dhe që listat nuk do hapen me detyrim 100%.
“Amendamentet kushtetuese, të cilat tanimë kanë marrë mbështetjen e Këshillit të Legjislacionit dhe Komisionit Parlamentar për Çështjet Ligjore, Administratën publike dhe të Drejtat e Njeriut krijojnë kushtet për të zbatuar hapjen e listave të kandidatëve së paku me 2/ 3, pa përjashtuar aspak as hapjen e tyre 100%”, shkruan deputeti i PS. Më tej ai shton se hapja e listave tanimë është një kërkesë e shumicës së qytetarëve shqiptarë dhe ne jemi të vendosur që ta sanksionojmë përmes ndryshimeve kushtetuese të 30 korrikut.
Gjiknuri shton se mazhoranca, opozita parlamentare dhe ajo jashtëparlamentare, pas miratimit të amendimit kushtetues ( 30 korrik) për hapjen e listave do duhet të ulen bashkërisht për të analizuar efektet anësore që krijohen. Në reagimin e tij, socialisti prek dhe pjesën e koalicionet parazgjedhore dhe shkruan se janë të panevojshëm dhe kanë një kosto të lartë për buxhetin e shtetit. “Koalicionet parazgjedhore me lista të përbëra sikurse janë aktualisht, duket se janë nxitja më e madhe për rreshtimin e sa më shumë partive të tilla si vagonë bosh pas lokomotivës së partisë së madhe”, shton ai. Pasi jep disa argumente të tjera për të këqijat e koalicioneve para zgjedhore, Gjiknuri tregon qartë se nuk mbështet kërkesën e opozitës së bashkuar.
“Hapja e listave të kandidatëve dhe grupimi në koalicione parazgjedhore me lista unike siç e praktikojnë të gjitha vendet kryesore evropiane, inkurajon reduktimin e numrit të partive “fantazma” në fletën e votimit. Kjo do të lehtësonte në perspektivën e afërt edhe zbatimin e teknologjisë në proceset e votimit dhe numërimit. Qytetarët do të kishin të drejtën të zgjidhnin përveç partisë edhe për kandidatin e tyre të preferuar por pa cenuar administrimin e procesit, votimin, numërimin në kohë dhe nxjerrjen e rezultatit”, përfundon ai.
REAGIMI I PLOTË
Sfidat që duhet të adresojmë pas hapjes së listave të kandidatëve. Dakordësia e arritur fillimisht midis opozitës parlamentare dhe mazhorancës e më tej edhe pëlqimi publik i dhënë prej Partisë Demokratike për hapjen e listave të kandidatëve për deputetë na bën të reflektojmë për masat që duhen marrë me synim garantimin e një procesi të suksesshëm të administrimit të zgjedhjeve. Amendamentet kushtetuese të cilat tanimë kanë marrë mbështetjen e Këshillit të Legjislacionit dhe Komisionit Parlamentar për Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të Drejtat e Njeriut krijojnë kushtet për të zbatuar hapjen e listave të kandidatëve së paku me 2/ 3, pa përjashtuar aspak as hapjen e tyre 100%.
Ajo çka vijimësisht e kam theksuar gjatë javëve të fundit, si çdo gjë e re edhe hapja
DEBATI PER LISTAT E HAPURA
Kërkesa për lista të hapura në Këshillin Politik u bë të premten nga opozita e bashkuar. Prej javësh po diskutohet në Kuvend për hapjen e listave, por mazhoranca dhe opozita parlamentare në amendimet e tyre kërkojnë hapje 75% listave dhe ndryshimin e formulën të koalicioneve. Ky propozim i tyre kundërshtohet opozita jashtëparlamentare, e cila kërkon hapje të plotë. Të premten në KP u diskutua për më shumë se dy orë për këtë çështje, por nuk u arrit konsensusi. Pas kërkesës së opozitës së bashkuar dhe opozita parlamentare kërkoi nga PS që të hapeshin listat 100%, por mazhoranca me përgjigjen e sotme u mbyll derën.
e listave zgjedhore shoqërohet me shumë sfida të cilat nëse nuk adresohen siç duhet mund të vënë në pikëpyetje të gjithë procesin e administrimit. Ky fakt nuk duhet të na bëjë të hezitojmë. Hapja e listave tanimë është një kërkesë e shumicës së qytetarëve shqiptarë dhe ne jemi të vendosur që ta sanksionojmë përmes ndryshimeve kushtetuese të 30 Korrikut. Mazhoranca, opozita parlamentare dhe ajo jashtëparlamentare, pas miratimit të amendimit kushtetues për hapjen e listave do duhet të ulen bashkërisht për të analizuar efektet anësore që krijohen. Do duhet
të vendosim parashikimet e nevojshme në Kodin Zgjedhor të cilat mundësojnë mbarëvajtjen e procesit.
Për të kuptuar secili prej jush se si ndikon kombinimi mes listave të hapura të kandidatëve dhe koalicioneve me lista të përbëra apo ato unike, do ndalem në disa konstatime konkrete. Neni 10 i ligjit për partitë politike përcakton se subjekti regjistrohet me kërkesë të nënshkruar nga jo më pak se 3 mijë anëtarë themelues. Kërkesa për regjistrimin e një partie politike depozitohet në gjykatën e Tiranës dhe përmban për çdo anëtar themelues: emrin e mbiemrin, numrin personal dhe vendbanimin.
Në zgjedhjet e vitit 2005 në Shqipëri aplikohej sistemi zgjedhor mazhoritar ( 100 mandate) i korrektuar me proporcional kombëtar ( 40 mandate). Në këtë proces, fleta e votimit përmbante 27 subjekte zgjedhore. 12 prej tyre nuk arritën të merrnin as 1% të votave në rang vendi. Ndryshimet kushtetuese të vitit 2008 sanksionuan sistemin zgjedhor proporcional të ndarë në 12 rajone. Testi i parë ishte procesi zgjedhor i vitit 2009 ku në fletën e votimit u renditën 34 subjekte politike, grupuar në katër koalicione dhe një kandidat i pavarur. Vetëm gjashtë parti arritën që të kalonin mbi minimumin prej 1% të votave ndërsa të tjerat dështuan përfshirë 14 që nuk mblodhën vota as sa numri i minimal i themeluesve.
Zgjedhjet parlamentare të vitit 2013 do të shënonin një tjetër rekord. Fleta e votimit përmbante 62 parti të grupuara në dy koalicione, katër parti jashtë tyre dhe dy kandidat të pavarur. Dyfishimi i numrit të subjekteve në fletën e votimit, krahasuar me zgjedhjet e mëparshme do të shoqërohej me faturën e parë, dështimin e implementimit të teknologjisë si projekt pilot në procesin e votimit dhe numërimit. Për shkak të listës së gjatë të partive, fleta e votimit u bë e pamundur të lexohej nga pajisjet teknologjike. Sipas rezultatit zyrtar, 60 subjekte nuk kapën dot as 1% të votave ndërsa 45 prej tyre nuk mblodhën as 3 mijë vota sa kanë dorëzuar firma në gjykatë për tu legjitimuar si parti. Më shumë se për të mbledhur vota, fatkeqësisht, duket se të tilla parti bëhen pjesë e “trenit” të partive të mëdha për të garantuar drejtori në administratën publike, vende pune, financim nga Buxheti i Shtetit për pjesëmarrje në zgjedhje, qira të lira për akomodim në godina publike etj. Koalicionet parazgjedhore me lista të përbëra sikurse janë aktualisht, duket se janë nxitja më e