"Trafiku i drogës, më i fuqishëm se kurrë në Europë"/ Mediat e huaja: Shqiptarët panë një mundësi të madhe biznesi

“Blenë kompani të mëdha të eksportit të bananeve e frutave si mbulesë për të transportuar tonelata kokainë”

Në vitin 2023, në Span jë u kapën 100 mijë ki logramë kokainë. Sipas burimeve policore, kjo ishte më shumë se dyfishi i asaj që ishte konfiskuar një vit më parë. Gjatë vitit të kaluar në Spanjë, konfiskimet e kokainës kanë thyer të gjitha rekordet historike. “Ne do të shkojmë për 100,000 kilogramë më shumë se dyfishi i asaj që u kap në vitin 2022”,-pohojnë burime nga Policia Kombëtare dhe Garda Civile, organizatat përgjegjëse për luftën kundër trafikut të drogës.

Ministria e Brendshme ende nuk ka publikuar raporte zyrtare lidhur me atë periudhë kohore. Spanja, e cila tashmë është vendi më i madh prodhues i kanabisit në BE, “është e zhytur kokainë, si gjithë Europa”, paralajmërojnë të njëjtat burime. Pasojat e bumit të drogës kanë filluar të shihen shumë qartë në vendet fqinje si Suedia, ku qeveria e nxori ushtrinë në rrugë shtatorin e kaluar për të ndaluar valën e vrasjeve të lidhura me rivalitetet e bandave. Ose në Holandë, ku Princesha Catharina-Amalia 20-vjeçare, kandidate e fronit, duhej të kufizonte lëvizjet e saj. Ajo mori siguri të shtuar pasi u kërcënua nga anëtarë të njohur të Mocro Maffia, një rrjet i gjerë organizatash kriminale shtrirja e të cilave është zgjeruar globalisht. Disa javë më parë, dy të shtëna me armë në qendër të Brukselit lanë të vdekur një burrë dhe një grua të plagosur, pasi ajo u përplas me makinën me të cilën po iknin disa trafikantë të dyshuar droge. Gjithashtu, në qytetin spanjoll Barbate, piloti i një varke droge, me nofkën El Cabra (“dhi”), përplasi një anije të Gardës Civile, duke vrarë dy agjentë dhe duke plagosur katër të tjerë më 9 shkurt.

Qoftë nga raportet e policisë lokale apo nga organizatat ndërkombëtare si Kombet e Bashkuara, ata që po luftojnë këtë plagë, e cila kërcënon stabilitetin e shteteve, e kanë bërë të qartë mesazhin e tyre: “Trafiku i drogës është më i fortë se kurrë” dhe “ka më shumë drogë se kurrë”, ose, siç deklaroi prokurorja kundër drogës e Spanjës, Rosana Morán në raportin e saj të vitit 2023, në lidhje me gjithëpraninë e narkotikëve: “Kudo, gjithçka, të gjithë”.

Për të kërkuar arsyet për sasinë e madhe të drogës që po hyn në Evropë dhe për të kuptuar se çfarë ka çuar në krijimin e grupeve të reja kriminale gjithnjë e më të dhunshme, është e nevojshme të shikojmë në anën tjetër të Atlantikut. Aty nisin rrugët kryesisht detare, nëpër të cilat trafikohen tonelata kokainë. Sot, një nga pikat më të nxehta për trafikun e drogës në shkallë globale është Ekuadori, i cili po përjeton një krizë të rëndë sigurie. Më 31 mars 2023, gjysmë duzinë burra të armatosur hynë në shtëpinë e pushimeve të biznesmenit ekuadorian Rubén Cherres, në Santa Elena (në Ekuadorin e largët perëndimor). Ata e torturuan dhe e vranë, së bashku me të dashurën e tij, një shok dhe rojën e tij të sigurisë. Në atë kohë, Cherres ishte objektiv i një hetimi nga Prokuroria e Ekuadorit, e cila e lidhte atë me kunatin e presidentit të atëhershëm të vendit, Guillermo Lasso dhe me grupet shqiptare të trafikut të drogës, të cilat kanë vepruar në shtetin e Amerikës Latine që nga viti 2009.

“Shqiptarët panë një mundësi të madhe biznesi: në vend që të luftonin me kartelet në vendet tradicionale prodhuese të gjetheve të kokës (Kolumbi, Bolivia dhe Peru), ata zgjodhën ta blinin drogën direkt prej tyre dhe ta dërgonin në Evropë nga porti më afër kufirit: Guayaquil”,- shpjegon Antonio Martínez Duarte, kreu i Njësisë për Drogën dhe Krimin e Organizuar të Policisë Kombëtare të Spanjës (UDYCO). “Ata blenë kompani të mëdha të eksportit të bananeve dhe frutave si mbulesë për të transportuar tonelata kokainë në të gjithë Evropën”,- shton ai.

Spanja, veçanërisht qytetet e Valencias, Barcelonës dhe Algeciras, ku janë vendosur anëtarët e të ashtuquajturit “Klan Ballkanik” janë aktualisht porte kryesore për drogën. “Në Evropë, portet e Antwerp-it dhe Roterdamit janë shqetësuese: [ata janë] dy portet kryesore ku kokaina mbërrin nga Amerika Latine. Por Valencia është në vendin e tretë”,-thekson Morán. Gjatë vitit që ajo ka qenë në detyrë, Morán ka promovuar masat e bashkëpunimit ndërkombëtar, të cilat janë thelbësore kur bëhet fjalë për luftimin e këtyre krimeve transnacionale. Duke pasur parasysh ngarkesën e mbetur që këto çështje krijojnë në gjykatat hetuese të qyteteve të vogla në të cilat ndodh shkarkimi, Morán ka mbrojtur “krijimin e gjykatave të specializuara në provincat [të Spanjës] që mbajnë presionin më të madh nga trafiku i drogës, [po ashtu si] zgjerimi i kompetencave të Gjykatës Kombëtare”, siç përshkruan ajo për “EL PAÍS” me telefon. Kjo, shpjegon ajo, do ta lejojë atë të marrë përsipër çështjet më të mëdha, të cilat kanë pasoja komplekse. Morán thekson se për momentin, ka

TRAFIKU I KOKAINËS DHE SHQIPTARËT

“Shqiptarët panë një mundësi të madhe biznesi: në vend që të luftonin me kartelet në vendet tradicionale prodhuese të gjetheve të kokës (Kolumbi, Bolivia dhe Peru), ata zgjodhën ta blinin drogën direkt prej tyre dhe ta dërgonin në Europë nga porti më afër, kufiri: Guayaquil”,shpjegon Antonio Martínez Duarte, kreu i Njësisë për Drogën dhe Krimin e Organizuar të Policisë Kombëtare të Spanjës (UDYCO). “Ata blenë kompani të mëdha të eksportit të bananeve dhe frutave si mbulesë për të transportuar tonelata kokainë në të gjithë Evropën”,shton ai. gjyqtarë nga gjykata të vogla lokale që duhet të marrin përsipër çështje që përfshijnë dhjetëra të burgosur të lidhur me krimin e organizuar ndërkombëtar duke mbikëqyrur, gjithashtu, çështje të tilla si procedurat e divorcit.

“Suksesi i luftës kundër drogës nuk përfundon me shtimin e arrestimeve dhe sekuestrimeve [të ngarkesave të paligjshme], por me dënimet e autorëve dhe rikuperimin e fitimeve të përfituara”,-thekson prokurori. Për Moranin, problemi i trafikut të drogës “i takon, gjithashtu, [Ministrisë së] Drejtësisë”. Numri i të arrestuarve për akuzat e narkotikëve nuk ka reshtur në rritje në Spanjë: 18,193 në 2018; 20,441 në 2019; 20,599 në 2020 (viti kryesor i pandemisë së koronavirusit); 22 968 në vitin 2021 dhe 24 117 në 2022, sipas të dhënave më të fundit të siguruara nga Ministria e Brendshme. Dy javë më parë, Policia Kombëtare i dha një tjetër goditje mafies shqiptare të instaluar në Valencia, me 17 arrestime dhe sekuestrim të 850 kilogramëve kokainë. Në vitin 2023, afro 9000 kilogramë u sekuestruan në portin e Valencias nga anëtarë të grupeve që përbëhen kryesisht nga shqiptarë, duke krijuar imazhe të paprecedentë të drogës që shfaqen në komisariatet e policisë. E gjithë kokaina në bastisjen e fundit erdhi nga Ekuadori.

Sipas raporteve nga Kombet e Bashkuara, Europoli, Prokuroria Spanjolle dhe Policia Kombëtare, porti i Guayaquil, pavarësisht nga fakti se Ekuadori nuk është një vend prodhues kokaine, është tani një nga pikat kryesore të nisjes për tonelata kokainë që po vërshojnë në Evropë. Dy javë më parë, gati një vit pas atyre vrasjeve në Santa Elena, Policia Kombëtare Spanjolle kreu Operacionin Pampa, së bashku me homologët e tyre ekuadorianë. Tridhjetë e dy persona u arrestuan gjithsej: 13 në Spanjë, 18 në Ekuador dhe një në Mbretërinë e Bashkuar. Për momentin, Ekuadori kërkon viza për qytetarët shqiptarë, ndërkohë që pjesa më e madhe e vendit jeton nën shtetrrethim për shkak të krimit. Kjo pas vrasjes (në mes të ditës) të kandidatit presidencial të Ekuadorit, Fernando Villavicencio, i cili u qëllua për vdekje më 11 gusht 2023, dhe vrasjes së prokurorit kundër korrupsionit César Suarez më 17 janar të kaluar. Mes të arrestuarve në operacionin e fundit ishte edhe një “shënjestër me vlerë të lartë” i quajtur Dritan Gjitka, shtetas shqiptar. Partneri kryesor i biznesit të Gjitkës, gjithashtu i arrestuar, ishte një shtetas argjentinas-italian me banim në Marbella, Spanjë. Ai dyshohet se importonte banane nga Ekuadori, përveç 4000 kilogramëve koka në muaj. Është mahnitëse vlera e asaj që u sekuestrua në 22 kontrollet e kryera në Spanjë: 500 mijë euro para në dorë, një pistoletë automatike dhe 12 automjete të modelit të lartë. Për më tepër, 17 prona me vlerë rreth 12 milionë euro