Yuri Kim: Luftën antikorrupsion duhet ta bëni ju, jo SHBA-të!
Korrupsioni, ambasadorja amerikane: Ka ardhur koha të merrni vendime të vështira “Shqipëria duhet të jetë aleate e jona, jo problem”
Brendshëm që ishte një nga anëtarët e grupit parlamentar të partisë në pushtet dhe niveli i trupës së policisë përcaktohej nga cilësia e burimeve njerëzore që dilnin nga xhepat e deputetëve të zonave për vite e vite të tëra. Kjo sot është e paimagjinueshme. Nuk futesh dot në sistemin e Policisë së Shtetit pa kaluar nga Akademia e Policisë së Shtetit. Akademi nuk kishte! E mbyllën Akademinë, nuk kishte shkollë policie, bëheshin disa kurse dhe pastaj futej kush kishte partinë, kush paguante para, apo kush kishte lidhje farefisnore ose krahinore sipas rastit, por asnjëherë nuk ishte i garantuar asnjëherë ai që me meritë mund të hynte. Shikoni numrin e vajzave në Policinë e Shtetit si ka ndryshuar dhe ka një arsye ndër të tjera. Kishte shumë pak vajza në Policinë e Shtetit për shkak pikërisht sepse rekomandimet që bëheshin, bëheshin nga mitingjet, te tryeza e ministrit dhe sigurisht që në mitingje shumica dërrmuese ishin djem, ishin burra, në të gjithë sistemin tonë ka ndryshuar rrënjësisht kjo pjesë, siç ka ndryshuar dhe pjesa në administratën publike, por thënë kjo, që të mos krijojë askush idenë se po flas për një përmbyllje të kësaj përpjekjeje, ka ende pjesë të sistemit që vazhdojnë funksionojnë si më parë. Dhe ky është një problem që ne duhet të vazhdojmë të përpiqmi që ta zgjidhim. Për të ardhur te revolucioni digjital, te kalimi i të gjitha shërbimeve në xhepin e çdo qytetari ku gjendet smartphone i tij apo i saj, apo në kompjuterin më të afërt në shtëpi apo kudo qoftë. Sot nuk ka më nevojë të shkosh në asnjë zyrë, sot çdo shërbim, përveçse kur do të martohesh që s’mund ta bësh “online” se duhet të paraqitesh bashkë me bashkëvuajtësen apo bashkëvuajtësin përkatës dhe me dy dëshmitarët e vuajtjes për t’u kurorëzuar apo për të marrë gjurmët e gishtërinjve apo për ndonjë shërbim tjetër që kërkon prezencë fizike, të gjitha shërbimet e tjera janë “online”. Sot të gjitha transaksionet e biznesit janë “online”
dhe janë në kohë reale. Ajo që Milva përmendi, si fiskalizimi. Nuk është aspak e rastit që në të gjitha raportet e vlerësimeve ndërkombëtare për qeverisjen digjitale Shqipëria hyn në grupin e vendeve më të zhvilluara. Nuk e themi ne, e thonë të gjitha raportet ndërkombëtare, por aty ku Shqipëria hyn në grupin e vendeve më të prapambetura dhe ky është një paradoks shumë i madh është sektori privat, ku ne na takon të bëjmë një përpjekje shumë më të madhe që sektori privat të arrijë të ngrihet në nivelin e shtetit, në nivelin e sektorit publik. Më tutje, dua të theksoj pjesën që ka të bëjë me tenderat. Është një transformim i pa imagjinueshëm nëse nisemi nga ku ka filluar kjo punë dhe në raportin që ne kemi përgatitur, i cili është vetëm raport faktik, nuk ka asnjë interpretim, nuk ka asnjë subjektivitet, ka vetëm fakte, flitet qartë për se si kemi lëvizur në drejtimin e duhur edhe në këtë aspekt, por edhe këtu kemi prap probleme se nëse do të thoshim që tenderat në Shqipëri kanë arritur transparencën dhe nivelin e drejtësisë që meritojnë të gjithë operatorët, atëherë ne duhet të ishim sot jo kandidatë për të çelur negociatat me Bashkimin Europian, por duhet të ishim sot në këmbë që të gjithë për tu bërë anëtarë të Bashkimit Europian. Nuk jemi akoma aty dhe prandaj po përgatisim një fazë tjetër për të çliruar administratën nga pesha e madhe e këtij procesi, e procesit të kontraktimit të fondeve publike përmes tenderave për të përfshirë ekspertizën e jashtme dhe pse jo edhe kompani ndërkombëtare në mënyrë që administrata të bëjë administratën, ministritë të bëjnë ministritë dhe procesin e tenderimit ta bëjnë struktura të cilat kanë një pavarësi shumë më të madhe dhe një profesionalizëm shumë më të lartë sepse një nga problemet tona kryesore nuk është thjesht korrupsioni apo përzierja me qëllimin e devijimit të ligjit për përfitim, por është edhe paaftësia për të ndërtuar procese të cilat janë deri
Ambasadorja Yuri Kim ka folur në Konferenca Kombëtare Antikorrupsion, ku ka dhënë mesazhe të forta për Shqipërinë. Ambasadorja Kim tha se tashmë ka ardhur koha që të merren vendime të rëndësishme, por për ta bërë këtë duhet luftuar korrupsioni dhe nuk duhet parë si i pranueshëm. Ajo tha se edhe në SHBA ka korrupsion, por po ashtu ka ligje dhe se shihet si një akt turpi të jesh i përfshirë në korrupsion, apo kur një zyrtar kërkon ryshfet. “Ju jeni në një nivel tjetër, tashmë ka ardhur koha të merrni vendime të vështira për të shkuar në nivelin tjetër, por nuk mund ta bëni këtë nëse korrupsioni shihet si i zakonshëm dhe i pranueshëm. Siç e kam përmendur edhe më parë, ne e themi këtë jo se SHBA-të janë të çliruara nga korrupsioni, edhe ne kemi korrupsion, por kemi dhe ligje dhe kemi një kontekst shoqëror që e bën të turpshme të jesh i përfshirë në korrupsion, që një zyrtar të kërkoj ryshfet, që i pushtetshmi të kërkojnë avantazhin e të dobëtit, të shmangë ligjin. Ne kemi një sistem ligji, kemi prokurorë e gjyqtarë që pritet të zbatojnë ligjin dhe kemi qytetarë të arsimuar, kuptojnë dhe kërkojnë të drejtat e tyre si bazë për
në fund profesionale, transparente, cilësore dhe të drejta. Në këtë aspekt, kemi vërtet shumë punë për të bërë. Nuk dua të zgjatem më tutje sepse kjo është një konferencë e gjatë dhe të gjitha temat që kanë të bëjnë me sistemin e korrupsionit dhe me sistemin e luftës kundër korrupsionit do të preken gjerësisht dhe në detaje, por dua ta mbyll me platformën e bashkëqeverisjes e cila i ka dhënë njerëzve një instrument gjithmonë e më të besueshëm e gjithmonë e më të përdorur nga njerëzit dhe e cila sot është ende dhe më e rëndësishme po të keni parasysh se të gjitha shërbimet janë “online”. Sot kemi Hipotekën “online”. Sot nuk ka nevojë të shkosh te Hipoteka për të pritur në radhë e për të takuar njeri e për të gjetur rrugën se si të marrësh titullin tënd të pronësisë, por cikli nuk është ende i mbyllur. Që do të thotë që ti aplikon “online”, por pastaj do ta presësh përgjigjen me postë në shtëpi dhe në të gjithë këtë proces ka jo pak raste kur afatet shkelen, ka dhe jo pak raste kur demokracinë. Kështu që 30 vite një brez i plotë, që kur ju thyet prangat e komunizmit, korrupsionit. Ka ardhur koha që kjo të bëhet e përhershme dhe të thoni se ligji duhet të zbatohet në mënyrë të barabartë për të gjithë. Nëse dikush thyen ligjin, do të paguajë. Jo se jemi hakmarrës, por se çdo qytetar në këtë vend duhet të ketë një mundësi të barabartë. Ndaj le t’i japim fund korrupsionit, le të vazhdojmë të kërkojmë dorë për dorë së bashku, hap pas hapi… Do të ketë kohë kur mund të rrëzoheni, por ta ngremë njëri-tjetrin, do të bëjmë punën e madhe, sepse Shqipëria duhet të ecë përpara”. Ambasadorja e SHBA-ve në vendin tonë, Yuri Kim tha se Shqipëria duhet të jetë një partner i
shërbimi nuk merret dhe për këtë arsye platforma e bashkëqeverisjes është aty në mënyrë që nga ndërveprimi mes qytetarit i cili nuk e ka marrë shërbimin dhe qeverisë që është personi i parë i interesuar që i gjithë ky sistem të jetë një sistem garancish të plota deri kur të hyjë në ciklin e mbyllur, që edhe përgjigjet të jepen të gjitha “online” në mënyrë që qytetarët të marrin atë që ju takon pa humbur kohë, pa paguar dhe pa qenë fare e nevojshme as të kenë një mik, as të kenë një mbiemër të njohur dhe as të jenë domosdoshmërish të lidhur me një parti apo me një parti tjetër. Unë duhet t’i falënderoj sinqerisht të gjithë ata që punuan për përgatitjen e këtij raporti. Do t’ia u sugjeroja dashamirësisht të gjithë strukturave të administratës ta lexojnë, jo vetëm për pjesën që ju takon drejtpërdrejt, por në tërësi sepse është një informacion që në këndvështrimin tim i duhet çdo qytetari që është i angazhuar në radhë të parë në shërbimin publik dhe do ta mbyllja fjalën duke ndarë
Amerikës e jo një problem sa i përket luftës antikorrupsion. “Ne e duam që Shqipëria të jetë përherë e më tepër një partner dhe jo një problem, ju duhet ta udhëhiqni luftën, shpesh flasim për rolin e SHBA dhe dëgjoj, ‘vetëm ju mund ta bëni’, por unë them që ju duhet ta bëni. SHBA-të si miq tuaj do të jenë me ju, në çdo hap të udhës dhe në çdo hap të rrugës, do të jetë i vështirë, ndonjëherë do ju shtyjmë, ndonjëherë nuk do të doni të vazhdoni më, ose ne nuk duam që të vazhdojmë më. Ky është çasti ku ju mund të qëndroni apo ngriheni në një nivel, ju jeni anëtarë të NATO-s. Çdo shtet bie dakord që Shqipëria ka bërë punën të jetë anëtare e BE, tani që nga 1 janari jeni anëtare të Këshillit
bindjen e plotë se procesi i transformimit për ta çliruar vendin tonë nga kjo sëmundje shekullore, që është një sëmundje e prapambetjes, unë nuk jam dakord me teorinë që janë ca popuj që janë më të korruptuar se popujt e tjerë. Hajde të shkojmë të marrim ca gjermanë t’i fusim te Hipoteka e Sarandës, t’i lëmë nja 40 ditë aty, e do shikoni se çfarë gjermanësh do jenë ata. Ndërkohë që hajde t’i marrim nga Hipoteka e Sarandës disa shqiptarë, t’i çojmë në Gjermani e t’i fusim në hipotekë në Gjermani dhe s’do t’i shkojë mendja që të kërkojë lekë sepse është sistemi i tillë që nuk ua bën të mundur, pra nuk është çështje popujsh që kanë prirje të ndryshme, është çështje sistemesh dhe në rrugën që ne jemi, pa asnjë diskutim do ta ndërtojmë sistemin që na i jep mundësinë ta bëjmë bekimi i madh i teknologjisë. Teknologjia digjitale është bekimi i vendeve në zhvillim sepse të jep mundësinë që të bësh kapërcime që përndryshe nuk do t’i bëje dot kurrë pasi
të Sigurimit të OKB. Ju vendosni, ju jeni lider me ne, ambasadori juaj në OKB është një superstar, kryeministrit i kërkohet të flasë për Ukrainën, apo për çështje të tjera, sepse Shqipëria ka peshë, por nuk mund ta bëni këtë nëse korrupsioni shihet si i pranueshëm. Kënaqësi që ndodhem këtu dhe do doja të falënderoja kryeministrin dhe ministre Milva Iknomi që organizuan këtë aktivitet”, deklaroi ambasadorja amerikane. Ambasadorja e SHBA në Tiranë, Yuri Kim, ka dhënë një tjetër mesazh të fortë në fund të Konferencës së parë Kombëtare të Antikorrupsionit. “Jeni në një moment kritik të historisë suaj, duhet të vendosi literalisht se në ç’rrugë do të shkoni, do të ecni përpara apo do të shkoni pas. Kush do e zotërojë vendin, krimi i organizuar dhe vetëm oligarkët, apo njerëzit normalë ata që edhe kanë mundësinë për të zotëruar pronat, për të zhvilluar prona e për t’u bërë të pasur? Ju duhet ta vendosni. A do të jetë rasti që të gjithë do të luftojmë për të gjetur lidhje të veçanta, në mënyrë që t’ia dilni, apo do të krijoni një sistem ku të gjithë do ja dilni, që fëmijët tuaj të jenë të lirë dhe të kenë mundësi të barabarta. Ne besojmë se ju do të bëni zgjedhjen e duhur, në të njëjtën mënyrë siç e keni bërë në çaste kritike. Presim me kënaqësi të punojmë me ju”, - tha ambasadorja Kim.
zhvillimi linear hap pas hapi, me mjete tradicionale do ta bënte të pamundur që në një hark kohor të arsyeshëm, një vend si Shqipëria të arrinte botën, kur i themi ne. Ndërkohë që, zhvillimi eksponencial përmes teknologjisë që të bën të bësh kapërcime të paimagjinueshme na i jep këtë mundësi. Prandaj duhet të kemi shumë besim, shumë vullnet dhe bindjen e plotë se Shqipëria e 2030 do të jetë një vend modern në aspektin e marrëdhënieve të shtetit me qytetarët në pikën që korrupsioni si një sëmundje e shumëpërfolur dhe e kudondodhur, do të jetë histori dhe patjetër lufta me korrupsionin do të vazhdojë në nivele të tjera siç zhvillohet në Amerikë ku ka korrupsion sat ë duash. Siç zhvillohet në Europë, në Bashkimin Europian ku ka korrupsion sa të duash, por që është i një niveli komplet tjetër dhe që nuk prek kurrsesi në mënyrë të drejtpërdrejtë të drejtat e qytetarëve që janë të barabartë përpara ligjit dhe që janë të garantuar në meritën e tyre.
Faleminderit!