BSH: Shërbimet dhe strehimi dhanë kontribut në rritje në inflacion gjatë vitit të kaluar

“Çmimet e shërbimeve mbetën në nivele të larta, për shkak të kërkesës së shtuar në sektorin e turizmit”

Megjithëse inflacioni ka ardhur në rënie të ndjeshme vitin e kaluar, kontributi i shërbimeve dhe strehimit në të është rritur. Sipas të dhënave të Bankës së Shqipërisë, në tremujorin e fundit 2023, shërbimet kontribuuan me 0.4 pikë përqindje në inflacionin e periudhës, që rezultoi gjithsej 3.9%.

Gjatë gjithë vitit 2022 dhe 9-mujorit 2023, kontributi i shërbimeve në inflacion rezultoi i qëndrueshëm në 0.5 pikë përqindje dhe vetëm në tremujorin e katërt 2023, pesha e tij ra lehtë në 0.4 pikë përqindje. Megjithatë, pesha në vijimësi e lartë e inflacionit të shërbimeve, sipas Bankës së Shqipërisë, është një sinjal i qartë i faktit se presionet e brendshme inflacioniste në ekonomi vazhdojnë të jenë të larta. Mesatarisht, pesha e shërbimeve në inflacionin total gjatë vitit 2023 arriti në 10%, nga 7.5% që kishte qenë në vitin 2022.

Sipas Bankës së Shqipërisë, çmimet e shërbimeve mbetën në nivele të larta, për shkak të kërkesës së shtuar në sektorin e turizmit dhe të shërbimeve të lidhura me të.

Një dinamikë të ngjashme po shfaq edhe kontributi në inflacion i strehimit, nëpërmjet çmimi të qirave. Për tremujorin e fundit 2023, strehimi kontribuoi me 0.4 pikë përqindje në inflacion. Ky kontribut u regjistrua gjatë tre prej katër tremujorëve të vitit të kaluar. Kontributi i strehimit në inflacion vitin e kaluar u rrit nga niveli prej 0.3 pikë përqindje i vitit 2022. Edhe në rastin e strehimit, kontributi në inflacion ishte në nivelet më të larta të pesë viteve të fundit. Mesatarisht, pesha e strehimit në inflacionin total për vitin 2023 arriti gjithashtu në 10%, nga 4.5% që kishte qenë në vitin 2022. Sipas Bankës së Shqipërisë, presionet e brendshme inflacioniste vijuan të ushqehen nga kërkesa e lartë për mallra e shërbime dhe kushtet e shtrënguara të tregut të punës.

Këta faktorë përkthehen në rritje të shpejtë të pagave e të kostove të prodhimit, si dhe në marzhe relativisht të larta fitimi. Për pasojë, ndonëse inflacioni bazë dhe ai i brendshëm erdhën në ngadalësim, duke regjistruar vlerat mesatare përkatëse 5.3% dhe 4.5%, kontributet e tyre mbetën të larta dhe formuan rreth 2/3 e inflacionit total.

Presionet e larta nga kërkesa e brendshme, u demonstruan në pothuajse të gjitha matjet e inflacionit bazë dhe të brendshëm. Në veçanti, inflacioni bazë neto rezultoi mesatarisht rreth 3.7% gjatë vitit 2023, nga 2.7% një vit më parë. Inflacioni bazë dhe inflacioni bazë neto kanë qëllim të përjashtojnë nga inflacioni total produktet që për nga natyra kanë një luhatshmëri të lartë, kryesisht ato energjetike dhe ushqimore. Konkretisht, inflacioni bazë matet mbi 69% të shportës së IÇK-së, ndërsa inflacioni

PRESIONET INFLACIONISTE

Sipas të dhënave të Bankës së Shqipërisë, në tremujorin e fundit 2023, shërbimet kontribuuan me 0.4 pikë përqindje në inflacionin e periudhës, që rezultoi gjithsej 3.9%. Gjatë gjithë vitit 2022 dhe 9-mujorit 2023, kontributi i shërbimeve në inflacion rezultoi i qëndrueshëm në 0.5 pikë përqindje dhe vetëm në tremujorin e katërt 2023, pesha e tij ra lehtë në 0.4 pikë përqindje. Megjithatë, pesha në vijimësi e lartë e inflacionit të shërbimeve, sipas BSH, është një sinjal i qartë i faktit se presionet e brendshme inflacioniste në ekonomi vazhdojnë të jenë të larta. bazë neto, që përjashton nëngrupet e ushqimeve të përpunuara (përfshirë bukën dhe drithërat), matet mbi 44.6% të saj.

Në analizën e vet, Banka e Shqipërisë vlerëson se trajektorja rënëse e inflacionit u diktua kryesisht nga rënia e çmimeve të naftës dhe rritja më e ngadaltë e çmimeve të produkteve ushqimore të importuara. Për pasojë, kontributet e kategorive të karburanteve dhe të ushqimeve të përpunuara në inflacion zbritën në nivelin 20% gjatë vitit 2023, nga rreth 60% gjatë vitit të kaluar. Këto kategori ndikuan në uljen me rreth tre pikë përqindje të inflacionit, ku ndikimin më të madh e dha rënia e çmimeve të karburanteve. Nga ana tjetër, kategoria “Ushqime të papërpunuara” kontribuoi në mënyrë të konsiderueshme në inflacion gjatë vitit të kaluar, duke formuar rreth 45% të tij, kundrejt nivelit 20% një vit më parë. Brenda kësaj kategorie, nëngrupet “Fruta” dhe “Perime” demonstruan prirje rritëse të kontributeve./ MONITOR