Berisha distancohet nga lista dhe fushata: Gabimet e Bashës
INTERVISTA/ Ish- kreu i PD flet pa doreza: Gabimet e Bashës me çadrën, listën e deputetëve dhe fushatën. Ka këshilltarë mizerabël, i vonuar me lojën e Ramës
Ish- kryeministri Sali Berisha ka vendosur të rrëfejë të gjithë pakënaqësitë dhe kritikat që ka për drejtimin e Partisë Demokratike nga Lulzim Basha.
Në një intervistë për emisionin “Fakt” të gazetarit Çim Peka, Berisha e ka cilësuar një humbje të dhimbshme disfatën e PDsë më 25 qershor, ndërkohë që ka bërë përgjegjës Bashën për hartimin e listave dhe keqmenaxhimin e çadrës së demokratëve dhe fushatës zgjedhore. Lideri historik i PD- së i cilësoi mizerabël këshilltarët e Bashës, duke theksuar faktin që pavarësisht se marrëveshja e 18 majit ishte një fitore për PD- në, strategjia e Kryeministrit Rama e ktheu atë në favor të maxhorancës.
E gjithë lista e Bashës, përjashtuar Sali Berishën, është një listë për të fshirë historinë e PD- së; e kundërta, lista e Edi Ramës, është për të promovuar historinë politike të Partisë së Punës. Si e ka ndjerë veten Sali Berisha kur e ka parë veten në këtë listë?
Absolutisht, unë e kam theksuar që atëherë se unë do të kisha bërë një listë krejtësisht tjetër. I kam konsideruar dhe i konsideroj të pamotivuara largimet e disa eksponentëve të rëndësishëm të PD- së nga lista. E kam theksuar që atëherë se kjo është listë e kryetarit, për herë të parë në historinë e Partisë Demokratike. Lista janë të partisë, kjo realisht ka qenë listë e kryetarit, se nuk kaloi në forumet e partisë. Dhe nëse kjo listë fiton, unë kam deklaruar se do ta duartrokasim në mënyrë të zjarrtë. Po humbi, ka përgjegjësinë më të madhe personale. Sigurisht e kam theksuar se jo e tërë përgjegjësia ishte vetëm e tij. Nuk do të shërbente nëse do të thuhej kjo. Përgjegjësia është e përshkallëzuar, por më kryesorja është e kryetarit.
Jozefina Topalli, e cila ishte e vetmja ndoshta e peshuar në flori nga ambasadorë të ndryshëm që t’ju tradhtonte në 1999, ju mbajti. Si ndihet Sali Berisha sot?
Edhe një herë e theksoj se kjo është listë e kryetarit të PD-së. As nuk do të më shkonte ndërmend që unë të bëja një listë si kjo. Por duhet të dimë një gjë, se çdo njeri bën listën që mendon. Problemi thelbësor i kësaj liste është që kjo nuk kaloi në forumet e partisë, gjë që nuk ka ndodhur dhe nuk mund të ndodhë më kurrë dhe s’duhet të ndodhë. Çfarë ndodh sot? Ka një armiqësi shumë të egër dhe që uroj të zbutet, për faktin se kryetari e mori përsipër të gjithë përgjegjësinë. Ata nuk i hoqi partia dhe forumet e partisë, se ata ndoshta mund dhe të hiqeshin nga forumet e partisë, nuk e dimë këtë, por ata i hoqi personalisht kryetari. Në këtë rast, cili është apeli im për ta? Apeli im është: dakord, ky është një gabim për mua i papranueshëm që ju jeni hequr nga listat pa forumet, megjithatë, me të gjithë investimin tuaj në PD, kolosal që keni, mendoj se në qëndrimet politike mendoj se duhet t’ju udhëheqin interesat e PD- së. Sikundër kryetari mendoj se duhet të ketë një sens përgjegjësie, vetëdijeje, se këta njerëz u hoqën direkt prej tij, jo nga forumet. Pra këta kanë një kauzus ndaj tij dhe duhet të gjejë mënyrën për t’i zbutur, për të arritur drejt një situate tjetër. PD në historinë e saj këtë ka... ka histori ndarjesh, bashkimesh, tolerancash, të gjitha këto së bashku.
A ka biseduar me ju para se të bënte publike listat, a ka dhënë ndonjë shenjë Lulzim Basha se këto figura kryesore nuk do të jenë më në listën e tij.
Jo, nuk më ka dhënë një shenjë të tillë. Unë me Lulzim Bashën nuk kam biseduar për listën dhe nuk kam ndier absolutisht keqardhjen më të vogël për këtë. Pse? Nuk kam dashur të bisedoj. Unë i mbahem strikt asaj: më pyeti, i jap mendimin siç e kam vetë, s’më pyeti, unë nuk flas.
Një pikëpyetje e madhe është takimi i gjatë i Lulzim Bashës me Edi Ramën, mbi 3 orë. A ju ka thënë Lulzim Basha, a është konsultuar me ju, para apo pas takimit se çfarë ka biseduar? Deri ditën e zgjedhjeve keni thënë që është një marrëveshje uin- uin.
Po e kam thënë dhe e saktësoj se çfarë ishte. E kam thënë me bindje të thellë. Së pari, a më ka thënë Lulzim Basha që do të bëjë takimin? Absolutisht jo. Por jam i bindur në mënyrë të prerë se ai nuk ka shkuar atje i paralajmëruar se do të bëjë takimin, sepse Edi Rama nga Elbasani tha se nuk po marr pjesë. Nuk di të kenë komunikuar, nuk kam pasur dijeni. Pas takimit më ka thënë dhe për hapin e tij për të pranuar çfarë ishte kërkuar dhe pak më shumë biles. Në rrafshin politik, ajo ishte në vlerësimin tim një fitore e shkëlqyer. Nëse në atë kohë nuk e kam shprehur me termat e forta për arsye elektorale, unë tani e them: Ajo ishte një fitore e shkëlqyer e Lulzim Bashës. Nga ana tjetër, e kam thënë dhe e them, Edi Rama shpëtoi lëkurën e vet dhe aty bëri mirë. Pavarësisht se ai për mua është ashtu siç është, përsëri ai aty tregoi një kuant politikani dhe shpëtoi lëkurën e tij. Ky ishte vlerësimi. Marrëveshja, ky sukses i madh, u kthye në të kundërt nga Edi Rama, ky ishte problemi. Ai mori të gjitha avantazhet e marrëveshjes. Ai e paraqiti atë si një sukses të vetin, e paraqiti atë si një mëshirë për një djalë të mirë si Lulzim Basha dhe marrëveshjes nuk iu bë avokatia në mënyrën e duhur nga Basha. Nga aftësia e Edi Ramës, apo paaftësia e Lulzim Bashës?
Kaq mund të them, që Edi Rama me një diabolizëm të pafund, përvetësoi marrëveshjen dhe Lulzim Basha nuk e bëri dot avokatinë e saj. Të nesërmen e marrëveshjes, në zyrën tuaj ka ardhur për
një kafe ish- kryetari i LSI- së, Presidenti aktual Ilir Meta. Çfarë ka biseduar me ju atë ditë Ilir Meta?
Një kafe kortezie dhe asgjë tjetër. Sepse personalisht unë e kam mirëpritur marrëveshjen dhe takimin Basha- Rama. Unë kam prerë çdo lloj përpjekjeje të Ramës që të komunikonte me Sali Berishën. Kam prerë me thikë çdo lloj përpjekjeje të tij dhe kam qenë kategorik. Ata janë takuar. Nuk është përgjegjësia ime që ata mendojnë gabim. Është çështje e tyre. Nuk ka diskutuar asgjë madhore politike, përveçse një kafe kortezie me Ilir Metën. Ai ndoshta e mendoi se kjo marrëveshje kishte qëllime kundra tij, dhe nuk përjashtohet se ajo pati perkursione të tilla gjatë fushatës, për çfarë pagoi një çmim shumë të shtrenjtë PD- ja. Sepse gjatë fushatës Rama arriti të krijojë përshtypjen se do të kishim një koalicion PD- PS. Vetvetiu doli atë javë që Ilir Meta do të ishte opozita e vetme, çka e ndihmoi LSI- në, e bëri me fletë. Nëse marrëveshjen Rama e nisi për të dëmtuar Ilir Metën, mund të thuash që Ilir Meta nuk humbi nga marrëveshja. Ajo javë propagande elektorale, e rrebesheve ndaj LSI- së, u tha shqiptarëve se, shikoni ai është një opozitar i vërtetë.
Mediat para dy ditësh kanë raportuar për disa debate në mbledhjen e Grupit të PD- së. A ka qenë korrekt raportimi i medias?
Pak a shumë korrekt, përveç interpretimeve absurde. Ai ishte një diskutim në mbledhje Grupi, nga më të rëndomtit. Ishte bërë një deklaratë, dy deklarata më saktë. Një deputet tha që “unë kam bindje”, dhe unë ia besoj plotësisht. A mund t’i thuash gjë tjetrit kur thotë se unë kam bindje? S’i thua dot. Unë kam bindje tha se kanë ngatërruar numrat. Dhe unë i besoj plotësisht se ai ka bindjen. Ky variant krijonte një problem. Sepse e zhvendoste çështjen nga ata që tradhtuan, tek Ulsi Manja dhe komisioni. Por ne nuk mund ta zhvendosim fokusin nga ata që na tradhtuan.
Ju jeni Sali Berisha dhe kurrë nuk i keni lënë të harrohen ngjarjet. Unë nuk besoj se Sali Berisha nuk e ka të qartë se Grida Duma dhe Ervin Salianji deklaratat e një nate më parë i kanë bërë me kokën e tyre. Replikën e kishit ndaj Salianjit, apo ndaj Lulzim Bashës?
Replika ime ishte… meqë po pyet. Grida Duma është zëdhënëse e Grupit. Këtu ndalemi. Zëdhënësja e Grupit nuk mund të bëjë asnjë deklaratë pa miratimin e Grupit. Ky është standardi! Ky ishte qëllimi im. Nuk e kanë kuptuar fare. Standardi është ky, zëdhënësja e Grupit është zëdhënëse e mbledhjeve të Grupit. Full stop. Zëdhënësja e Grupit, po foli, duhet të thotë se unë po flas si deputete, se si deputete mund të flasë, nuk ka censurë. Ama duhet të përcaktojmë rregullin. Aty unë jam deputet, jam anëtar i atij Grupi. Zëdhënësja është zëdhënëse e Grupit vetëm për deklarata që miratohen në mbledhje të Grupit. Kjo u korrigjua, dhe kaq.
Ka një propozim nga një pjesë e Kryesisë së PD- së që kërkojnë ndryshime të rëndësishme në statutin e PD- së, për të rikthyer kompetencat tek institucionet dhe jo për ta kthy-
Unë nuk paragjykoj asnjë njeri. PD- ja ka pësuar një humbje të hidhur shumë. Unë besoj se Lulzim Basha ka të gjitha mundësitë të studiojë për të fituar, të studiojë gjithçka. Solli këtë humbje dhe të adaptojë një model që të çon drejt fitores. A e përjashtoj unë këtë, jo, nuk e përjashtoj. Sepse mundësia e ndryshimit është e çdo drejtuesi. A do t’i realizojë këto Lulzim Basha, është në dorën e tij
er në pronë të pronarit. Cili është gjykimi i Sali Berishës?
Gjykimi i Sali Berishës, që ja kam shprehur dhe kryetarit dhe këtyre., është se ndërhyrjet në statut janë të domosdoshme. Ndonëse duhet të them që statuti ka nene që janë shkelur. Për të shmangur të gjitha këto, unë gjykoj se palët duhet ti bashkojnë ndryshimet statutore. Në bisedat që kam patur kam gjetur gadishmëri të plotë tek kryetari i PD-së, edhe tek të tjerët. Unë gjykoj se kjo është një rrugë me interesin më të madh për të gjitha palët për t’a kapërcyer këtë krizë të PD- së. Në këtë rrugë çdo palë duhet të lëshojë diçka, në emër të një perspektive të partisë dhe të vetë politike. Po të marrësh disa prej bashkëpunëtorëve të mi, të marrësh se çfarë kanë shkruajtur ndaj meje, mund të bësh vëllime, por unë përsëri i kam pranuar ata plotësisht pikërisht mbi bazën e investimit të tyre politik, dhe kam qenë i kënaqur që ata po kthehen në investimin e tyre politik. Ndaj dhe unë i ftoj të gjithë politikanët që të kthehen në investimin e tyre politik dhe të gjejnë një gjuhë, nëpërmjet kompromiseve të shkojnë drejt një perspektive të re.
Ditën që Lulzim Basha ka hapur fushatën keni qenë shumë optimist. Më keni thënë që ky mund të jetë fjalimi më i mirë i tij në jetën e tij politike. Më keni thënë se nëse Basha vazhdon kështu për 10 ditë, Rama mbyllet në shtëpi. Ai nuk e bëri. A besoni se Basha mund t’i kthehet rrugës së opozitës pa kompromis ndaj kundërshtarit?
Fillimin e pati shumë të mirë, i shkëlqyer. Vështirësitë e listës ishin të padiskutueshme. Po t’i kthehemi IPR- së , i cili për ne tragjikisht, por për të vërtetën u faktua milimetrik, atë javë në vazhdim PD u ngjit me 5 pikë, nga 32 në 37.6%. Çfarë do të thoshte kjo? Kjo do të thoshte se PD- ja, po të ecte në këtë mënyrë, do të tërhiqte si magnet të pavendosurit. Me Edi Ramën kishte 7 pikë diferencë, por ritmi i rritjes 5 pikë në javë, PD- në e nxirrte pa diskutim parti të parë. Çfarë ndodhi? Për mua ndodhi fataliteti. Edi Rama me mjeshtri diabolike filloi, përvetësoi marrëveshjen dhe hapi në të katër anët e Shqipërisë me çdo gjë edhe me militantë të thjeshtë se “ne do të bëjmë koalicion”. Këtu kryetari i PD- së u tregua i vonuar. Nuk e kuptoi që kjo ishte një puthje fatale për ne. Çfarë ndodhi në pollin tjetër? Jo vetëm rënia me 6%, por diçka shumë më e rëndë. U rritën nga 26.7 në 34.6 ata që nuk do të votonin. Pra blloku kryesisht militant i PD- së na u largua nga fushata. Ju po bëni koalicion, ne nuk kemi më punë me ju. Militantët, aq sa janë jetikë për fitoren, aq janë dhe të hiperndjeshëm dhe pastaj, kur menduan se kjo mund të ndodhte, thanë ne s’kemi punë me këtë fushatë, sepse ne mbajtëm çadrën 90 ditë, etj., ndërsa ata po bëjnë koalicionin. Ata nuk janë dakord me koalicionin. Kështu që u rrit në mënyrë paradoksale bojkoti i zgjedhjeve. Të ngrohje këta 10 % duhej t’i hyje detit në këmbë. Mund të bëhej, por ishte shumë e vështirë. Lulzim Basha kishte këshilltarë mizerabël elektoralë, mizerabël. Nuk është këshilluar me ju? Në betejë çdo kryetar partie ka këshilltarët e testimeve, që janë kryesorët. Ata punojnë me fokus grupet. Ata testojnë çdo ditë mesazhin që ti jep. Ata ishin fiasko. Faktikisht ngjiste mesazhi i Edi Ramës. E gjithë beteja bëhet për të pavendosurit, që ishin 24% në fillim. Pra, ata të cilët e këshilluan Bashën, ata ishin fiasko. Studimi që i bënë ata fokus grupeve ishte fiasko, kjo është e vërteta. Lulzim Basha programin e kishte të shkëlqyer, por votat nuk janë për programin. Një pjesë e tyre janë për programin e përqindja tjetër nuk janë. Përqindja tjetër shkoi për timonin.
Z. Berisha, ju thoni se Lulzim Basha kishte këshilltarë mizerabël, por një përqindje shumë e lartë e militantit më të thjeshtë e kupton që Basha po gabon dhe ai nuk e kupton? Militantët kërkojnë që të paktën kryetari të mos jetë i kapur.
As deklaratat e mia e as deklaratat e kryetarit nuk i bindin dot përnjëherë ata që dyshojnë. Ajo që i bind dhe ajo që është detyrë e kryetarit, është që me veprimet e tij, me vendimet e tij ai të konsiderojë para së gjithash stabilizimin e trupit të militantëve. Nuk ka parti pa militantë, ka lëvizje, si p. sh., Macroni në Francë. Një nga njerëzit më me eksperiencë, por dhe të mençur në politikë është Ben Blushi, ku përfundoi? Ai mendonte se këtu ekziston klima si në Greqi, si punë Ciprasi. Vazhdonte një retorikë, që po ta shohësh puro të majtë, ndonjëherë dhe komuniste në aspektin social. Mendonte se të dyja forcave politike u iku koha dhe tani erdhi koha e Ciprasit shqiptar. Pati ndikim edhe te ne, por jo nga Ciprasi, por nga Macroni. Pati mendime që thanë se çadra ishte lëvizje popullore, por ajo ishte militanteske, strikt militanteske. Shkuan edhe gazetarë e akademikë që e nderuan shumë. Por çadra nuk u kthye kurrë në një lëvizje popullore. Ky ishte një gabim tjetër. Ky konceptim i çadrës si një lëvizje popullore ishte gabim. Çadra është një gjetje e shkëlqyer e Lulzim Bashës. Unë personalisht kam qenë për një taktikë tjetër. Ishte gjetje shumë e mirë, por interpretimi pastaj ishte i gabuar, ajo nuk ishte lëvizje popullore, por militanteske. Ka pasur militantë aty që kanë kaluar aty të paktën deri në 30 net pa vënë gjumë. Nëse kryetari, dhe çdo kryetar, arrin vërtet të ndezë një lëvizje popullore, ai ka çdo të drejtë të ndryshojë edhe emrin e partisë po të dojë, por me forume. E bëjnë këtë, e bën Silvio Berluskoni dhe e ndryshon emrin çdo 4 vjet. Po pse? Sepse e studion, e studion saktë ama. Në këtë kontekst, është detyrë e Lulzim Bashës të vendosë dhe e militantëve të punojnë për PD- në. Militantët për PD- në janë kërcelli i saj. Ne nuk jemi parti ideologjike si PS- ja, ne jemi parti vlerash. Atëherë këta militantë duhet t’i kthehen PD- së bashkë me vlerat.
Do t’ju bëj një pyetje, por do t’ju kërkoja maksimalisht, jashtë çdo kostumi politik, një përgjigje të sinqertë: Vërtet mendoni se PD- ja me Lulzim Bashën kryetar mund të vijë në pushtet?
Unë nuk paragjykoj asnjë njeri. PD- ja ka pësuar një humbje të hidhur shumë. Unë besoj se Lulzim Basha ka të gjitha mundësitë të studiojë për të fituar, të studiojë gjithçka. Solli këtë humbje dhe të adaptojë një model që të çon drejt fitores. A e përjashtoj unë këtë, jo, nuk e përjashtoj. Sepse mundësia e ndryshimit është e çdo drejtuesi. A do t’i realizojë këto Lulzim Basha, është në dorën e tij.