Depozitat në euro në dhjetor shënojnë rritjen më të ulët historike; Kursimtarët i rikthehen monedhës vendase

Tradicionalisht në gusht dhe në dhjetor depozitat në valutë, sidomos në euro, shënojnë një rritje të ndjeshme, si rrjedhojë e prurjeve të shtuara të emigrantëve që vijnë pranë familjeve të tyre.

Por në dhjetor të 2023-it, depozitat në euro shënuan një rritje minimale, më të ulëtën, të paktën që nga viti 2016, kur banka e Shqipërisë raporton të dhënat për depozitat në euro. Sipas statistikave të bankës së Shqipërisë, në dhjetor, stoku i depozitave në euro arriti në 7.3 miliardë euro, niveli më i lartë i regjistruar ndonjëherë. Por në krahasim me nëntorin, shtesa e kursimeve ishte vetëm 16 milionë euro, një rritje minimale në krahasim me dhjetorët e viteve të kaluar. P.sh., në dhjetor 2022, kursimet në euro u rritën me një rekord prej 112 milionë eurosh. Operatorët e tregut pohojnë se një prej arsyeve lidhet me dobësimin e euros, që ka bërë që shumë emigrantë të mos vijnë në vend, duke sjellë si rrjedhojë dhe më pak valutë. Me bazë vjetore, depozitat në euro janë rritur me 15.5% në 2023-n, ose rreth 920 milionë euro më shumë. Muaji më pozitiv ishin korriku e gushti, ku kursimet në euro në banka u shtuan përkatësisht me 130 dhe 286 milionë euro. Shtesa vjetore në 2023 është pothuajse e njëjtë me shtesën e vitit 2022. Ndryshe nga euro, ecuria e depozitave në lekë në dhjetor ishte shumë më pozitive për të dytin muaj radhazi. Të dhënat e Bankës së Shqipërisë bëjnë të ditur se stoku i kursimeve në monedhën vendase në dhjetor arriti në 579 miliardë lekë, me një rritje prej 2.5% më krahasim me muajin e mëparshëm, ose 14 miliardë lekë më shumë (rreth 125 mln euro). Edhe në nëntor, kursimet në lekë u zgjeruan ndjeshëm, me rreth 17 miliardë lekë, më e larta që nga dhjetori 2021. Në ecurinë pozitive të kursimeve në lekë ndikuan individët, që shtuan kursimet e tyre pa afat në banka, që sollën 75% të rritjes. Ndikimi i dytë më i lartë erdhi nga korporatat jo financiare publike. Me bazë vjetore, depozitat në lekë u rritën me 5%, ose 27 miliardë lekë më shumë. Ritmet e rritjes së depozitave në lekë në 2023 u përshpejtuan ndjeshëm në krahasim me vitet e mëparshme, kur njohën ngadalësim për shkak të tendencës në ulje të interesave (në 2022 depozitat në lekë me bazë vjetore ranë me 0.1%).

Politika shtrënguese monetare, që është shoqëruar me rritje të normës bazë nga banka e Shqipërisë dhe të interesave të depozitave nga bankat, ka ndikuar pozitivisht në ecurinë e kursimeve në lekë. “Monitor” i raporton të dhënat e depozitave të veçuara në lekë dhe në euro, sipas raportimit të Bankës së Shqipërisë në monedhën përkatëse, teksa raportimi i tyre vetëm në lekë është i ndikuar nga zhvlerësimi i euros./ MONITOR