Tymnajë për komplote e censurë ndaj medias

Replikë me shkrimin “Media online në shënjestër” të Luçiano Boçit

Lexovasot një artikull në gazetën “Panorama” nga deputeti Boçi, në të cilin si zakonisht akuzohet qeveria për një censurë potenciale ndaj medias online. Deri këtu, asgjë origjinale. Herë me një gojë, herë një tjetër, herë në shqip, herë në gjuhë të huaja, në këto muaj opozita ka gjetur një mëz beteje ( i vogli i kalit), të ashtuquajturën...

censurë të mediave. Madje, as nuk do të vlente përgjigjja, sepse pakkush në botën e “Facebook”/” Twitter”-it beson në një censurë hipotetike të medias. Por këtë herë deputeti i nderuar Boçi ka lidhur çështjen e sigurisë së botës dixhitale me të ashtuquajturën censurë të portaleve dhe këtu ja vlen të ndalemi.

Artikulli në mënyrë flagrante, ndonëse dëshiroj të besoj se është bërë jo me dashakeqësi, ngatërron dy çështje krejtësisht të ndryshme dhe pa lidhje me njëra- tjetrën, duke i paraqitur ato në formën e një komploti të mirorganizuar të qeverisë ndaj fjalës së lirë.

Të quash “sektor të parëndësishëm” sigurinë kibernetike, në një realitet global si ky i viteve që jetojmë, është jo vetëm për të ardhur keq, por është fyese ndaj gjithsecilit që përjeton këtë realitet çdo ditë e më shumë dixhital.

Dhe, ndoshta, pikërisht prej këtij moskuptimi të realitetit buron edhe shqetësimi i pavend i opozitës, i shprehur përmes deputetit të nderuar Boçi, për reformat e thella që ka marrë dhe po ndërmerr përditë qeveria për zhvillimin dixhital dhe veçanërisht për sigurinë kibernetike.

Megjithëse e mirëkuptoj shqetësimin e opozitës, sepse tek e fundit ajo ka pikërisht detyrën të kundërshtojë veprimtarinë e qeverisë, nuk mund të ndaj me përfaqësuesit e saj të njëjtën padije apo mosinformim, e aq më pak mund të lejoj që publikut t’i serviren të pavërteta thelbësore.

Buxheti i agjencive të Inovacionit për vitin 2017 është argumentuar në dritën e diellit dhe për pasojë asnjë paragraf nuk ka qenë i fshehur, apo në skuta imagjinare.

Agjencia Kombëtare për Sigurinë Komp- juterike ( ALCIRT) ka ngritur tashmë një portal për denoncimin e faqeve të internetit me përmbajtje të paligjshme. Rregullorja e funksionimit të këtij portali është e qartë në mungesën totale të të drejtave të ALCIRT për të vendosur, apo edhe thjesht shqyrtuar, përmbajtjet e paligjshme. Këtë rregullore çdo qytetar mund ta gjejë të publikuar në faqen e ALCIRT http:// cirt. gov. al/ legjislacion/ rregulla. Do të doja të besoja që deputeti Boçi e ka lexuar këtë rregullore.

Portali i ngritur tashmë nga ALCIRT nuk bën gjë tjetër veçse publikon listën e uebfaqeve që kanë përmbajtje të paligjshme, apo ushtrojnë aktivitet të paligjshëm sipas legjislacionit në fuqi në Republikën e Shqipërisë. Lista me këto website furnizohet nga institucione të ndryshme, të cilat kanë nxjerrë paraprakisht një akt administrativ sipas ligjeve sektoriale dhe u vihet në dispozicion ofruesve të Internetit ISP. Lista është publike për transparencë dhe njohje të qytetarëve.

Ndërkohë që përcaktimi i kategorive të përmbajtjeve të paligjshme online, nuk është as në kompetencën e ministres së Inovacionit dhe as në kompetencën e Kryeministrit.

Përmbajtjet e paligjshme janë të përcaktuara në legjislacionin për krimin kiber- netik, pjesë e Kodit Penal, derivuar nga ratifikimi që Shqipëria i ka bërë Konventës së Budapestit për krimin kibernetik të KE, që prej 15 vjetësh tashmë.

Në përmbajtjet e paligjshme Kodit Penal rendit:

• Neni 74/ a: Shpërndarja kompjuterike e materialeve pro gjenocidit ose krimeve kundër njerëzimit;

• Neni 84/ a: Kanosja me motive racizmi dhe ksenofobie nëpërmjet sistemit kompjuterik; Neni 117: Pornografia;

• Neni 119/ a: Shpërndarja e materialeve raciste ose ksenofobie nëpërmjet sistemit kompjuterik;

Neni 119/ b: Fyerja me motive racizmi ose ksenofobie nëpërmjet sistemit kompjuterik.

E pra, askush nuk po shpik përmbajtje të paligjshme, përkundrazi jemi aq skrupolozë me këtë portal saqë faqet e listuara janë vetëm tri dhe publike në internet për të gjithë ata që konsultojnë portalin online: http://blacklist.cirt.gov.al/portal/pages/portal/blacklist.xhtml.

Nga ana tjetër, ligji “Për tregtinë elektronike” i ndryshuar i ka përcaktuar detyrimet për ofruesit e shërbimeve të shoqërisë së informacionit në fuqi që në vitin 2009, kur ai është miratuar. Ligji në fuqi u kërkon ofruesve të shërbimeve të informacionit në rolin e tyre si ndërmjetës për përmbajtjet e palëve të treta që veprojnë menjëherë për të hequr, ose çaktivizuar aksesin në informacion e paligjshëm me marrjen e informacionit për të.

Amendimet e iniciuara për ndryshimin e këtij ligji në vitin 2016 synojnë përmirësime për rritjen e zbatueshmërisë së ligjit, duke nxitur praktikat e vetërregullimit që, edhe pse ligji në fuqi i parashikon, rezultojnë jo të zhvilluara në praktikë. Këto amendime nuk janë të domosdoshme por saktësuese, sepse ligji është në fuqi. Ecuria e tyre do të bëhet në përputhje të plotë me praktikat e BE- së.

Në gjykimin tim është e papranueshme të mos tregohet kujdes nga cilido dhe veçanërisht nga deputeti Boçi, si anëtar i komisionit të arsimit dhe medias, për mbrojtjen e fëmijëve dhe minorënëve nga përmbajtje e papërshtatshme dhe të ndaluara me ligj për ta. Të gjithë aktorët duhet të kontribuojnë për rritjen e ndërgjegjësimit për këtë, si dhe të kontribuojnë në rritjen e zbatueshmërisë të legjislacionit në fuqi.

Për këdo që do ta shohë të vërtetën, ka vetëm një të tillë: Qeveria dhe agjencitë e Inovacionit po ecin me një ritëm shumë të shpejtë për të kapur trendin e kohës, ku shoqëria e informacionit dhe zhvillimet dixhitale përmirësohen me minuta.

Zhurmat për censurë, apo më keq akoma për komplote ndaj medias së lirë, janë tymnaja të kota. Çdo shqiptar e ka të qartë se koha kur medias i mbyllej goja me metoda të paligjshme të pamoralshme, madje edhe të dhunshme, kanë mbaruar për fatin tonë të mirë.